Wielka Brytania zagrożona inwazją szerszeni azjatyckich

Jersey zgłosiło ponad 195 obserwacji tego inwazyjnego gatunku w zeszłym tygodniu, a w tym roku znaleziono już 260 królowych. Specjaliści ds. owadów i pszczelarze obawiają się, że szerszenie przybędą do Wielkiej Brytanii promami i statkami towarowymi.

Zagrożenie ze strony tych owadów powoli rosło w ostatnich latach, ale w 2023 r. sytuacja już stawała się niepokojąca.

Z powodu złej pogody wiosną i latem 2024 r. zgłoszono mniej gniazd, ale ze względu na słoneczny początek wiosny w tym roku wielu ekspertów obawia się, że w Wielkiej Brytanii będzie można zobaczyć więcej szerszeni azjatyckich.

Ian Campbell z British Beekeepers Association (BBKA) ostrzegł, że istnieje coraz poważniejsze niebezpieczeństwo, że gatunek ten na stałe zadomowi się w UK.

"Mamy w tej chwili wąskie okno, aby spróbować go wykorzenić i musimy zrobić wszystko, co w naszej mocy, aby go powstrzymać" - podkreślił.

Jak rozpoznać szerszenia azjatyckiego?

Według BBKA, szerszeń azjatycki ma kilka charakterystycznych cech.

Po pierwsze, jego rozmiar - ok. 2,5 cm. Owady te są większe od osy lub pszczoły, które dorastają do mniej niż 2 cm długości, ale są mniejsze od szerszenia europejskiego, który może mieć nawet 3 cm długości.

Ich ciała są prawie całkowicie czarne, z wyjątkiem czubka odwłoka, który może być brązowożółty, a najbardziej charakterystyczną cechą są nogi z żółtymi końcami.

Szerszeń europejski jest zazwyczaj o wiele bardziej pomarańczowy na całym ciele.

Gdzie zauważono szerszenie azjatyckie?

Według National Bee Unit, w tym roku potwierdzono dwie obserwacje szerszeni, jedną w Oswestry w hrabstwie Shropshire i jedną w Canterbury w hrabstwie Kent. Podejrzewa się, że owady przybyły z Francji.

W 2024 r. szerszenie były obecne w kilku miejscach w Wielkiej Brytanii, ale zdecydowanie najliczniej występowały na południowym wschodzie. W Kent odnotowano ponad połowę obserwacji, z czego 44 zgłoszono na 71.

Inne "punkty zapalne" to East Sussex - 15 przypadków, 3 w Sussex i 5 w Hampshire.

Szerszenia znaleziono również w Wielkim Londynie i w Lancashire. Kilka osób zgłosiło również, że widziało je, gdy były na promie na kanale La Manche.

Co zrobić, jeśli znajdziesz takiego osobnika?

Po pierwsze, unikaj użądlenia - zwłaszcza jeśli masz alergię na użądlenia os i pszczół. Pojedyncze użądlenia nie są śmiertelne, ale są bardziej bolesne niż użądlenia osy lub pszczoły.

Szerszenie zwykle nie atakują ludzi, jednak jeśli ludzie zbliżą się do ich gniazd, rój może stać się agresywny w ramach ochrony swego terytorium.

Istnieje wiele sposobów zgłaszania obserwacji azjatyckich szerszeni, a najłatwiejszym jest aplikacja Asian Hornet Watch. Aplikacja została zaprojektowana przez brytyjskie Centrum Ekologii i Hydrologii i jest wspierana przez rząd. Można również wysłać wiadomość e-mail na adres alertnonnative@ceh.ac.uk.

Dołączenie zdjęcia do każdego raportu obserwacji może być niezwykle pomocne.

Raport za pośrednictwem aplikacji trafi do wszystkich jednostek National Bee Unit, które mają zespół niszczący gniazda.

Dlaczego szerszenie są tak dużym zmartwieniem?

Szerszenie azjatyckie zostały przypadkowo sprowadzone do Francji w 2004 roku i spowodowały ogromne szkody w populacji pszczół. Francja szacuje, że obecnie jest domem dla około pół miliona gniazd tych owadów, które zabijają do 30% pszczół miodnych rocznie, co kosztuje ją dziesiątki milionów dolarów strat ekonomicznych każdego roku.

Szerszenie azjatyckie zostały po raz pierwszy zauważone w Wielkiej Brytanii w 2016 roku i każdego roku jest ich coraz więcej i powodują coraz większe szkody.

Średnie gniazdo azjatyckiego szerszenia może zjeść 11 kg pszczół w ciągu jednego roku, co odpowiada około 90 000 owadów.