W badaniu, którego wyniki opublikowano w magazynie "Nutrients", wzięło udział ponad 1 500 osób - 720 mężczyzn i 783 kobiety. Spośród uczestników badania 220 osób (14,6 proc.) nie piło kawy, 406 (27 proc.) wypijało jedną filiżankę dziennie, a 726 (48,3 proc.) - dwie kawy dziennie. Trzy filiżanki kawy dziennie wypijało 99 ochotników, a 52 deklarowało, że wypija cztery i więcej porcji czarnego naparu.

Zarówno wśród pijących, jak i niepijących kawy były w mniej więcej równych proporcjach osoby palące papierosy i niepalące, co pozwoliło ekspertom wykluczyć ten czynnik. Badanie polegało na tym, że eksperci porównali poziomy ciśnienia krwi ochotników z ich przyzwyczajeniami dotyczącymi picia kawy. Okazało się, że ci, którzy piją cztery kawy dziennie, mają przeciętnie niższe ciśnienie krwi niż ci, którzy kawy nie piją.

Naukowcy zaobserwowali, że skurczowe ciśnienie krwi (SBP) – wyższa wartość w standardowo podawanym odczycie – wykazuje tendencję spadkową wraz ze wzrostem ilości wypijanej kawy. Ci, którzy wypijali jedną filiżankę dziennie, mieli SBP średnio o 1 mmHg niższe niż osoby niepijące kawy. Natomiast SBP badanych, którzy codziennie wypijali po dwie filiżanki kawy, było średnio o 5,2 mmHg niższe.

Na podobnym poziomie utrzymywało się ciśnienie osób pijących po trzy kawy dziennie, natomiast u tych, którzy pili jej więcej, średnie SBP było aż o 9,7 mmHg niższe niż u tych, którzy kawy nie pili. Podobnie wyglądały wyniki porównania pozostałych parametrów: ciśnienia rozkurczowego (DBP), średniego ciśnienia krwi (MAP) oraz ciśnienia tętna (PP) obwodowego i w aorcie wstępującej. Badacze nie analizowali w tym przypadku, czy ciśnienie krwi poszczególnych osób jest prawidłowe.

"Wyniki są jednoznaczne. Obwodowe ciśnienie krwi było znacznie niższe u osób spożywających od jednej do trzech filiżanek kawy dziennie niż u osób które kawy nie piją" - oznajmił Arrigo Cicero, jeden z autorów opracowania. Wyjaśnił też, z czego to wynika. "Wiemy, że kofeina może podnosić ciśnienie krwi. Jednak inne bioaktywne składniki kawy wydają się równoważyć ten efekt, co daje pozytywny wynik, jeśli chodzi o poziom ciśnienia krwi" - stwierdził.

Autorzy badania zwracają uwagę, że ilość wypijanej kawy mogła być niedokładna, bo opierali się na deklaracjach uczestników. Nie brali też pod uwagę rodzaju kawy, stopnia jej wypalenia, metody parzenia ani tego, czy była czarna, czy z dodatkami. Zapewniają jednak, że badanie dowiodło, iż korzyści z picia kawy są bardzo wyraźne. Te dobroczynne efekty - niższe ciśnienie krwi i zdrowsze serce - są widoczne nawet u tych, którzy piją tylko jedną kawę dziennie. I stają się wyraźniejsze wraz ze wzrostem dziennego spożycia. Oczywiście w granicach rozsądku.

Wyniki uzyskane przez badaczy z Bolonii są zgodne z aktualnymi wytycznymi Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa Żywności, która podaje, że dzienne spożycie 400 mg kofeiny – co odpowiada czterem filiżankom kawy – jest bezpieczne dla większości dorosłych osób.

Oczywiście trzeba pamiętać o indywidualnych różnicach, bo wrażliwość różnych osób na działanie kofeiny może być większa lub mniejsza. Poza tym nie zaleca się spożywania więcej niż 200 mg kofeiny dziennie kobietom w ciąży, bo może to mieć wpływ na niską masę urodzeniową dziecka.