Ponad połowa Polaków uważa, że zwykli ludzie mają realny wpływ na sprawy kraju

Zauważalny jest gwałtowny wzrost poczucia wpływu obywateli na bieg spraw ogólnokrajowych – zaznaczył CBOS w komunikacie. 54 proc. respondentów uważa, że zwykli ludzie mają realny wpływ na sprawy kraju, a 41 proc. było przekonanych o jego braku.

O możliwości wpływania przez obywateli na sprawy kraju częściej przekonani są mężczyźni (58 proc.) niż kobiety (50 proc.). W komunikacie zaznaczono, że poczuciu podmiotowości obywatelskiej wyraźnie sprzyjają: młodszy wiek, wyższy poziom wykształcenia, a także wyższe dochody per capita i pozytywne oceny własnej sytuacji materialnej.

Respondenci, którzy wskazywali na brak wpływu na sprawy krajowe, najczęściej mieli wykształcenie podstawowe i gimnazjalne, oceniali własne warunki materialne jako złe, uważali, że słabo orientują się w polityce i deklarowali brak określonych poglądów politycznych.

W komunikacie podkreślono, że poczucie podmiotowości obywatelskiej idzie w parze z niedawnym uczestnictwem w wyborach. 59 proc. osób deklarujących głosowanie w ostatnich wyborach do Sejmu i Senatu jest przekonane, że ludzie tacy jak oni mają wpływ na sprawy kraju. Wśród niegłosujących przekonanie o braku sprawstwa jest dominujące – wyraża je 74 proc. respondentów.

Poczucie wpływu respondentów na sprawy kraju różni się zależnie od popieranej partii politycznej. W największym stopniu poczucie obywatelskiego sprawstwa cechuje elektorat Lewicy (77 proc.).

Polacy są przekonani o tym, że większe poczucie sprawstwa mają na poziomie lokalnym niż na ogólnokrajowym. Trzy piąte ankietowanych (61 proc.) uważa, że może oddziaływać na to, co dzieje się w ich mieście lub w gminie. W mniejszości zaś są osoby, które pod tym względem cechuje poczucie bezradności (35 proc.). Poczucie wpływu obywateli na sprawy swojego miasta czy gminy jest obecnie dość słabo zróżnicowane w zależności od wielkości zamieszkiwanej miejscowości. Poczucie wpływu na sprawy lokalne w podobnym stopniu cechuje kobiety (60 proc.) i mężczyzn (62 proc.).

W komunikacie zaznaczono, że blisko połowa Polaków ma poczucie wpływu tak na sprawy ogólnokrajowe, jak i na to, co dzieje się w ich mieście czy w gminie (47 proc.). Pełne poczucie podmiotowości obywatelskiej, czyli możliwości wpływania przez zwykłych ludzi zarówno na to, co dzieje się w kraju, jak i lokalnie, częściej deklarują mężczyźni (51 proc.) niż kobiety (44 proc.). Z kolei brak poczucia podmiotowości obywatelskiej najczęściej właściwy jest osobom starszym – powyżej 65 lat – poczucia wpływu na sprawy kraju, ani swojego miasta czy gminy nie ma aż 47 proc. badanych z tej grupy wiekowej.

_{Badanie przeprowadzono w ramach procedury mixed-mode na reprezentatywnej imiennej próbie pełnoletnich mieszkańców Polski, wylosowanej z rejestru PESEL. Zrealizowano je od 3 do 16 listopada 2023 r. na próbie liczącej 1 072 osoby (w tym: 59,9 proc. metodą CAPI, 24,2 proc. – CATI i 16,0 proc. – CAWI).}