"Don't Tell Us What To Wear": Japanese women protest against dress code at work

Zdaniem Pająk, głosy japońskich kobiet zaczęto dostrzegać na początku 2019 roku, gdy komentowały one obowiązek noszenia do pracy odpowiedniego makijażu. Większy wymiar osiągnęła jednak akcja #KuToo, która dotyczy wymogu zakładania wysokich obcasów, stawianego kobietom przez wielu japońskich pracodawców.

#KuToo odnosi się do japońskich słów "kutsu" (but) i "kutsuu" (ból), a jednocześnie nawiązuje do hasła #MeToo, które zwraca uwagę na problem molestowania seksualnego.

Uczestniczki akcji #KuToo wskazywały nie tylko na zmuszanie kobiet, aby dostosowały się do konkretnego kanonu estetycznego, ale także na szkodliwość codziennego noszenia szpilek dla zdrowia. „(Akcja) #KuToo zyskała rozgłos na całym świecie, gdyż pokazała również, jak głęboko zakorzenione są pewne stereotypowe myśli" - twierdzi Pająk.

Nakaz noszenia butów na wysokich obcasach porównywano nawet do stosowanej dawniej w Chinach praktyki krępowania stóp dziewczynkom. Niektórzy zwracali uwagę, że w zagrożonej trzęsieniami ziemi Japonii może to być również niebezpieczne.

Na początku czerwca aktorka i pisarka Yumi Ishikawa, która rozpoczęła akcję #KuToo, przekazała rządowi w Tokio podpisaną przez prawie 19 tys. osób petycję, w której żądano zakazu stosowania dress code’u, który wymusza na kobietach noszenie butów na wysokich obcasach – informowała japońska agencja prasowa Kyodo.

Ówczesny minister zdrowia, pracy i opieki społecznej Takumi Nemoto zasygnalizował jednak brak poparcia dla takiego zakazu, oceniając, że społeczeństwo „ogólnie akceptuje" noszenie obcasów jako „konieczne i uzasadnione w miejscach pracy".

Japońskie media ujawniły tymczasem niedawno, że niektóre firmy w tym kraju zakazują pracownicom noszenia okularów, a kobiety z wadami wzroku muszą w związku z tym zakładać do pracy soczewki kontaktowe. Podobnego wymogu nie stawia się jednak mężczyznom. Według BBC niektóre sieci sklepów miały na przykład uznać, że sprzedawczynie w okularach wyglądają na chłodne i nieprzystępne.

„Powody, dla których kobiety nie powinny nosić okularów (…), naprawdę nie mają sensu. Chodzi tylko o płeć. To dyskryminujące" - oceniła cytowana przez portal brytyjskiej rozgłośni wykładowczyni socjologii z Uniwersytetu Języków Obcych w Kioto, Kumiko Nemoto.

Doniesienia na temat noszenia okularów w miejscu pracy wywołały kolejną falę protestów w mediach społecznościowych. „Działania przybierają coraz wyraźniejszy obraz strategii, która ma na celu usunięcie nakazów związanych z ich zdaniem krzywdzącymi, przestarzałymi standardami piękna w miejscu pracy. Japonki postulują: jeśli okulary w pracy to rzeczywiście problem, niech reguły będą takie same dla mężczyzn i kobiet. Przede wszystkim jednak pracownice chcą być oceniane na podstawie swojej pracy i umiejętności, a nie wyglądu" - uważa Pająk.

"Przed Japonkami długa droga, ale kropla drąży skałę. Kobiety w Japonii biorą sprawy w swoje ręce i odzyskują to, czego dawno nie miały – swój głos i przekonanie, że dzięki solidarności mogą wpłynąć na zmiany postrzegania pewnych dotychczasowych, utartych zasad" - konstatuje ekspertka z Instytutu Boyma.