Badanie: 42 proc. Polaków przyznaje, że zdarza im się wyrzucić żywność

Raport opracowano na podstawie badania zrealizowanego w pierwszej połowie 2019 r. przez SGGW w ramach projektu PROM na grupie 1 115 osób. Oprócz raportu Federacja Polskich Banków Żywności opracowała też poradnik o tym, jak nie marnować żywności.

W badaniu 42 proc. respondentów przyznało, że zdarza im się wyrzucić żywność (1,1 proc. badanych podało, że zdarza mi się to często, 9,7 proc, że czasami, a 31 proc., że rzadko). Deklarowany poziom marnowania żywności wśród konsumentów w 2019 r. utrzymuje się na zbliżonym poziomie w stosunku do ubiegłego roku. Najczęściej wyrzucane jest pieczywo (wskazało je 23,7 proc.), wędliny (12,8 proc.) i świeże owoce (12,6 proc.).

W badaniu zgłębione zostały także tendencje zakupowe ankietowanych. Sprawdzono m.in., jakie działania podejmuje osoba wybierająca się na zakupy, czy np. sprawdza zawartości szafek i lodówki lub sporządza listę potrzebnych artykułów spożywczych.

Okazało się, że niemal co trzeci badany (27, proc.) nigdy lub bardzo rzadko przygotowuje listę zakupów. Zawsze robi tak tylko co dziesiąty (10,6 proc.). Tylko 4 na 10 badanych (40 proc.) sprawdza przed zakupami jakie produkty ma już w swojej kuchni. Zakupowe koszyki często zapełniają się spontanicznie – zakup produktów, których wcześniej nie planowano (np. nie umieszczono na liście zakupów) deklaruje 72,7 proc. ankietowanych.

Stosunkowo częstą praktykę stanowi także tzw. kupowanie na zapas (61,8 proc. deklaruje, że robi to zawsze, zazwyczaj i czasami). Z reguły w ten sposób nabywane są jednak artykuły o długim terminie ważności, takie jak kawa czy mąka.

Najczęściej ze sklepu klienci wracają z pieczywem – średnio codziennie lub co drugi dzień (42,1 proc. i 40,2 proc.). Z nieco mniejszą częstością statystyczny Polak kupuje mleko (16,4 proc.), świeże owoce (14,9 proc.) i wędliny (12,2 proc.).

Badanie pokazało też, że część produktów nie jest kupowanych ze względu na wygląd, choć są one pełnowartościowe – chodzi o małe, nieforemne warzywa i owoce i tzw. samotne banany. 48,7 proc. badanych nigdy nie sięga po warzywa i owoce odbiegające wyłącznie wyglądem zewnętrznym od idealnie wyglądających. Prawie tyle samo (47,4 proc.) badanych nigdy lub rzadko kupuje pojedyncze banany oderwane od kiści. Samotne banany kupuje regularnie tylko 13,2 proc.

Zbadana została także znajomość przez konsumentów pojęć związanych z datą przydatności do spożycia. Zdecydowana większość (64 proc.) badanych uważała terminy "należy spożyć do" oraz "najlepiej spożyć przed" za tożsame (42,8 proc.) lub nie miała wiedzy na ten temat (21,2 proc.).

Pokazało ono też, że najczęstszym powodem wyrzucania żywności jest jej zepsucie (65,2 proc.). Wśród trzech głównych powodów znalazły się również przeoczenie daty ważności (42 proc.) oraz przygotowanie zbyt dużej ilości jedzenia (26,5 proc.). Na kolejnych miejscach znalazły się za duże zakupy (22,2 proc.), nieprzemyślane zakupy (19,7 proc.), za duże opakowanie (17 proc.), właściwe przechowywanie (14,2 proc.), zakupy niskiej jakości (10,8 proc.), brak pomysłu na wykorzystanie konkretnego składnika podczas przygotowywania jedzenia (10,3 proc.).

Jednocześnie ponad 50 proc. badanych podało, że na żywność przeznacza dużą część swoich dochodów (pomiędzy 60 a 40 proc.).