Początkiem odkrycia, którego dokonał zespół pod kierunkiem dr Adriano Lameiry, profesora psychologii na Uniwersytecie w Warwick, była analiza znalezionego w internecie filmu przedstawiającego samca goryla kręcącego się w basenie.

Potem badacze zaczęli szukać podobnych nagrań z dziwnymi zachowaniami różnych gatunków małp człekokształtnych - goryli, szympansów i orangutanów. Znaleźli sporo filmików, na których zwierzęta celowo wirowały na linach lub lianach albo kręciły się w kółko w inny sposób.

Analiza nagrań wykazała, że małpy obracały się ze średnią prędkością 1,5 obrotu na sekundę. Zdaniem naukowców robią to celowo - żeby wywołać zawroty głowy. Na nagraniach widać, że wirowanie prowadziło do utraty równowagi i zaburzeń świadomości. Małpy były oszołomione, przewracały się, ale wszystko wskazuje na to, że właśnie o taki efekt chodziło.

Zdaniem naukowców z Warwick to zachowanie małp może dostarczyć wskazówek, skąd u ludzi wzięła się chęć poszukiwania odmiennych stanów świadomości. Zdaje się bowiem, że tę skłonność mieli już nasi przodkowie.

"Wirowanie zmienia stan świadomości, zaburza reakcję ciała i umysłu oraz koordynację, przez co odczuwamy mdłości, ale też oszołomienie, a nawet ekscytację, jak dzieci kręcące się na karuzeli. Jeśli małpy człekokształtne dążą do wywołania zawrotów głowy, to z dużym prawdopodobieństwem nasi przodkowie również to robili. To każe zadać sobie pytanie o to, jaką rolę odgrywały te zachowania w ewolucji ludzkiego umysłu, jaki wpłynęły na nasze zdolności poznawcze i potrzeby emocjonalne" - powiedział w BBC dr Adriano Lameira.

Autorzy badania, którego wyniki opublikowano w magazynie "Primates", zastrzegają jednak, że aby zrozumieć, co konkretnie skłania naczelne do takiego zachowania, konieczne są dalsze prace.

"Może to mieć związek ze zdrowiem psychicznym, ponieważ większość obserwowanych przez nas naczelnych angażujących się w takie zachowania to były osobniki żyjące w niewoli. Z tego powodu mogły się nudzić, co z kolei skłoniło je do poszukiwania nietypowych sposobów stymulowania umysłu" – stwierdził dr Lameira.