Rynek pracy w Polsce nie wykorzystuje potencjału pracowników w wieku 45-64 lata

PIE - publiczny think tank ekonomiczny - zwraca uwagę w swoim tygodniku, że na świecie wzrasta zarówno liczba osób starszych, jak i ich udział w populacji. Proces starzenia rozpoczął się w pierwszej kolejności w krajach o wysokim dochodzie, ale powołując się na dane Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) - wskazano - że obecnie to w krajach o niskim i średnim dochodzie najbardziej widoczne są zmiany w rozkładzie wieku populacji.

"Według danych zgromadzonych przez WHO, w 2020 r. liczba osób w wieku 60 lat i starszych przewyższyła liczbę dzieci w wieku poniżej 5 lat, a w latach 2015-2050 odsetek światowej populacji w wieku powyżej 60 lat wzrośnie z 12 proc. do 22 proc." – podkreślono.

Powołując się na dane Głównego Urzędu Statystycznego, eksperci PIE zauważyli, że w Polsce coraz szybciej postępuje proces starzenia się społeczeństwa. Wskazano, że od 1990 r. współczynnik dzietności kształtuje się poniżej 2, a więc "nie gwarantuje prostej zastępowalności pokoleń".

"W latach 2000-2022 odsetek osób w wieku poprodukcyjnym (kobiety – 60 lat i więcej, mężczyźni – 65 lat i więcej) w populacji zwiększył się z 15 proc. do ponad 23 proc." – zwrócono uwagę.

Zgodnie z PIE, wraz z postępowaniem procesu starzenia się społeczeństwa zmienia się także struktura wieku grupy produkcyjnej. W latach 1990-2023 w krajach OECD udział osób w wieku 45-64 lata w ogóle ludności w wieku produkcyjnym (15-64 lata) wzrósł z 28 proc. do ok. 40 proc. Podobny trend jest obserwowany w Polsce.

"W 1990 r. osoby w wieku 45-64 lata stanowiły 31,57 proc. populacji w wieku produkcyjnym. Jak wskazują prognozy, w 2023 r. ten odsetek wyniesie 40 proc., a w 2040 r. – 48,4 proc." – stwierdzono.

Jak wynika z analizy PIE, rynek pracy nie wykorzystuje potencjału przedstawicieli tej grupy wiekowej. Zwrócono uwagę, że w krajach OECD zatrudnienie jest najwyższe wśród osób liczących ok. 45 lat i "gwałtownie spada po 50. roku życia".

"Badania ankietowe przeprowadzone wśród menadżerów z ośmiu wybranych krajów OECD dowodzą, że wciąż utrzymują się stereotypy ukazujące starszych pracowników jako mniej zdolnych do nauki i adaptacji do nowych technologii. Ci sami ankietowani przyznają jednak, że zatrudniani przez nich pracownicy powyżej 45. roku życia radzą sobie równie dobrze, a niekiedy nawet lepiej niż ich młodsi koledzy" – podkreślono.