UK Poles appeal to new Home Secretary on Settled Status

Jak przyznaje Zjednoczenie Polskie, wprowadzenie systemu statusu osoby osiedlonej (EU Settlement Scheme) było stosunkowo udane - pomimo komplikacji i wątpliwości, jakie pierwotnie budził. Ze statystyk z marca 2022 r. wynika, że rozpatrzono 5,7 mln wniosków od obywateli UE, w tym 1,1 mln obywateli polskich, z czego 76% otrzymało status osiedleńca (settled status), a 19% tymczasowy status (pre-settled status).

Pomimo upływu terminu składania wniosków do 30 czerwca 2021 r. brytyjskie MSW (Home Office) nadal zezwala wielu osobom na składanie spóźnionych wniosków - co najmniej 42 750 aplikacji po tej dacie wpłynęło od obywateli polskich.

Jednak Zjednoczenie Polskie w Wielkiej Brytanii i aktywne grupy wsparcia pomagające w prowadzeniu tych spraw - takie jak East European Advice Centre w Londynie i Polish British Integration Centre w Bedford - obawiają się, że ponad 200 tys. Polaków znajduje się w trudnej sytuacji posiadając jedynie tymczasowy status. Po 5-letnim pobycie w UK muszą się bowiem ubiegać o pełen status, a często ze względu na swoją sytuację osobistą nie są świadomi, że muszą ponownie złożyć wniosek lub brakuje im wiedzy technicznej lub umiejętności językowych, aby to zrobić - wskazuje Zjednoczenie Polskie.

Chociaż kwestia ta wciąż pozostaje nierozwiązana, często odmawia się im praw przysługujących mieszkańcom Wielkiej Brytanii, takich jak zatrudnienie, mieszkanie, a nawet wjazd do Wielkiej Brytanii. Ta niepewność zniechęca ich do złożenia odpowiedniego wniosku o status osoby osiedlonej i może zwiększyć liczbę osób mieszkających tu nielegalnie. W podobnej sytuacji znajdują się także narodowości UE, nie tylko Polacy.

W piśmie do Home Office Federacja zwróciła się z apelem o złagodzenie problemu w trzech kwestiach.

Pierwsza to  wydłużenie terminu przyznawania dotacji grupom wsparcia, które odegrały istotną rolę w udzielaniu pomocy przy składaniu wniosków i które w ciągu najbliższych kilku lat staną w obliczu zwiększonego obciążenia pracą w miarę zbliżania się do końca 5-letniego okresu pobytu w UK osób ubiegających się o status osoby osiedlonej. Obecne dofinansowania kończą się po 30 września 2022 roku,

Drugą kwestią jest uświadomienie osobom o statusie pre-settled, że istnieje konieczność ponownego ubiegania się o settled status i że wymagany wniosek trzeba złożyć w określonym terminie.

Trzecim wnioskiem skierowanym do Home Office jest wprowadzenie pisemnego poświadczenia na żądanie statusu osoby osiedlonej, jak i tymczasowo osiedlonej. Chodzi o wydanie& ważnego drukowanego dokumentu, który sprawi, że status danej osoby będzie bardziej widoczny dla instytucji i osób zainteresowanych, takich jak landlord, pracodawca, kontrola graniczna lub personel linii lotniczych.