Badanie, którego wyniki opublikowano w magazynie "Proceedings of the National Academy of Sciences", przeprowadzili naukowcy z Uniwersytetu Michigan. Przeanalizowali oni dane dotyczące ponad 86 tysięcy ptaków reprezentujących aż 129 gatunków z Ameryki Północnej i Południowej. I odkryli, że rozmiary ciał tych zwierząt stają się coraz mniejsze, natomiast wydłużają się ich skrzydła. Badacze wiążą te zmiany z ociepleniem klimatu.

Naukowcy wykorzystali dane z dwóch wcześniejszych badań dotyczących wielkości ciała i długości skrzydeł u ptaków wędrownych i niemigrujących. Pierwsze koncentrowało się na ptakach, które zginęły wskutek kolizji z budynkami w Chicago, drugie natomiast dotyczyło ptaków niemigrujących z Amazonii. Oba badania, mimo różnic w gatunkach objętych nimi ptaków, lokalizacji i metod gromadzenia danych, dały taki sam wynik - wykazały powszechny spadek wielkości ciała i jednoczesny wzrost długości skrzydeł.

Co więcej, pogłębiona analiza połączonych danych wykazała wyraźnie, że u mniejszych gatunków ptaków zmiany te następują szybciej. "Zależności między wielkością ciała a tempem zmian są niezwykle spójne w obu zestawach danych" – przekazał serwisowi Earth.com ornitolog Benjamin Winger, jeden z autorów badania. Zaznaczył jednak, że biologiczny mechanizm leżący u podstaw tych zmian wymaga dalszych badań.

Badania zarówno z Chicago, jak z Amazonii wiązały zmniejszenie wielkości ciała ptaków z rosnącymi w ciągu ostatnich 40 lat temperaturami, co sugeruje, że może to być przystosowanie do zmian klimatu. Jednak naukowcy wciąż nie są pewni, dlaczego u mniejszych gatunków tempo tych zmian jest większe. Możliwe, że szybciej niż duże przystosowują się do presji ewolucyjnej.

"Jeśli dobór naturalny ma wpływ na zaobserwowane wzorce, wyniki sugerują, że mniejsze gatunki ptaków mogą ewoluować szybciej, ponieważ doświadczają silniejszej presji, są na nią bardziej wrażliwe albo jedno i drugie" - stwierdził Brian Weeks, ekolog ewolucyjny i współautor badania.

O ile więc wydaje się, że ewolucja u mniejszych gatunków ptaków przebiega szybciej, co daje im większe szanse na przetrwanie, o tyle rodzą się pytania o przyszłość większych ptaków. "Wyniki sugerują, że duży rozmiar ciała może zwiększać ryzyko wyginięcia gatunku, ograniczając jego potencjał przystosowania się do szybko postępujących zmian antropogenicznych" – powiedziała główna autorka badania, ornitolożka Marketa Zimova.

Dysponując dużymi i uzupełniającymi się zbiorami danych naukowcy mieli wyjątkową okazję, aby sprawdzić, czy na reakcje ptaków na zmiany środowiska mają wpływ rozmiar ciała i długość pokolenia. Przyjmuje się bowiem, że organizmy żyjące krócej, które rozmnażają się stosunkowo szybko, jak np. myszy, będą ewoluować szybciej niż np. długowieczne słonie.

Autorzy badania za pomocą modeli statystycznych sprawdzili związek zarówno długości pokolenia, jak i wielkości ciała ptaków z tempem zmian w ich budowie, nie znaleźli jednak korelacji między długością pokolenia a tempem ewolucji. Natomiast średnia wielkość ciała danego gatunku była istotnie związana z tempem zmian.