W Anglii rośnie liczba zachorowań na odrę. Jakie są objawy choroby?

Odra jest wysoce zaraźliwą chorobą, która rozprzestrzenia się drogą kropelkową podczas kaszlu i kichania. Zwykle ustępuje po upływie 7-10 dni. Może jednak wywołać poważniejsze objawy, jeśli dojdzie do zakażenia innych części organizmu, takich jak płuca lub mózg.

Powikłania mogą prowadzić do zapalenia płuc, zapalenia opon mózgowych, utraty wzroku i drgawek. Najbardziej narażone na ryzyko powikłań są niemowlęta i małe dzieci, kobiety w ciąży i osoby z osłabionym układem odpornościowym.

Odra może być śmiertelna, ale zdarza się to rzadko. W latach 2000-2022 na skutek odry lub powiązanych z nią infekcji zmarło 23 dzieci i dorosłych.

Jakie są objawy odry u dorosłych i dzieci?

Typowe objawy odry to:

• wysoka gorączka,
• ból, zaczerwienienie i łzawienie oczu,
• kaszel,
• kichanie,
• ogólnie złe samopoczucie.

W jamie ustnej mogą pojawić się małe białe plamki. Wysypka w postaci czerwonych lub brązowych plam pojawia się zwykle kilka dni po wystąpieniu pierwszych objawów, zazwyczaj na twarzy i za uszami, a następnie rozprzestrzenia się na resztę ciała. Może być trudniejsza do zauważenia na ciemniejszej skórze.

Jak rozprzestrzenia się odra?

Wirus znajduje się w mikro kropelkach, które są uwalniane, gdy zarażona osoba kaszle lub kicha. Odrą można zarazić się, wdychając te kropelki lub poprzez ich dotknięcie i przyłożenie dłoni w okolice nosa lub ust.

Osoby chore na odrę mogą przenosić wirusa przez okres co najmniej czterech dni od pojawienia się wysypki.

Osoby z łagodnymi objawami nie powinny udawać się do lekarza rodzinnego lub szpitala, ale zadzwonić do NHS pod numer 111 lub uzyskać pomoc online. Ponadto nie powinny one wychodzić z domu do przedszkola, szkoły, na uczelnię, do pracy i na inne zajęcia grupowe, dopóki nie ustąpią u nich objawy infekcji.

Co należy zrobić w przypadku zachorowania na odrę?

NHS zaleca pacjentom:

• przyjmować paracetamol lub ibuprofen w celu złagodzenia gorączki, bólów - aspiryny nie należy podawać dzieciom poniżej 16. roku życia,
• odpoczywać i pić dużo płynów,
• regularnie myć ręce mydłem i czyścić oczy zwilżonym wacikiem,
• wyrzucać zużyte chusteczki do kosza.

Należy udać się na pogotowie lub zadzwonić pod numer 999, jeśli osoba dorosła lub dziecko:

• ma duszności,
• mają wysoką gorączkę, która nie ustępuje po zażyciu paracetamolu lub ibuprofenu,
• kaszle krwią,
• odczuwa senność lub ma zaburzenia orientacji,
• ma drgawki (konwulsje).

Kobiety w ciąży lub osoby z osłabionym układem odpornościowym powinny pilnie zasięgnąć porady lekarza po kontakcie z osobą chorą na odrę.

Kto może otrzymać szczepionkę MMR?

Najlepszym sposobem zapobiegania odrze jest przyjęcie obu dawek szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR), która jest częścią programu szczepień NHS.

Pierwsza dawka MMR jest podawana w wieku 12 miesięcy, a druga w wieku około trzech lat i czterech miesięcy, przed rozpoczęciem nauki w szkole. Jednak dorośli i dzieci mogą otrzymać szczepionkę w każdym wieku.

Jakie są skutki uboczne szczepionki MMR?

Większość skutków ubocznych jest łagodna i nie trwa długo. Miejsce wkłucia igły może być zaczerwienione, obolałe i opuchnięte przez kilka dni. U niemowląt i małych dzieci może wystąpić wysoka gorączka utrzymująca się do 72 godzin. Nie ma dowodów na związek stosowania szczepionki MMR z występowaniem autyzmu.

Szczepienia przeciwko odrze zostały wprowadzone w UK w 1968 roku i uważa się, że zapobiegły 20 milionom zachorowań na odrę i 4 500 zgonom.

Obecna dwudawkowa szczepionka MMR została po raz pierwszy zastosowania w 1996 r., ale nieuzasadnione obawy o związek tej szczepionki z rozwojem autyzmu spowodowały spadek liczby zaszczepionych dzieci.

Dane NHS pokazują, że w latach 2022-23 84,5% dzieci otrzymało dwie dawki MMR przed ukończeniem piątego roku życia, co jest najniższym poziomem od lat 2010-2011.

Według UK Health Security Agency (UKHSA) w 2023 r. w Anglii i Walii odnotowano 1 603 przypadki odry. To gwałtowny wzrost z poziomu 735 przypadków w 2022 roku i 360 w 2021 roku.