Ponad milion pracowników w UK zyska więcej praw dzięki nowej ustawie o zatrudnieniu

Work Foundation poinformował, że analiza danych z lat 2023–2024 wykazująca wpływ zakazu umów zerogodzinowych oraz prawa do odszkodowania za bezpodstawne zwolnienie od pierwszego dnia pracy – dwóch kluczowych elementów projektu ustawy – wykazała, że 1,2 miliona pracowników byłoby chronionych przed "poważnym brakiem poczucia stabilności" zatrudnienia.

Analiza tłumaczy, dlaczego ustawa zyskała poparcie związków zawodowych dla rządu, a także wykazała, że nastąpiłaby szersza poprawa sytuacji pracowników na stanowiskach, które już teraz są w pewnym stopniu chronione.

Work Foundation z Uniwersytetu w Lancaster podała, że gdyby przepisy obowiązywały w 2023 roku, liczba pracowników na stabilnych umowach wzrosłaby o 3,9 miliona – do poziomu 17,8 miliona.

Niektóre elementy ustawy mają wejść w życie w kwietniu przyszłego roku, natomiast zakaz umów zerogodzinowych i praktyki "zatrudniania na gorszych warunkach po wcześniejszym zwolnieniu" (ang. fire and rehire) mają zostać wdrażane etapami przez kolejne dwa lata.

Jednak związki zawodowe oskarżają ministrów o próbę osłabienia wielu zabezpieczeń, m.in. poprzez zamianę prawa do ochrony przed zwolnieniem od pierwszego dnia pracy na minimalny okres zatrudnienia wynoszący sześć miesięcy.

Organizacje pracodawców sprzeciwiają się nowym przepisom i mają intensywnie lobbować podczas weekendowej konferencji Partii Pracy, by przekonać Davida Lammy’ego – nowego wiceprzewodniczącego partii, który zastąpił Angelę Rayner – oraz nowego ministra ds. biznesu, Petera Kyle’a, że wiele zapisów powinno zostać opóźnionych lub złagodzonych w celu ochrony przedsiębiorców.

Rayner, która była jedną z głównych autorek projektu ustawy, straciła stanowisko w zeszłym miesiącu, a Jonathan Reynolds, dotychczasowy minister ds. biznesu, został przesunięty na stanowisko szefa klubu parlamentarnego.

Oboje byli przewidywani jako osoby, które przeprowadzą ustawę przez parlament i wdrożą jej zapisy poprzez akty wykonawcze.

Ustawa ma uzyskać królewską zgodę w ciągu najbliższych tygodni, chociaż w Izbie Lordów złożono setki poprawek – głównie mających na celu opóźnienie lub osłabienie przepisów – które wciąż muszą zostać rozpatrzone.

Ośrodek Work Foundation wezwał rząd do odrzucenia tych poprawek "i pozostania wiernym głównym celom kluczowych reform".

Z analizy wskaźnika niepewności zatrudnienia w UK – który Partia Pracy wskazuje jako miernik ochrony pracowników – wynika, że wprowadzenie nowego ustawowego okresu próbnego będzie miało kluczowe znaczenie.

Z raportu wynika, że 92,5% pracowników na umowach zerogodzinowych skorzystałoby z nowego prawa do gwarantowanych godzin pracy, gdyby obowiązywało ono w 2023 roku. Odpowiada to około 1 milionowi osób, z czego 7,5% nie skorzystałoby z tego prawa, ponieważ pracowało dla swojego pracodawcy krócej niż trzy miesiące, czyli okres kwalifikacyjny.