Król Karol III na obchodach upamiętniających 80. rocznicę wyzwolenia Auschwitz-Birkenau

Przed ceremonią, która odbyła się na terenie obozu, król odwiedził Centrum Społeczności Żydowskiej na Kazimierzu, w dzielnicy, gdzie Żydzi mieszkali przed Zagładą. Jest to szczególne miejsce, ponieważ powstało z inicjatywy króla i przy wsparciu organizacji World Jewish Relief, z którą monarcha współpracuje. Oficjalne otwarcie ośrodka nastąpiło w 2008 roku, w obecności ówczesnego księcia Walii.

W Centrum król spotkał się z członkami społeczności żydowskiej Krakowa. Monarcha zasiadł do stołu z ocalałymi - Zofią Radzikowską, Bernardem Offenem i Ryszardem Orowskim. "Czy Jego Wysokość mnie pamięta?" - zapyta króla Zofia Radzikowska. "Oczywiście, że tak" - odparł z uśmiechem Karol III. Spotkali się w 2008 roku, natomiast Ryszarda Orowskiego poznał 23 lata temu, podczas swojej drugiej wizyty w Polsce.

"Tutaj, w Krakowie, z popiołów Holokaustu społeczność żydowska odrodziła się, i nie ma lepszego symbolu tego odrodzenia niż Centrum Społeczności Żydowskiej, w którym zgromadziliśmy się dzisiaj" - dodał król, który odsłonił też tablicę upamiętniającą jego wizytę.

Monarcha odwiedził również działający w Centrum tzw. FreeShop, który zapewnia żywność i niezbędne artykuły uchodźcom. Na miejscu spotkał się z wolontariuszkami i rozmawiał z dwoma uchodźczyniami z Ukrainy Wiktorią Lasną i jej córką Anastazją.

W przemówieniu wieńczącym wizytę w Centrum Społeczności Żydowskiej Karol III podkreślił, że świadectwa ocalałych mówią nam, "żeby cieszyć się wolnością, walczyć z uprzedzeniami i nigdy nie wahać się stanąć przeciw przemocy i nienawiści".

Jednocześnie zauważył, że niestety liczba osób, które przetrwały Holokaust, spada wraz z upływem czasu. Dlatego odpowiedzialność edukowania i pamiętania o Holokauście spoczywa coraz bardziej na naszych ramionach - zaznaczył.

Po spotkaniach w Krakowie król udał się do Oświęcimia na ceremonię upamiętniającą 80. rocznicę wyzwolenie obozu Auschwitz-Birkenau. W wydarzeniu uczestniczyło ponad 56 delegacji z całego świata.

Wraz z końcem ceremonii Karol III udał się z przewodniczką Muzeum Auschwitz-Birkenau na zwiedzanie macierzystej części obozu wybudowanej przez nazistów w 1940 roku - Auschwitz I. Jako pierwszy brytyjski monarcha przeszedł przez bramę, nad którą widnieje napis Arbeit macht frei. W pewnym momencie stanął między barakami, słuchając w skupieniu historii obozu.

W Bloku 5, gdzie przetrzymywano 400-600 więźniów, na drugim piętrze obejrzał wystawione tam przedmioty osobiste, z którymi przyjeżdżali do obozu więźniowie. Król przez dłuższy czas oglądał gabloty i niekiedy pytał przewodniczkę o różne szczegóły, nie przerywał, słuchał. Najdłużej monarcha stał przed stosem walizek, z których każda zawierała dobytek więźniów.

Król pytał o dzieci, których rzeczy, takie jak ubranka czy buty, są wystawione w jednej z sal. Słuchając, jak wiele z nich zginęło, powiedział, że "jest to nie do wyobrażenia".

Na koniec Karol III podszedł do Ściany Straceń, gdzie wykonano tysiące egzekucji. Ofiarami byli głównie członkowie polskiego ruchu oporu i przedstawiciele inteligencji, ale też mieszkańcy okolicznych wsi, w tym dzieci, które zbliżały się za blisko do płotu obozu. Król złożył wieniec i przez długą chwilę stał w samotności.

Król na zakończenie złożył podpis w księdze gości, którą prowadzi Muzeum Auschwitz-Birkenau.

Karol III wstąpił na tron 8 września 2022 r. po śmierci królowej Elżbiety II, której 70-letnie panowanie było najdłuższym w historii brytyjskiej monarchii.

Kraków odwiedził w 1993, 2002 i 2008 r. W 2002 r. był w synagogach i na cmentarzu na Kazimierzu, rozmawiał z przedstawicielami gminy żydowskiej, a także objął patronat nad Centrum Społeczności Żydowskiej, projektem realizowanym przez World Jewish Relief (WJR).

Obóz KL Auschwitz-Birkenau jest symbolem Holokaustu, masowej i systemowej eksterminacji Żydów europejskich. Na przedmieściach Oświęcimia w 1940 roku naziści założyli obóz KL Auschwitz, aby więzić w nim głównie Polaków. W 1942 powstał nieopodal kolejny obóz, Auschwitz II-Birkenau, który stał się głównym ośrodkiem masowej zagłady Żydów. W kompleksie obozowym funkcjonowała także sieć podobozów.

Łącznie w KL Auschwitz zginęło co najmniej 1 mln Żydów, ponad 70 tys. Polaków, 21 tys. Romów i Sinti, 14 tys. sowieckich jeńców wojennych, a także wiele osób innych narodowości i wyznań. Obóz wyzwolili 27 stycznia 1945 roku żołnierze 60. armii I Frontu Ukraińskiego.

Holokaust był masową i systemową zagładą Żydów zorganizowaną przez nazistowskie Niemcy w całej Europie. W konsekwencji tych wydarzeń zginęło ponad 6 mln Żydów. Zagłada w większości przeprowadzona została na okupowanych przez niemiecką III Rzeszę ziemiach polskich.