"Kiedy byłam mała, próbowałam rozdzielać ciasteczka, obracając je przy tym, aby równomiernie podzielić krem, żeby zostało po trochę na obu połówkach, bo tak moim zdaniem smakują znacznie lepiej niż gdy cały krem zostaje na jednym ciasteczku, a na drugim prawie nic. Ale ręcznie trudno było to zrobić" - przyznała w rozmowie z CNN Crystal Owens, doktorantka inżynierii mechanicznej na MIT.

Problem, którego nie udało jej się rozwiązać w dzieciństwie, postanowiła zgłębić teraz, gdy zaczęła karierę naukową w jednej z najbardziej znanych uczelni technicznych świata. Wyniki jej badania opublikowano w czasopiśmie Amerykańskiego Instytutu Fizyki.

Fakt, że doktorantka renomowanej uczelni zajmuje się w pracy rozdzielaniem ciasteczek, może wydawać się dziwny. Ale Crystal Owens tak naprawdę badała problem z dziedziny fizyki. Z punktu widzenia reologii, działu fizyki płynów, który bada zjawiska zachodzące na styku ciał stałych i cieczy, ciastko typu markiza to klasyczny model dwóch równoległych płytek, które są "sklejone" odrobiną cieczy.

Crystal Owens postanowiła zbadać to zjawisko laboratoryjnie za pomocą reometru, by ustalić, jaki moment obrotowy przy rozdzielaniu ciasteczek zapewni największą szansę na sukces, czyli podzielenie kremu po równo między oba ciasteczka. Swoje badania nazwała oreologią - od Oreo, nazwy ciasteczek firmy Nabisco oraz greckiego rheo (płynąć) i logos (nauka). We wstępie do swojej pracy Owens jako oreologię określa badanie przepływu, naprężeń i odkształceń cieczy na styku z ciałem stałym.

Naukowcy mieli nadzieję, że dzięki ustaleniu idealnego momentu obrotowego (siły użytej do skręcania) przy rozdzielaniu ciasteczek uda się równomiernie podzielić także krem. Niestety, nie udało się - pomimo że próbowali wiele razy, także z wariantami ciasteczek z większą ilością kremu.

"Niestety, przekonaliśmy się, że nawet jeśli idealnie rozkręcasz Oreo, krem prawie zawsze pozostanie głównie na jednym z ciasteczek. I nie ma łatwego sposobu, aby doprowadzić do delaminacji (rozwarstwienia) i podzielić go między ciastka" - stwierdziła w swojej pracy Owens.

Co gorsze, jeśli uda się równomiernie podzielić ciastko, prawdopodobnie nie jest to zasługa jakichś wyjątkowych umiejętności. Badania wskazują raczej na związek z poziomem przyczepności pomiędzy kremem a ciastkiem, który może może ulec zmianie zanim trafi ono do rąk, na przykład wskutek zbyt wysokiej wilgotności lub temperatury podczas przechowywania. Ta kwestia pozostaje jeszcze do zbadania. Tak więc oreologia ma przed sobą przyszłość.

Owens i jej zespół zaprojektowali nawet oreometr, specjalne urządzenie do rozkładania ciasteczek, żeby każdy, kto ma drukarkę 3d mógł sobie je wykonać i samodzielnie prowadzić eksperymenty.

Choć badanie Owens może wydawać się niepoważne, spełnia wszelkie naukowe kryteria. Ma też tę wyjątkową zaletę, że odwołuje się do codziennego doświadczenia wielu ludzi i budzi ich ciekawość.

Jak opowiada profesor Randy Ewoldt z Uniwersytetu Illinois, gdy przeglądał raport z tego badania, jego 11-letni syn zajrzał mu przez ramię i od razu się zainteresował. Chłopiec wie, że jego tata zajmuje się reologią, jedną z gałęzi fizyki, ale jak większość dzieci, nie interesuje się zbytnio jego pracą. Tak było, dopóki nie zobaczył, że praca ta dotyczy ciasteczek Oreo.

Sama Owens liczy na to, że jej praca zainspiruje innych, niekoniecznie naukowców. "Mam nadzieję, że ludzie będą mogli wykorzystać te informacje, aby jedzenie ciasteczek sprawiło im więcej przyjemności. I że zachęci ich to do badania innych kuchennych zagadek w kuchni w sposób bardziej naukowy. Bo najlepsze badania, nawet w MIT, wynikają z ciekawości i chęci zrozumienia otaczającego nas świata" - stwierdziła badaczka.