Samodzielnie rozliczenie podatkowe – czy jesteś gotowy?

Na czym polega samodzielne rozliczenie podatku (self-assessment) i dlaczego muszę to robić?

Samodzielne rozliczenie podatku to proces, dzięki któremu deklaruje się i uiszcza podatek należny od nieopodatkowanego dochodu.

Na przykład, w przypadku pracowników etatowych to pracodawca – przed dokonaniem wypłaty – odlicza należny podatek (podatek dochodowy i składki na ubezpieczenie emerytalno-zdrowotne). Jeśli zaś ktoś zarabia pieniądze, które nie są opodatkowane u źródła, to konieczne może być wypełnienie formularza samodzielnego rozliczenia podatku (Self Assessment tax return)

Witryna GOV.UK wyjaśnia, kto musi co roku wysłać zeznanie podatkowe zawierające samodzielne rozliczenie. Jeśli nie jesteś pewien, to można wykorzystać bezpłatne narzędzie do sprawdzenia na witrynie GOV.UK, aby sprawdzić, czy samodzielne rozliczenie podatku dotyczy także Ciebie.

Samodzielnego rozliczenia podatku dokonuje się za miniony okres. Okres rozliczeniowy zaczyna się 6 kwietnia po zakończeniu roku podatkowego, o którym należy powiadomić HMRC. Obecny okres rozrachunkowy za samodzielne rozliczenie podatkowe dotyczy roku podatkowego 2022/2023.

W jaki sposób mogę się zarejestrować, aby samodzielnie się rozliczać?

Kiedy już upewnisz się, że musisz wypełnić zeznanie podatkowe zawierające samodzielne rozliczenie, musisz zarejestrować się poprzez witrynę GOV.UK. Jeśli prowadzisz własną działalność gospodarczą, musisz się także zarejestrować, aby opłacać składki ubezpieczenia emerytalno-zdrowotnego klasy 2 (Class 2 National Insurance Contributions).

Aby samodzielnie rozliczać się z podatku, należy się zarejestrować do 5 października, inaczej – jeśli się nie zarejestrujesz, możesz być za to ukarany.

Po zarejestrowaniu, HMRC wyśle Ci Twój własny numer podatkowy – Unique Taxpayer Reference. Numer ten należy przechowywać w bezpiecznym miejscu, ponieważ jest on potrzebny, aby co roku wypełnić swoje zeznanie podatkowe zawierające samodzielne rozliczenie.

Obawiam się, że mogę popełnić błędy w swoim zeznaniu podatkowym, czy dostępna jest jakaś pomoc?

Ważne jest, aby informacje przekazane w formularzu zeznania podatkowego były dokładne i HMRC dąży do tego, aby podatnicy zamieszczali właściwe informacje od razu za pierwszym razem. Na witrynie GOV.UK znajdują się pomoce i wytyczne, które są pomocne w wypełnianiu zeznania. HMRC przygotował też serię filmowych poradników wideo na YouTube w celu pomocy oraz nowy zindywidualizowany poradnik krok po kroku dla wszystkich osób, które po raz pierwszy wypełniają zeznanie podatkowe zawierające samodzielnie rozliczenie.

Jakie informacje będą mi potrzebne przed rozpoczęciem wypełniania mojego zeznania podatkowego?

Kiedy jesteś gotowy, aby zacząć wypełniać swoje zeznanie podatkowe, musisz mieć przy sobie swój numer podatkowy UTR oraz numer National Insurance, dane dotyczące swojego dochodu, zarobków i inne dane finansowe. Jeśli nie jesteś pewien, jakie dane są Ci potrzebne w celu wypełnienia swojego zeznania podatkowego, to można to sprawdzić na witrynie GOV.UK

Jaki jest termin i ile czasu mi to zajmie?

Termin na złożenie zeznania podatkowego zawierającego samodzielnie rozliczenie online przypada na 31 stycznia 2024 r. Do tego czasu trzeba złożyć zeznanie podatkowe oraz zapłacić należny podatek, w przeciwnym wypadku można być ukaranym.

Inne daty związane z samodzielnym rozliczaniem się:

• 5 października – zawiadomienie HMRC i rejestracja samodzielnego rozliczania podatku (trzeba to zrobić tylko raz)
• 31 października – termin złożenia papierowego zeznania podatkowego
• 30 grudnia – termin, jeśli płacisz podatek poprzez PAYE i chcesz uiścić swój rachunek za należny podatek w ramach samodzielnego rozliczania poprzez ten kod podatkowy

Najszybciej i najłatwiej jest wypełnić swoje zeznanie podatkowe zawierające samodzielne rozliczenie online. Można zapisać poszczególne etapy, a resztę wypełnić w najbardziej pasującym terminie przed upływem ostatecznego terminu. Nie ma jakiegoś z góry określonego czasu na wypełnienie zeznania podatkowego. Jeśli sprawy podatkowe są proste i nieskomplikowane, to wypełnienie takiego zeznania może zająć mniej czasu niż wypełnienie zeznania przez kogoś ze skomplikowanymi sprawami podatkowymi.

Zrobione – wypełniłem samodzielnie rozliczenie podatkowe i je złożyłem, co teraz?

Po wypełnieniu zeznania podatkowego z samodzielnym rozliczeniem podatku, należy zapłacić należny podatek. Im wcześniej złoży się zeznanie podatkowe, tym więcej będzie czasu na zaplanowanie tego, w jaki sposób zapłacisz podatek. Można zapłacić poprzez polecenie zapłaty/zlecenie stałe (direct debit), poprzez aplikację HMRC lub poprzez ustalenie planu spłat – pełna lista dostępnych opcji znajduje się na witrynie GOV.UK.

Czy muszę dokonywać samodzielnego rozliczenia co roku, nawet jeśli nie zarobiłem tyle samo pieniędzy, co w zeszłym roku?

Tak. Zeznanie podatkowe zawierające samodzielne rozliczenie składa się co roku. Można złożyć swoje zeznanie podatkowe za rok obrachunkowy 2022/2023 między 6 kwietnia 2023 a 31 stycznia 2024 r.

Jeśli w przeszłości wypełniałeś zeznanie podatkowe z samodzielnym rozliczeniem, ale teraz myślisz, że już nie musisz, ponieważ nie prowadzisz już działalności gospodarczej lub rezygnujesz z udziału w firmie, to musisz o tym fakcie zawiadomić HMRC przed upływem terminu, aby uniknąć kar.

Czy są jakieś dobre rady, dzięki którym łatwiej mi będzie wypełnić moje zeznanie podatkowe?

Oto 5 porad, które ułatwią Ci wypełnienie zeznania podatkowego:

1. Planuj z wyprzedzeniem – kiedy jesteś gotowy, aby zacząć, zbierz wszystkie potrzebne dokumenty, aby potem ich nie szukać.
2. Nie spiesz się – w wypełnianiu zeznania podatkowego ważna jest dokładność. Daj sobie mnóstwo czasu i nie rób tego w pośpiechu.
3. Poszukaj pomocy online –  na witrynie GOV.UK dostępne są wskazówki i wsparcie, które pomogą Ci prawidłowo wypełnić zeznanie podatkowe. Można także wyznaczyć kogoś do wypełnienia i złożenia zeznania podatkowego, na przykład księgowego lub doradcę podatkowego. Jeśli potrzebna Ci jest dodatkowa pomoc w dokonaniu samodzielnego rozliczenia to można się skontaktować z prośbą o porady i wsparcie do organizacji sektora NGO.
4. Pamiętaj o terminie – 31 stycznia 2024 r. Zakreśl go w swoim kalendarzu lub ustaw sobie przypominajkę w telefonie.
5. Nie zapomnij nacisnąć "submit" (składam) – jeśli składasz zeznanie online, nie zapomnij nacisnąć przycisku "submit your tax return" (składam zeznanie podatkowe). HMRC nie dostanie Twojego zeznania podatkowego, jeśli nie naciśniesz tego przycisku i przez to nie dotrzymasz terminu – możesz zostać ukarany.