Londyn: Tysiące brytyjskich rolników zaprotestowało przeciwko zmianom w podatkach od spadków

Jak podało BBC, od kwietnia 2026 r. dziedziczone aktywa rolne o wartości przekraczającej 1 mln funtów, które wcześniej były zwolnione z podatku, będą podlegać opodatkowaniu w wysokości 20% - czyli o połowę niżej niż zwykła stawka podatku od spadków.

Ponadto niektóre ulgi mogą oznaczać, że para będąca w związku małżeńskim lub partnerskim będzie mogła przekazać gospodarstwo rolne o wartości nawet 3 mln funtów.

Wielu rolników argumentuje jednak, że choć posiadają znaczące aktywa - na przykład w postaci ziemi i zwierząt hodowlanych - to jednak nie dysponują dużymi zasobami pieniężnymi, a wprowadzone zmiany oznaczają, że musieliby sprzedać swoje gospodarstwa, aby móc zapłacić podatek.

Przed protestem około 1 800 członków Krajowego Związku Rolników (NFU) zgromadziło się w pobliżu parlamentu, by wziąć udział w masowej akcji lobbingowej skierowanej do parlamentarzystów. Przewodniczący grupy, Tom Bradshaw, wygłosił płomienne przemówienie, określając zmiany podatkowe jako destrukcyjne dla rolników, złe i nie do przyjęcia.

Później, w rozmowie ze Sky News, oświadczył, że Partia Pracy "zniszczyła umowę" między rolnikami a rządem, choć jej początki sięgają jeszcze II wojny światowej.

Od 2019 r. wzrosły koszty hodowli trzody chlewnej i bydła oraz upraw zbóż, ponieważ ceny żywności, paliwa i nawozów rosną w tempie znacznie przewyższającym wzrost, jaki rolnicy mogą uzyskać z tego, co produkują. Dotacje, które otrzymują rolnicy, również zmniejszyły się od czasu Brexitu.

Badania rządowe sugerują, że przeciętne gospodarstwo rolne w ubiegłym roku osiągnęło zysk w wysokości około 45 300 funtów - choć liczba ta może być zawyżona, ponieważ opiera się na sondażu, który pominął gospodarstwa o najmniejszych dochodach.

Kwestionowana jest również liczba 210 000 gospodarstw rolnych w Wielkiej Brytanii, na które może mieć wpływ zmiana podatku od spadków.

Rząd twierdzi, że wpłynie to na najbogatsze 500 posiadłości każdego roku, ale NFU i Country Land and Business Association (CLA) oszacowały, że może to dotyczyć nawet 70 000 gospodarstw wartych ponad 1 mln funtów.

Z kolei w latach 2021-2022 liczba odziedziczonych gospodarstw rolnych o wartości przekraczającej 2,5 mln funtów wynosiła 117.

Przepisy dotyczące podatku od spadków oznaczają, że kwota, którą ludzie będą musieli zapłacić, może być zróżnicowana:

• zgodnie z nowymi przepisami, gospodarstwa rolne zostaną objęte 20% podatkiem od spadków od wartości powyżej 1 miliona funtów (nie od całej wartości);
• od wartości nieruchomości do 325 000 GBP nie trzeba płacić podatku od spadków, co daje łącznie kwotę wolną od podatku w wysokości 1,325 mln GBP;
• jeśli rolnik jest w związku małżeńskim, jego współmałżonek będzie mógł przekazać kolejne 1,325 mln GBP bez podatku, co daje łączną nieopodatkowaną kwotę w wysokości 2,65 mln GBP;
• ponadto obowiązuje kwota wolna od podatku w wysokości 175 000 GBP na główną posiadłość, gdy jest ona przekazywana dzieciom lub wnukom - daje to całkowitą kwotę niepodlegającą opodatkowaniu dla pary rolników do 3 milionów GBP.

Przemawiając do dziennikarzy, premier Keir Starmer podkreślił, że zmiany w budżecie nie będą miały wpływu na "zdecydowaną większość" gospodarstw rolnych.

Natomiast rzecznik premiera zapytany, czy rząd zamierza zmienić stanowisko w tej sprawie, oświadczył: "Nie - przedstawiliśmy powody, dla których podjęliśmy tę trudną decyzję i dlaczego uważamy, że jest to sprawiedliwe i proporcjonalne podejście".