Stosunki polsko-rosyjskie: Czy to już skandal dyplomatyczny?

"Wydaje nam się, że pomimo różnic, pomimo dyskusji, którą toczymy, trzeba stosować pewne formy, stosować język dyplomacji, pewnych rzeczy po prostu nie wypada dyplomatom. Staramy się na to zwrócić uwagę naszym rosyjskim kolegom" - wyjaśnił Marcin Wojciechowski.

Jak dodał, w nocie protestacyjnej skierowanej od polskiego MSZ do MSZ Federacji Rosyjskiej, resort zawarł w swoją ocenę wypowiedzi Karasina. "Absolutnie nie chcemy zaostrzać tonu wobec Rosji. Uważamy, że o pewnych faktach możemy mówić otwarcie i jasno. Ważne jest, żeby prowadzić dialog historyczny w obiektywny, kulturalny, stonowany sposób, żeby odróżniać kwestie historyczne od spraw politycznych" - zapewnił rzecznik MSZ. Dodał, że ze względu na nieobecność ambasadora Rosji, wczoraj w MSZ zjawił się charge d'affaires ambasady Rosji w Warszawie.

W poniedziałkowej wypowiedzi dla radia RMF FM Grzegorz Schetyna pytany, czy organizacja 8 maja na Westerplatte uroczystości związanych z rocznicą zakończenia II wojny światowej, będzie postrzegana jako alternatywa dla uroczystości w Moskwie, które odbywają się 9 maja, stwierdził: "To nie jest naturalne, że obchody zakończenia wojny organizuje się tam, gdzie ta wojna się rozpoczęła. Ale dlaczego wszyscy przyzwyczailiśmy się tak łatwo, że to Moskwa jest miejscem, gdzie czci się zakończenie działań wojennych, a nie np. Londyn czy Berlin, co byłoby jeszcze bardziej naturalne".

Odnosząc się do tej wypowiedzi Karasin w radiu RSN ocenił, że jest to "kolejna niezdarna próba ze strony polskiego polityka zakwestionowania wyników II wojny światowej i roli ZSRR jako zwycięzcy w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej". Zdaniem Karasina, Schetyna "okrył hańbą nie tylko siebie, ale także całą służbę dyplomatyczną swojego kraju i kulturę polityczną Polski".

Rzecznik MSZ zaznaczył, że treść noty w dużej mierze pokrywa się z poniedziałkowym oświadczeniem resortu, w którym stwierdzono m.in., że wypowiedź wiceszefa rosyjskiej dyplomacji to kolejna próba manipulacji historią XX w. przez wysokich rangą przedstawicieli Federacji Rosyjskiej. MSZ zaapelowało też do strony rosyjskiej o oddzielenie historii od "bieżącego kontekstu politycznego".

Rzecznik resortu Marcin Wojciechowski zapewnił, że polskie władze starają się w swoich ocenach i wypowiedziach być jak najbardziej stonowane. "Zależy nam na utrzymaniu tego, co dobre w stosunkach polsko-rosyjskich. Jesteśmy w szczególnym momencie, jeśli chodzi o podejmowanie decyzji przez świat zachodni wobec eskalacji sytuacji na Ukrainie Wschodniej. Myślę, że z tego wynika pewna nerwowość, pewne emocje" - zauważył.

Zaznaczył, że nikt nie kwestionuje roli Armii Czerwonej w zwycięstwie nad faszyzmem, ale należy podkreślać, że tworzyli ją żołnierze wielu narodów.

Odnosząc się do obchodów 70-lecia zakończenia II wojny światowej Wojciechowski powiedział, że "nieprzypadkowo istnieją dwie daty 8 i 9 maja". "Warto o tym rozmawiać. To było wspólne zwycięstwo. Polska ma pełne prawo rozmowy w tej sprawie, bo była tym krajem, który brał udział w II wojnie światowej od jej pierwszego dnia do ostatniego, Polacy walczyli na wszystkich frontach i na Zachodzie, i na Wschodzie, także u boku byłego Związku Radzieckiego" - podkreślił.

Rzecznik MSZ dodał, że "trzeba znaleźć najlepszą formułę, która pozwoli oddać cześć tym, którzy zginęli, ofiarom oraz wyciągnąć przesłanie dla Europy na przyszłość".