Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO podczas trwających od 10 września obrad w Riyadzie w Arabii Saudyjskiej rozszerzył Listę Światowego Dziedzictwa. Umieszczane są na niej najcenniejsze obiekty kultury i przyrody, które ze względu na ich "wyjątkową uniwersalną wartość" zasługują na szczególną ochronę.

Wśród nowych obiektów kultury wpisanych właśnie na Listę są pradawne gaje herbaciane na górze Jingmai w Pu’er w Chinach - plantacje herbaty i wioski zbudowane tysiące lat temu. Lokalne społeczności wciąż pielęgnują rosnące tam krzewy, kultywując odwieczne ceremonie poświęcone naturze. Jak podaje UNESCO, ma to związek z wiarą, że duchy żyją wśród roślinności.

O nowe miejsce wpisane na Listę wzbogaciła się też Korea Południowa. Kurhany Gaya Tumuli to starożytne miejsca pochówku ludu Gaya, który rządził Koreą Środkowo-Południową od I do VI wieku n.e. Uważa się, że struktura tego niezwykłego cmentarzyska odzwierciedla panujący wówczas system polityczny i społeczny.

"Wprowadzenie nowych form grobowców i intensyfikacja hierarchii przestrzennej w miejscach kurhanów odzwierciedla zmiany strukturalne, jakich doświadczyła społeczność Gaya na przestrzeni swojej historii" - możemy przeczytać w uzasadnieniu decyzji o dopisaniu tego miejsca do Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Z bliższych nam obiektów na Listę trafiło stare miasto w Kuldydze na Łotwie. Uznano je za wyjątkowo dobrze zachowany przykład tradycyjnej osady miejskiej, która na przestrzeni XVI do XVIII wieku przekształciła się z wioski w ważny ośrodek administracyjny Księstwa Kurlandii i Semigalii. Do dziś w znacznej mierze przetrwał układ ulic z tamtego okresu oraz tradycyjna architektura z bali. Widać także, jak lokalna tradycja mieszała się z wpływami zagranicznymi, co odzwierciedla bogatą wymianę pomiędzy lokalnymi mieszkańcami a przybyszami z rejonu całego Morza Bałtyckiego.

Innym niezwykłym obiektem docenionym przez UNESCO są wikińskie twierdze w Aggersborg, Fyrkat, Nonnebakken, Trelleborg i Borgring w Danii. Te zbudowane na planie okręgu fortyfikacje widziane z lotu ptaka budzą skojarzenia z kręgami w zbożu, o których stworzenie podejrzewa się UFO. Umocnienia te były strategicznie rozmieszczone w pobliżu ważnych szlaków lądowych i morskich. Choć do dziś nie wiadomo, dlaczego nadano im właśnie taką geometryczną formę.

Komitet Światowego Dziedzictwa UNESCO dał też wyraz swojego zaniepokojenia losem niektórych obiektów należących do Światowego Dziedzictwa, wpisując je na listę obiektów zagrożonych. Należą do nich m.in. zabytki w Ukrainie: katedra św. Zofii i zespół klasztorny Ławra Kijowsko-Peczerska w Kijowie, oraz historyczne centrum Lwowa.

W Polsce jest 17 obiektów wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa. Do najbardziej znanych należą starówki Warszawy, Krakowa i Zamościa, a także kopalnia soli w Wieliczce. Ostatnim, wpisanym na listę w 2021 roku są "pradawne i pierwotne lasy bukowe Karpat i innych regionów Europy" – jest to obiekt transgraniczny położony na terenie Albanii, Austrii, Belgii, Bośni i Hercegowiny, Bułgarii, Chorwacji, Czech, Francji, Hiszpanii, Macedonii Północnej, Niemiec, Polski, Rumunii, Słowacji, Słowenii, Szwajcarii, Ukrainy i Włoch.