Kobietom przysługuje średnio tylko 77 proc. praw przysługujących mężczyznom

Mimo że w większości krajów są przepisy mające na celu zapewnienie równego traktowania kobiet i mężczyzn, średnio kobietom przysługuje zaledwie 77 proc. praw, które mają mężczyźni. W dodatku różnice te są niwelowane wolniej niż na początku. "Globalne tempo reform zmierzających do równego traktowania kobiet w świetle prawa spadło do najniższego poziomu od 20 lat" – czytamy w raporcie.

Opracowanie ocenia regulacje prawne dotyczące kobiet w 190 krajach. Pod uwagę branych jest osiem obszarów związanych z udziałem kobiet w życiu gospodarczym — mobilność, miejsce pracy, wynagrodzenie, małżeństwo, rodzicielstwo, przedsiębiorczość, majątek i emerytury.

"Dziś tylko 14 krajów – wszystkie to gospodarki o wysokich dochodach – ma przepisy, które dają kobietom takie same prawa jak mężczyznom" – czytamy w raporcie. Średnia wartość indeksu wyniosła 77,1 — tylko o pół punktu więcej niż przed rokiem. Znaczy to, że średnio na świecie kobiety "cieszą się zaledwie 77 proc. praw przysługujących mężczyznom".

W liczbach bezwzględnych wynik ten przekłada się na 2,4 miliarda kobiet w wieku produkcyjnym, które nadal nie mają takich samych praw jak mężczyźni. I przy obecnym tempie reform zrównanie praw obu płci nastąpi dopiero za pół wieku.

Monitoring związanych równouprawnieniem płci zmian w prawie w 2022 r. odnotował tylko 34 takie reformy w 18 krajach. To najmniej od 2001 r., a jest jeszcze wiele do zrobienia, bo, jak czytamy w raporcie, w objętych nim obszarach potrzeba jeszcze ponad 1500 reform, aby osiągnąć prawną równość płci na całym świecie.

Co jednak niepokojące, w niektórych krajach następuje regres - rezygnacja z praw, które kobiety, będące na całym świecie inicjatorkami przemian, już wywalczyły. Wśród tych państw, obok m.in. Kolumbii, Indii czy Islamskiej Republiki Iranu, wymieniana jest Polska.

Indeks równości praw kobiet dla Polski wyniósł 93,8 proc. co stawia nasz kraj w jednym rzędzie z Chorwacją, Czechami, Litwą i Serbią. Spośród ośmiu ocenianych obszarów zastrzeżenia budziły polskie przepisy dotyczące emerytur.

Wśród 14 państw, w których, według raportu, panuje równouprawnienie, czyli indeks wynosi 100, dominują kraje Europy zachodniej, ale jest też Kanada. W 2022 r. do tego grona dołączyła Holandia.

Znaczne postępy poczyniły też kraje Afryki Subsaharyjskiej. "Region odpowiadał za ponad połowę wszystkich reform na całym świecie w 2022 r., a siedem gospodarek – Benin, Republika Konga, Wybrzeże Kości Słoniowej, Gabon, Malawi, Senegal i Uganda – wprowadziło 18 pozytywnych zmian prawnych" – czytamy w dokumencie.

Wśród zmian prawnych promujących równouprawnienie, które wprowadzono w 2022 r., raport wymienia wprowadzenie urlopu rodzicielskiego w Chinach, a w Indonezji przepisów chroniących kobiety przed molestowaniem seksualnym w miejscu pracy.

Mongolia zagwarantowała kobietom i mężczyznom równe wynagrodzenie za pracę o równej wartości oraz płatny urlop ojcowski. W Bahrajnie zrównano wiek emerytalny kobiet i mężczyzn, a w Iraku zakazano dyskryminacji kobiet w dostępie do usług finansowych.

Reformy dotyczące parytetu płci znacznie przyspieszyły w pierwszych dziewięciu latach XXI w., po 2009 r. jednak uległy spowolnieniu. Zwłaszcza w kwestii przepisów dotyczących praw kobiet do dziedziczenia i posiadania własności.

Twórcy raportu podkreślają, że zrównanie praw obu płci przyniesie znaczne korzyści gospodarcze. "Zniwelowanie różnic w zatrudnieniu kobiet i mężczyzn mogłoby podnieść długoterminowy PKB na mieszkańca średnio o prawie 20 proc. Badania wskazują, że globalne zyski gospodarcze wyniosłyby 5-6 bilionów dolarów, gdyby kobiety zakładały i rozwijały nowe firmy w takim samym tempie jak mężczyźni" – przekonuje Bank Światowy.