Cookie Consent by Privacy Policies Generator website
Menu

Prawo w UK

Prawo w UK
Specyficzną cechą ustroju UK est brak konstytucji w znaczeniu formalnym (konstytucji spisanej). Zamiast tego, o ustroju państwa informuje konstytucja w sensie materialnym, tzn. ogół norm i zasad dotyczących wykonywania władzy. (Fot. Getty Images)
Dzisiejsze prawa i obowiązki mają wiele źródeł pochodzenia - począwszy od przepisów uchwalonych przez parlamentarzystów oraz sędziów, a kończąc na przepisach prawa Unii Europejskiej. Wszystkie zebrane w jedną całość tworzą konstytucję Wielkiej Brytanii.
Reklama
Reklama


Konstytucja Wielkiej Brytanii jest zbiorem praw i obowiązków ustalonych przez rząd. Część tych przepisów dotyczy procedur takich jak choćby częstotliwość odbywania się wyborów. Inne koncentrują się na uprawnieniach rządu, czyli określają co rząd może zrobić, a czego nie może dokonać.

W przeciwieństwie do innych krajów, jak choćby Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej czy Indii, konstytucja brytyjska nie jest spisanym pojedynczym dokumentem prawnym. Zamiast ogólnie pojętych praw i obowiązków, konstytucja zawiera prawa jednostki i społeczności pochodzące z różnych źródeł.

Większość z zapisów w konstytucji opartych jest na niespisanych zwyczajach i zasadach zwanych konwencjami. Dalsze dodatkowe zabezpieczenie konstytucji stanowią:

  • Zapisane przepisy prawne ustalone i zatwierdzone przez parlament - ustawy parlamentarne
  • Przepisy rozpowszechnione w ramach systemu sądowniczego - prawo zwyczajowe
  • Prawo europejskie, którego przestrzeganie związane jest z członkostwem Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej - prawo wspólnotowe

Ustawy parlamentarne

Pierwszym dokumentem, który miał wpływ na kształt konstytucji jest Magna Carta spisany w 1215 roku. Określa on obowiązki króla wobec jego poddanych oraz ich prawa i obowiązki.

Bardziej współczesnymi dokumentami kształtującymi konstytucję są liczne akty: przystąpienie do Wspólnoty Europejskiej w 1972 roku, powołanie w 1998 roku parlamentu w Szkocji oraz karta praw człowieka 1998.

Wszystkie te prawa ustanowione przez parlament mają status ustaw parlamentarnych. W wyniku podziału, parlament szkocki ma także prawo tworzenia przepisów konstytucyjnych, które dotyczą jego obywateli, a władze w Irlandii Północnej mają jeszcze większe uprawnienia.

Prawo zwyczajowe

System prawny, a także prawa i zabezpieczenia z nim związane uchwalane są w postaci decyzji władzy sądowniczej. Jest to prawo zwyczajowe, którego podstawy leżą w decyzjach podejmowanych wcześniej, co oznacza, że sędziowie kierują się decyzjami podjętymi wcześniej przy rozpatrywaniu podobnej sprawy tak. by stworzyć system konsekwentny, słuszny i sprawiedliwy.

Jednakże, bywają sprawy, których okoliczności i zgromadzone fakty są całkowicie różne, więc nie można wzorować się na wcześniejszych decyzjach, a zwrócenie się do starszego sędziego nie jest akceptowane przez współczesne środowisko. W takiej sytuacji tworzy się nowe przepisy lub wprowadza poprawki do już istniejącego prawa.

Prawo europejskie

Prawo Wspólnoty Europejskiej, obowiązujące w Wielkiej Brytanii, pochodzi z traktatów wspólnotowych, związanych nimi przepisów prawnych oraz zarządzeniach Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Ten organ władzy ma największe uprawnienia w zakresie prawa wspólnotowego.

W normalnych okolicznościach prawo unijne współistnieje z prawem danego państwa, przy czym prawo Unii chronione jest przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości. W przypadku, gdy występuje konflikt pomiędzy prawem unijnym a prawem danego państwa, wówczas o wyższości któregoś z nich decyduje także Trybunał.

Prawa i obowiązki obywatela brytyjskiego

Istnieje szeroki wachlarz praw potwierdzonych konstytucyjnie odnoszących się do wszystkich aspektów życia człowieka, zaczynając od podstawowych praw człowieka, jak choćby wolności wypowiedzi czy wolności od tortur, przechodząc do bardziej skomplikowanych: prawa do edukacji, opieki zdrowotnej czy chroniących przed dyskryminacją.

Należy pamiętać, że prawa człowieka określone w Wielkiej Brytanii przez Human Rights Act nie są niepodważalne. W określonych okolicznościach mogą ulec ograniczeniom lub wycofaniu.

Wraz z prawami obywatela wiążą się także obowiązki, jak lojalność, z którą powiązane jest działanie nie na szkodę własnego kraju, przestrzegania prawa oraz pewne cywilne obowiązki, w tym uczestnictwo w wyborach, bycie członkiem ławy przysięgłych oraz składanie zeznań w sądzie.

Ciekawostka

Konstytucja Wielkiej Brytanii jest konstytucją niepisaną - tzn. że UK nie ma  konstytucji  w sensie formalnym (spisanej). Zamiast tego, o ustroju państwa informuje konstytucja w sensie materialnym, to znaczy ogół norm i zasad dotyczących wykonywania władzy.

    Komentarze
    • Adrian
      4 listopada 2019, 05:26

      prawo w UK hahaha dobry zart jakis klamstwa korupcja itd tv sie autor naogladal ale to nie dziala w UK

    • Z Manchesteru
      25 grudnia 2019, 16:55

      prawo w UK jest straszne a po wyjściu to będzie prawdziwy dziki zachód

    • Tom
      11 stycznia 2021, 14:54

      Prawo w UK nie jest spisane, co powoduje jego wielkie rozwodnienie. Nic nie jest pewne i nic nie jest stałe, bo nie ma jasnych wytycznych co i jak powinno byc. Daje to efekt człowieka poruszającego się w normalnych butach na lodzie. Okropne uczucie.

    • Karol stefanowski
      17 stycznia 2021, 18:45

      prawo w uk jest proste i nieskomplikowane jak w polsce gdzie tysiace stron przepisow mozna interpretowac jak sie chce

    • Tom
      24 stycznia 2021, 03:07

      Prawo jest tworzone (niezależnie od kraju), dla polityków, aby mogli robić co chcą i być bezkarni... Zwykłymi ludźmi nikt się nie przejmuje, a tym bardziej jakimiś prawami dla pospólstwa. Nie ważne czy Polska czy Anglia, nie mamy żadnych praw, mamy robić co nam każą i tyle w temacie

    • Sama prawda
      14 marca 2021, 00:36

      Trole unijne i piewcy cudu nad Wsla ..
      Tylko w 2019 roku Polska wydal 12 tysiecy stron prawa ...dzien w dzien przychodzi z Unii 300 stron praw I zalecen ...mamy tylko okolo 400 tys stron prawa za stradznej komuny bylo 40 tys

    Dodaj komentarz
    Reklama
    Reklama
    Reklama
    Kurs NBP z dnia 18.03.2024
    GBP 5.0343 złEUR 4.3086 złUSD 3.9528 złCHF 4.4711 zł
    Reklama