Jutro całkowite zaćmienie Słońca widoczne w Ameryce Północnej

Zaćmienie zacznie się na Oceanie Spokojnym w okolicach wysp Kiribati. Kilka minut po godzinie 12:00 lokalnego czasu (w Polsce będzie już po godz. 20:00) będzie można obserwować je z terytorium Meksyku.

Po 13:30 pojawi się nad amerykańskim Teksasem, a potem w kolejnych stanach USA, m.in. Oklahomie, Arkansas, Missouri, Kentucky, Illinois, Indianie, Ohio, Pensylwanii, stanie Nowy Jork, Vermont i Maine. Następnie będzie widoczne wzdłuż granicy z Kanadą.

Dokładny pas zaćmienia można znaleźć m.in. na stronach NASA.

"Zaćmienie zakończy się o 21:35:55 (polskiego czasu - przyp. red.) w północnej części Oceanu Atlantyckiego. To pozwoli zaobserwować jego częściową formę np. na Islandii. Mieszkańcy Irlandii i fragmentu Hiszpanii (będą mogli - przyp. red.) zobaczyć bardzo płytkie zaćmienie częściowe tuż przed zachodem Słońca. To jednak będzie już sport ekstremalny" - podaje na blogu "Z głową w gwiazdach" Karol Wójcicki.

Tymczasem centralna i wschodnia Kanada przygotowała się na prawdziwy najazd turystów. Pas, w którym zaćmienie słońca będzie całkowite, ma na terenie Kanady szerokość ok. 200 km i ciągnie się przez Ontario, Quebec, Nowy Brunszwik, Nową Szkocję, Nową Fundlandię i Wyspę Księcia Edwarda.

Całkowite zaćmienie będzie trwało w zależności od miejsca od jednej do trzech i pół minuty, ale czas, gdy księżyc przynajmniej częściowo będzie przesłaniał słońce wyniesie ponad dwie godziny.

Wśród miejscowości przygotowujących się na duże grupy turystów jest Niagara Falls w prowincji Ontario, które zostało uznane przez magazyn National Geographic za jedno z najlepszych miejsc do oglądania zaćmienia.

Szacuje się, że przyjedzie tu ok. miliona turystów, miejsc w hotelach brak od dawna. Władze lokalne ogłosiły już w ub. tygodniu stan wyjątkowy, który oznacza zwiększone możliwości koordynowania i zarządzania sytuacją bieżącą w przypadku korków na drogach czy przeciążenia sieci telefonii komórkowej.

Koleje GO Transit zwiększyły liczbę planowanych pociągów do Niagara Falls, odjeżdżających z Union Station, ważnej stacji przesiadkowej w śródmieściu Toronto oraz liczbę powrotnych pociągów. Wszystkie składy zostaną jutro wydłużone do 12 piętrowych wagonów.

W Montrealu, gdzie całkowite zaćmienie potrwa 1 minutę i 27 sekund, Uniwersytet McGill zaplanował na kampusie spotkanie dla zainteresowanych zaćmieniem. Gościom wydarzenia zostanie rozdanych 20 tys. specjalnych ochronnych okularów do obserwacji zjawiska.

Jak mówi Nauce w Polsce wicedyrektor Planetarium Śląskiego Damian Jabłeka, najbliższe zaćmienie Słońca będzie dla miłośników astronomii prawdziwą gratką, m.in. ze względu na jego długość. "Faza całkowitego zaćmienia potrwa ok. 4,5 minuty w Meksyku, w USA nieco krócej i będzie się skracała w drodze do Kanady, gdzie wyniesie 3,5 minuty" - opisuje ekspert.

Długość zaćmienia zależy od proporcji odległości Księżyca i Słońca od miejsca obserwacji. "Kiedy Księżyc jest najbliżej Ziemi, czyli na niebie wydaje się największy a Ziemia jest najdalej od Słońca, to wtedy będzie miał większą tarczę od tarczy słonecznej i będzie dłużej zakrywać gwiazdę" - opisuje Damian Jabłeka.

Tegoroczne zaćmienie będzie również o tyle widowiskowe, że w momencie całkowitego przesłonięcia będzie można zobaczyć w zasadzie wszystkie dostrzegalne gołym okiem planety.

Zaćmienia Słońca mogą wystąpić w momencie, gdy Księżyc znajdzie się pomiędzy Ziemią a Słońcem i przesłoni całkowicie lub częściowo tarczę słoneczną. W takiej konfiguracji Księżyc znajduje się w nowiu, ale nie przy każdym nowiu zachodzi zaćmienie, bowiem orbita naturalnego satelity Ziemi jest nieco nachylona względem płaszczyzny orbity naszej planety i Księżyc na niebie zwykle znajduje się nad albo pod tarczą słoneczną.

Zaćmienia całkowite są najbardziej widowiskowe, ale - niestety - są widoczne tylko w dość wąskim pasie o maksymalnej szerokości 270 km, przeciętnie jest to około 100 km. Dalej od niego widać już tylko zaćmienie częściowe.

Dla danego punktu na Ziemi zaćmienia całkowite są bardzo rzadkie. W Polsce ostatnie zaćmienie całkowite było widoczne w 1954 r. (Suwałki, Sejny), a następne będzie w 2135 r. Wcześniej w latach 2075 i 2093 czekają nas w Polsce zaćmienia obrączkowe.

Osoby, które będą miały możliwość obejrzenia zaćmienia na żywo, powinny pamiętać, że należy się odpowiednio do tego przygotować. Nie wystarczą zwykłe okulary przeciwsłoneczne. Bezpośrednie patrzenie na Słońce może bowiem spowodować poważne uszkodzenie wzroku.

Na rynku dostępne są np. specjalne okulary z certyfikowanym filtrem do obserwacji zaćmień Słońca, można też stosować filtry słoneczne z mylaru. Najbezpieczniejszą metodą jest jednak rzutowanie obrazu Słońca na ekran za pomocą np. lunety lub lornetki.