Plans for Edinburgh statue to commemorate Wojtek the bear

Wojtek - syryjski niedźwiedź brunatny - w kwietniu 1942 r. został przygarnięty przez żołnierzy Armii Andersa na terenie obecnego Iranu. Wojtek został wpisany na listę personelu 22. Kompanii Zaopatrywania Artylerii 2 KP.

Z żołnierzami, najpierw w stopniu szeregowca, a potem kaprala, przeszedł szlak bojowy od Iranu, przez Irak, Syrię, Palestynę, Egipt i Włochy. Po demobilizacji oddziału trafił z żołnierzami gen. Andersa do Szkocji; w 1947 r. oddano go ogrodu zoologicznego w Edynburgu. Tam też, w 1963 r., zakończył swój żywot.

Jak stwierdził ambasador Wielkiej Brytanii Robert Barnett, Wojtek zasługuje na miano "bohatera wojennego", który poruszył żołnierskie serca. "Był żołnierzem, który jednał sobie sympatię Polaków i Brytyjczyków. Jako ukochana maskotka kompanii nie tylko wywierał pozytywny wpływ na morale swoich opiekunów, ale także dzielnie wspierał ich podczas walki. Brał czynny udział w bitwie pod Monte Cassino, gdzie polscy żołnierze odegrali wyjątkową rolę" - tłumaczył ambasador.

W jego opinii, losy Wojtka są inspirujące i do dziś mają wielkie znaczenie. "Jest on symbolem pięknej, polsko-brytyjskiej przyjaźni, nawet wbrew przeciwnościom losu" - podsumował Barnett.

Dorota Gałaszewska-Chilczuk z Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych przypomniała, że dzięki swoim zasługom na froncie, Wojtek z łatwością zjednywał sobie sympatię Szkotów. Dowodem tej sympatii - podkreśliła Krystyna Szumelakowa, działaczka fundacji Wojtek Memorial Trust - będzie odsłonięcie w maju 2014 r. na terenie Princes Street Gardens (parku w centrum Edynburga) pomnika z brązu, przedstawiającego niedźwiedzia Wojtka i opiekującego się nim żołnierza.

"Pomnik będzie ustawiony na podstawie z granitu. Mamy nadzieję, że zostanie ona wykuta i uformowana w Polsce, a następnie przekazana jako dar Szkocji. Chcielibyśmy bowiem, aby polski żołnierz i polski niedźwiedź wspólnie stanęli na skrawku polskiej ziemi" - tłumaczyła Szumelakowa.

Wojtek ma już swój pomnik w londyńskim Instytucie gen. Władysława Sikorskiego, a jako pierwszy niedźwiedź w historii uhonorowany został specjalnym bankietem przez szkocki parlament.