Obywatele UE w Szkocji chcą fizycznego dowodu swojego statusu imigracyjnego

Ankietę przeprowadzono w listopadzie ub. roku na terenie Szkocji wśród zamieszkałych tam obywateli UE - głównie Polaków, Hiszpanów, Rumunów, Niemców i Węgrów (łącznie udzielono 717 ważnych odpowiedzi). 

Zdaniem ankietowanych, fizyczne potwierdzenie statusu imigracyjnego - w formie dokumentu lub specjalnego wpisu lub pieczęci w paszporcie - mogłoby przyspieszyć i ułatwić proces udowodnienia ich prawa do życia, pracy i nauki w Wielkiej Brytanii oraz zapewnić im na co dzień większe poczucie bezpieczeństwa i spokoju.

Obawa przed usterkami technicznymi mogącymi się pojawić na stronie internetowej Home Office, a także brak zaufania do tego ministerstwa i rządu Wielkiej Brytanii - to tylko niektóre z innych problemów opisywanych przez uczestników ankiety. Wielu obawia się nawet kolejnego skandalu Windrush (skandal, który miał miejsce na brytyjskiej scenie politycznej w 2018 roku i dotyczył bezpodstawnych działań Home Office w celu przymusowej deportacji z Wielkiej Brytanii tzw. pokolenia Windrush, czyli osób przybyłych z byłych brytyjskich kolonii na Karaibach w latach 1948–1973 - przyp. red.).

"Czuję się bezbronny nie mając możliwości odpowiedniego udowodnienia swojego statusu, na przykład podczas przekraczania granicy. Istnieje sposób na uzyskanie kodu QR lub podobnego, ale jest to tymczasowe i ważne tylko w określonych sytuacjach. Złożyłem podanie o obywatelstwo i w formularzu, w którym jest napisane udowodnij swój status, musiałem dołączyć pismo od rządu, w którym w pierwszej linijce jest napisane to nie jest dowód twojego statusu" - wyznał jeden z ankietowanych.

Okazuje się, że nie jest bezpodstawna obawa. Wielu obywateli UE posiadających settled lub pre-settled statu zgłaszało problemy ze swoim profilem cyfrowym. W badaniu Citizens Rights Project 38% uczestników potwierdziło, że doświadczyło takich problemów z powodu braku fizycznego potwierdzenia ich statusu jak: utrata zatrudnienia lub możliwości zatrudnienia; problemy z dostępem do zasiłków, mieszkania lub opieki zdrowotnej; konieczność wyprowadzenia się z miejsca zakwaterowania; konieczność płacenia za opiekę medyczną; problemy podczas podróży lub przekraczania granicy.

Zdecydowana większość osób, które wzięły udział w ankiecie i domagają się fizycznego potwierdzenia swojego statusu, potwierdziła dobrą znajomość języka angielskiego i obsługi komputera. Sytuacja osób, które nie posiadają tych umiejętności i najprawdopodobniej napotkają problemy podczas korzystania z profilu cyfrowego, jest prawdopodobnie jeszcze poważniejsza.

"Wielu naszych klientów wciąż jest zdezorientowanych tym, jak mają udowodnić swoje prawo do życia i pracy w Wielkiej Brytanii za pomocą swojego profilu cyfrowego. W rzeczywistości wysoki odsetek zapytań, które otrzymaliśmy po terminie składania wniosków do EU Settlement Scheme w dniu 30.06.2021 r., dotyczy dostępu, aktualizacji lub potwierdzenia ich statusu. Niestety, generowanie specjalnego kodu dostępu, tzw. share code - na przykład dla potencjalnych pracodawców chcących sprawdzić nasz status - jest dla wielu osób nie do przejścia. Wykluczenie cyfrowe jest rzeczywistością, dlatego wiele osób nadal napotka trudności i będzie dyskryminowanych. Dla osób z ograniczonym angielskim jest to tylko kolejna bariera dodana do tej mieszanki. Dlatego wzywamy rząd Wielkiej Brytanii do dostarczenia wszystkim obywatelom o statusie osoby osiedlonej i osiedlonej w UK fizycznego dowodu potwierdzającego ich prawa" - podsumowuje Noelia Martínez, koordynatorka projektu Citizens Rights Project.