Brytyjska minister edukacji: Nauczyciele powinni mieć możliwość bardziej elastycznej pracy

Bridget Phillipson stwierdziła w wywiadzie dla portalu Observer, że bardzo ważne jest, aby więcej szkół oferowało nauczycielom możliwość elastycznej pracy poza szkołą, tak jak ma to już miejsce w wielu placówkach akademickich, nie ograniczając przy tym czasu przeznaczonego na kontakt z uczniami.

Jej wypowiedź padła w momencie, gdy Ministerstwo Edukacji (DfE) zaczyna zastanawiać się na danymi pokazującymi, że duża liczba, zwłaszcza młodych nauczycielek, odchodzi z zawodu.

Niedawne badanie Working Lives of Teachers and Leaders wykazało duży wzrost liczby respondentów wskazujących na brak możliwości pracy w elastycznych godzinach jako powód dla których rozważają rezygnację z pracy w państwowym sektorze edukacji w ciągu najbliższych 12 miesięcy - wzrost z 34% w 2023 roku do 47% w 2024 roku.

Kobiety w wieku od 30 do 39 lat stanowią największą grupę osób odchodzących z zawodu nauczyciela, będąc jednocześnie największą grupą pracowników. Z sektora edukacji w latach 2022-3 odeszło ponad 9 000 nauczycielek zatrudnionych w pełnym wymiarze godzin.

Postrzegając prawo do elastycznej pracy jako klucz do rozwiązania kryzysu związanego z odpływem pracowników, Phillipson podkreśliła, iż ma świadomość, że czas spędzany przez nauczycieli z uczniami również musi być za wszelką cenę chroniony.

Rząd przyjął zalecenia Organu Rewizyjnego Nauczycieli Szkolnych (STRB), który zajmuje się doradztwem w zakresie wynagrodzeń, obowiązków zawodowych i czasu pracy nauczycieli szkolnych w Anglii, by rozważyć wprowadzenie większej elastyczności w zakresie planowania, przygotowywania i oceniania zadań poza szkołą, aby umożliwić im lepsze dostosowanie się do życia rodzinnego.

Ministrowie zwrócą się teraz do STRB z prośbą o zbadanie, jakie dalsze uelastycznienie w zakresie wynagrodzenia i warunków pracy można by wprowadzić.

W ubiegłym roku z zawodu odeszło niemal tyle samo nauczycieli, co do niego dołączyło. Najnowsze dane DfE wykazały, że w ubiegłym roku liczba zatrudnionych nauczycieli wzrosła jedynie o 259 - w porównaniu do wzrostu o 2 844 rok wcześniej.

Nowy rząd Partii Pracy zasygnalizował natychmiastową zmianę w stosunkach z nauczycielami, ogłaszając w lipcu 5,5% podwyżkę płac, podnosząc od września pensje podstawowe nauczycieli do minimum 31 650 funtów w Anglii i 38 766 funtów w centrum Londynu. Szkoły akademickie mogą ustalać wynagrodzenia samodzielnie.

Jednak zalecana w tym miesiącu przez rząd podwyżka wynagrodzeń o 2,8% na lata 2025-26 spotkała się ze znacznie bardziej chłodnym przyjęciem ze strony związków zawodowych, zwłaszcza że wydaje się, iż nie będzie ona wiązać się z żadnymi dodatkowymi funduszami.

Ponadto rekrutacja nauczycieli pozostaje poważnym problemem we wszystkich szkołach państwowych. Dyrektorzy szkół zgłaszają, iż często zdarza się, że publikowane kilkakrotnie ogłoszenia o pracę nie przyciągają odpowiednich kandydatów. Walka o zatrzymanie nauczycieli również weszła w fazę kryzysu, a jedna trzecia nowych nauczycieli odchodzi w ciągu pierwszych pięciu lat pracy.

Rząd Partii Pracy obiecał sfinansować 6 500 miejsc pracy dla nowych nauczycieli poprzez nałożenie podatku VAT na czesne w prywatnych szkołach, ale istnieje ryzyko, że liczbę tę zniweluje ponad 9 000 doświadczonych nauczycielek po 30. roku życia, które odeszły z pracy w ubiegłym roku.

Emma Sheppard, założycielka organizacji Maternity Teacher Paternity Teacher Project, której ostatnie badania wykazały, że to właśnie ta grupa przepracowanych matek jest najliczniejszą kategorią kobiet odchodzących z państwowych szkół, stwierdziła, iż "zbyt wiele z nich" uznało, że pracy nauczyciela nie da się pogodzić z byciem rodzicem.

Podczas gdy kwestia wynagrodzeń dominuje na pierwszych stronach gazet, badania sugerują, że stres związany z obciążeniem pracą i brak równowagi między życiem zawodowym a prywatnym są również głównymi czynnikami wpływającymi na odchodzenie z zawodu.

Około 10% czasu wolnego nauczycieli, kiedy nie prowadzą lekcji, powinno być wydzielone, tak aby mogli oceniać i przygotowywać się do zajęć w szkole, a nie nocami lub w weekendy. Wielu z nich twierdzi jednak, że czas ten zajmują inne obowiązki.