Raport "State of the World’s Birds" publikowany jest co cztery lata. Tegoroczna edycja wyraźnie wskazuje narastające zagrożenia dla ptaków i ich przyczyny. Najpoważniejszą jest rozwój i uprzemysłowienie rolnictwa, którego skutki odczuwa aż 73 proc. gatunków ptaków. Do tego dochodzi masowa wycinka lasów, wzrost populacji gatunków inwazyjnych, eksploatacja zasobów naturalnych i zmiany klimatu.

To wszystko sprawia, że wyraźnie kurczą się populacje niemal połowy (49 proc.) gatunków ptaków. To wyraźny wzrost, bo w raporcie opublikowanym w 2018 roku było to 40 proc., co oznacza, że sytuacja pogarsza się w dramatycznym tempie. W publikacji odnotowano też, że co najmniej 187 gatunków bezpowrotnie wyginęło.

Większość z nich to gatunki endemiczne żyjące na wyspach, chociaż coraz częściej, zwłaszcza w regionach tropikalnych, obserwuje się wymieranie ptaków, które występowały na dużych terenach. Na przykład w Etiopii z powodu przekształcenia użytków zielonych w pola uprawne liczebność pazurczaków samotnych, ptaków z rodziny skowronków, spadła od 2007 roku o 80 proc.

Przez ostatnie 50 lat w Ameryce Północnej ubyło 2,9 miliarda ptaków (spadek o 29 proc.). Nie lepiej jest w innych częściach świata – w Europie od 1980 roku ubyło 600 milionów osobników (19 proc.), a wśród nich znalazły się gatunki kiedyś bardzo liczne i pospolite, jak jerzyk, bekas czy gawron.

Raport publikowany przez organizację BirdLife International zbiera w jednym miejscu dane z wielu różnych badań, ponieważ ptaki są najlepiej zbadaną grupą organizmów na ziemi. Daje kompleksowy obraz stanu przyrody. "Ptaki znakomicie informują nas o kondycji planety. Teraz mówią nam, że przyroda jest w złym stanie, wiele gatunków ginie" – tłumaczy ornitolog Stuart Butchart z BirdLife International w rozmowie z "The Guardian".

Co więcej, na podstawie danych na temat zmian liczebności poszczególnych gatunków można przewidywać przyszłość ekosystemów, w których ptaki są kluczowym elementem. I niestety, trzeba się spodziewać efektu domina - ich wymieranie wywoła niezliczone negatywne skutki - bo dzioborożce rozsiewają duże nasiona w lasach tropikalnych, sępy usuwają resztki organiczne, a ptaki morskie pomagają w obiegu składników odżywczych pomiędzy morzem a lądem, przez co mają kolosalne znaczenie dla zdrowia raf koralowych.

Link do raportu zawierającego m.in. liczne infografiki i zdjęcia ptaków: Birdlife.org