Oszczędzanie to dla wielu z nas trudny orzech do zgryzienia. Wymaga silnej woli, konsekwencji i wyrzeczeń. Aby skutecznie oszczędzać, trzeba czasem oprzeć się pokusie wydawania pieniędzy na przyjemności i nauczyć się mądrze zarządzać budżetem. Jak wynika z najnowszych badań koordynowanych przez Polską Izbę Ubezpieczeń, Polacy podchodzą do tematu dość niefrasobliwie. Aż 47 proc. rodaków nie oszczędza bowiem z myślą o emeryturze. Co czwarty badany nie dostrzega nawet takiej potrzeby.

Te same badania wskazują, że oszczędni bardziej optymistycznie patrzą w przyszłość. Regularne odkładanie pieniędzy na tak zwaną czarną godzinę jest więc nawykiem tyleż pożytecznym, co pozytywnie wpływającym na życiowy komfort. Daje nam bowiem poczucie bezpieczeństwa, a nawet napawa dumą. Zwłaszcza tych, którzy mimo tendencji do rozrzutności, potrafią nad nią zapanować.

Eksperci sugerują, by rozpoczynając swoją drogę ku oszczędzaniu, a co za tym idzie finansowemu zabezpieczeniu przyszłości, bacznie przyjrzeć się swoim wydatkom. "Większość z nas nie potrafi oszczędzać, ponieważ tak naprawdę nie rozumiemy, na co wydajemy swoje pieniądze" – wyjaśnia Wendy Terrill, konsultantka ds. planowania emerytalnego oraz założycielka i dyrektorka generalna firmy Assurance & Guarantee. "Gdy niektórzy zaczynają przyglądać się historii swoich płatności, są zszokowani widząc, jak dużo wydają na błahostki" – dodaje.

Aby poradzić sobie z tym problemem, warto najpierw prześledzić wszystkie miesięczne dochody i wydatki. Tego rodzaju rachunek sumienia może otworzyć oczy i zmusić do refleksji. Kolejną radą specjalistów od planowania budżetu jest automatyczne przelewanie części przychodów na konto oszczędnościowe. Pomocnym narzędziem jest polecenie zapłaty, które oferuje znakomita większość banków. "Nikt jeszcze nie zbudował kapitału za pomocą manualnego oszczędzania. Rób to w sposób automatyczny" – sugeruje David Bach, autor bestsellerowych książek o finansach i twórca słynnej koncepcji "czynnika latte".

Owa koncepcja zakłada, że małe i na pozór niegroźne dla budżetu wydatki potrafią go w istocie zrujnować. Jeśli pieniędzmi, które zwykliśmy wydawać na codzienne drobne przyjemności – takie, jak kawa czy ciastko kupione w kawiarni – zasilimy konto oszczędnościowe, w skali miesiąca czy roku dostrzeżemy potężną różnicę. Do tej kategorii wydatków zaliczyć możemy dowolne produkty czy usługi, z których korzystamy, a bez których swobodnie moglibyśmy się obejść. I dzięki temu zaoszczędzić więcej środków.

Specjaliści przestrzegają również przed zadłużaniem karty kredytowej. "To może być początek bardzo niebezpiecznego nawyku" – zaznacza Michelle Perry Higgins, doradczyni finansowa i dyrektorka California Financial Advisors. Jeśli bowiem nie jesteśmy w stanie uregulować miesięcznych zaległości, istnieje ryzyko, że wpadniemy w pułapkę "trudnego do zatrzymania cyklu zadłużenia i odsetek".

Najprostszą i najtrudniejszą zarazem radą ekspertów dotyczącą tego, jak skuteczniej oszczędzać, jest… zwiększenie przychodów. "Aby zaoszczędzić pieniądze, musisz je najpierw mieć. Musisz mieć źródło funduszy" – twierdzi Higgins. Jeśli więc nasza aktualna praca nie gwarantuje nam wynagrodzenia, które umożliwiałoby regularne odkładanie oszczędności, warto pomyśleć o dodatkowym zajęciu. "Mówię ludziom: przestańcie oglądać telewizję, zdobądźcie dodatkowe zlecenie lub drugą pracę. Nikt nie staje się milionerem siedząc bezczynnie" – konstatuje.