Brytyjska prasa: Trump zrezygnował z umowy atomowej na złość Obamie

Sir Kim Darroch w nocie z maja 2018 roku do ówczesnego szefa brytyjskiego MSZ Borisa Johnsona uznał decyzję USA o wyjściu z umowy atomowej jako "akt dyplomatycznego wandalizmu", w jego ocenie najwyraźniej podyktowaną "względami osobistymi".

Dyplomata podkreślił też, że administracja Trumpa nie przygotowała strategii na czas po wycofaniu się z porozumienia, a zdania na temat słuszności tej decyzji są podzielone nawet wśród prezydenckich doradców.

Depesza powstała po przygotowanej naprędce wizycie Johnsona w Waszyngtonie, podczas której w licznych i długich rozmowach m.in. z doradcami Trumpa, ale też z wiceprezydentem Mikiem Pence'em, szef brytyjskiej dyplomacji bezskutecznie próbował odwieść władze USA od wycofania się z umowy z Iranem.

"Rezultat tej wizyty pokazuje paradoks obecnego Białego Domu: mamy świetny dostęp do przedstawicieli władz, spotkania ze wszystkimi oprócz samego prezydenta, ale gdy chodzi o konkrety, ta administracja jest zdecydowana popełnić akt dyplomatycznego wandalizmu, jak się wydaje, z powodów ideologicznych i osobistych - ponieważ była to umowa Obamy" - ocenił Darroch w depeszy do Johnsona.

Dyplomata podkreślił, że żaden z najbliższych doradców Trumpa "nie był w stanie wyjaśnić, dlaczego prezydentowi tak zależy na wyjściu z umowy". "Mimo nacisków żaden z nich nie potrafił też powiedzieć nic więcej o strategii na dzień po wycofaniu), planie B, poza wznowieniem amerykańskich sankcji" - dodał.

Jak zaznaczył, przedstawiciele władz USA "nie są w stanie sformułować strategii na później, a nasze dzisiejsze kontakty z Departamentem Stanu sugerują, że USA nie mają żadnego planu, by porozumieć się z partnerami i sojusznikami, ani w Europie, ani w regionie Bliskiego Wschodu".

W ocenie Darrocha Trump "w sposób jednoznaczny skłania się do rozpoczęcia wszystkiego od początku, a nie budowania na złych jego zdaniem fundamentach; chciał o wiele surowszego porozumienia" z Iranem.

Jak przypomina Darroch, że rozmowie z Johnsonem Pence "sugerował, że Trump chce nowej umowy, która obejmie wszystko: całkowite powstrzymanie prac Iranu nad programem jądrowym, w tym wzbogacanie, produkcję, przetwarzanie materiału rozszczepialnego, a także powstrzymanie rozwoju irańskiego programu rakietowego i zmuszenie Iranu do wycofania się z działań w regionie".

"Tu nie chodzi o odejście od umowy, lecz o przejście do czegoś lepszego" - miał oznajmić Pence.

Darroch ocenił, że decyzja Trumpa o wycofaniu USA z umowy to "koniec długiej drogi", w której dodatkowo utwierdził się pod wpływem swego doradcy ds. bezpieczeństwa narodowego Johna Boltona.

W ostatnich dniach media opublikowały treść poufnych depesz Darrocha, w których bardzo krytycznie ocenia on kompetencje obecnej administracji USA. Doprowadziło to do dyplomatycznego spięcia między Waszyngtonem a Londynem, a ambasadora skłoniło do podania się do dymisji, gdy Trump odmówił dalszych kontaktów z nim.

W piątek brytyjska policja wszczęła śledztwo w sprawie wycieku depesz, ostrzegała też media przed publikacją kolejnych rewelacji. Rzecznik "Mail on Sunday" przekonuje, że udostępnienie treści depesz jest w interesie publicznym.

W odpowiedzi Foreign Office potępiło "wyciek delikatnych informacji" i zaapelowało o ukaranie odpowiedzialnych osób. Jak dodał resort, to że USA i Wielka Brytania różnią się w podejściu do umowy atomowej z Iranem nie jest "żadną nowością".