Premier Mateusz Morawiecki odwiedził Londyn
Mateusz Morawiecki zapowiedział podczas szczytu berlińskiego, że Polska wesprze kraje Bałkanów Zachodnich, dzieląc się doświadczeniami z procesu akcesji do Unii Europejskiej. Polski premier wypowiedział się na ten temat podczas wspólnej konferencji prasowej z premier Theresą May i kanclerz Angelą Merkel po wspólnych obradach w ramach inicjatywy, która ma za zadanie wspierać unijne aspiracje sześciu państw regionu Bałkanów Zachodnich: Albanii, Bośni i Hercegowiny, Czarnogóry, Kosowa, Macedonii i Serbii. Oprócz państw tego regionu i Polski w proces zaangażowane są także rządy Austrii, Chorwacji, Francji, Słowenii, Wielkiej Brytanii i Włoch. Morawiecki tłumaczył, że w trakcie szczytu rozmawiano o tym, w jaki sposób "najbardziej efektywnie" połączyć Bałkany Zachodnie z UE, oraz o postępach w procesie integracji.
Jak przekonywał, "ostatnie kryzysy, zwłaszcza kryzys migracyjny, kryzys uchodźców pokazał, że zewnętrzna granica Unii Europejskiej musi być silna, stabilna, szczelna, dobrze chroniona". Podkreślił, że jest to "w naszym najlepiej pojętym interesie - zarówno krajów Europy Centralnej, ale i oczywiście całej Unii Europejskiej".
Wypowiedź Morawieckiego dotyczyła tzw. szlaku bałkańskiego, który był wykorzystywany w 2015 i 2016 roku przez tysiące migrantów i uchodźców przemieszczających się do państw Europy Zachodniej i Północnej.
Szef rządu zapowiedział jednocześnie, że w procesie wspierania "uzasadnionych europejskich ambicji" państw Bałkanów Zachodnich Polska będzie chciała podzielić się doświadczeniami ze swojej akcesji do UE w 2004 roku, a także z głębokich reform wewnętrznych, m.in. walki z korupcją.
Brytyjska premier Theresa May zaznaczyła, że "Wielka Brytania zawsze była mocno zaangażowana w regionie - od roli w wypracowaniu porozumień pokojowych po konfliktach lat 90. do późniejszej transformacji". Dodała, że choć "wie, że niektórzy widzą naszą decyzję o wyjściu z Unii Europejskiej jako oznakę wycofywania się z tej roli", to "absolutnie tak nie jest".
Z kolei niemiecka kanclerz Angela Merkel wyraziła zadowolenie, że "Wielka Brytania także poza Unią Europejską będzie popierała tę inicjatywę (procesu berlińskiego), bo jest zarówno w interesie Unii, jak i tego regionu, aby ten region był stabilny, aby dobrze się rozwijał".
Liderzy byli pytani przez dziennikarzy o trwający kryzys polityczny w brytyjskim rządzie po tym, gdy ze stanowiska w proteście przeciwko postawie premier zrezygnowali minister do spraw Brexitu David Davis i szef dyplomacji Boris Johnson, a także o dalsze negocjacje z Unią Europejską w sprawie wyjścia ze Wspólnoty.
May tłumaczyła, że rząd w Londynie przedstawi szczegóły swojej propozycji na dalsze negocjacje w drugiej połowie tygodnia, ale zapewniła, że strategia jej rządu jest "całkowicie wierna" zobowiązaniom wobec wyborców wynikającym z referendum w tej sprawie w 2016 roku.
"Zakończymy swobodę przepływu osób i jurysdykcję Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w Wielkiej Brytanii, przestaniemy wysyłać co roku istotne kwoty do (budżetu) Unii Europejskiej, opuścimy wspólną politykę rybołówstwa i wspólną politykę rolną" - wyliczała.
Wielka Brytania chce "łagodnego i uporządkowanego Brexitu", który "chroni miejsca pracy" i jednocześnie "szanuje nasze zobowiązanie do zachowania braku twardej granicy pomiędzy Irlandią a Irlandią Północną" - dodała.
Morawiecki powiedział z kolei, że Polska "jest usatysfakcjonowana, jeśli chodzi o dotychczasowy przebieg negocjacji", ale zastrzegł, że "oczywiście nie są (one) łatwe". Jak zaznaczył, wiadomo jednak "o rozmaitych napięciach na styku polityki handlowej i w obszarze bezpieczeństwa". Ocenił, że "to jest główna stawka tego ostatniego, ale bardzo ważnego etapu negocjacji z Wielką Brytanią w kontekście Brexitu".
"Polska opowiada się za jak najbardziej przyjaznym układem z Wielką Brytanią w tym duchu, by z jednej strony zachowane były wszelkie reguły w zakresie finansowania, praw osób tutaj mieszkających, na Wyspach" - oświadczył premier. Ostrzegł, że "stałoby się niedobrze i byłaby to krzywda zarówno dla Wielkiej Brytanii i dla UE, gdyby nastąpiło jakieś bardzo gwałtowne, nieuporządkowane rozejście się Wielkiej Brytanii i UE".
"Optujemy za rozsądnym procesem negocjacji (w sprawie Brexitu); chcielibyśmy jak najbliższej współpracować z Wielką Brytanią zarówno na polu gospodarczym, inwestycyjnym, handlowym, ale i w obszarze bezpieczeństwa" - oświadczył premier.
