Internet hate is one of the most important social problems in Poland

Debata "Ja nie hejtuję, ja rock’n’rolluję", czyli jak skutecznie przeciwdziałać mowie nienawiści w Polsce, została zorganizowana w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN. Panel dyskusyjny z udziałem ekspertów poprowadził dziennikarz Bartosz Węglarczyk.

RPO Adam Bodnar podkreślił, że zjawisko hejtu to jeden z najważniejszych problemów społecznych w Polsce. "Hejt stał się częścią naszego życia, codziennie tego doświadczamy w różnych sytuacjach. Hejt może też dotknąć każdego i każdy może stać się jego ofiarą. Hejt rozbija nasze więzi społeczne, powoduje strach, zmienia nasze zachowania, relacje, dzieli ludzi" - mówił rzecznik.

Dodał, że walka z mową nienawiści powinna angażować wszystkie grupy społeczne - polityków, aktywistów, nauczycieli, dziennikarzy, sędziów, czy przedstawicieli Kościołów.

Bodnar przypomniał także o swoim niedawnym wystąpieniu do premiera z 20 postulatami zmierzającymi do skutecznej walki z mową nienawiści. Jak mówił, skierował też do Prokuratora Generalnego Zbigniewa Ziobry pismo w sprawie 30 postępowań prokuratorskich o takie przestępstwa, ale - jak dodał - "nie widać po drugiej stronie wystarczającej energii".

Szef Fundacji WOŚP Jerzy Owsiak podkreślił, że hejt dotyka społeczeństwa na całym świecie. "Często jesteśmy sami z tym hejtem, a mówi to do was gość, którego z jednej strony hejt dotyka, ale także byłem skazywany w sądzie właśnie za hejt. Nie jestem gościem, który chce wam wszystkim powiedzieć, że stoi przed wami kryształ, we mnie też się buzuje" - wyjaśnił Owsiak. Dodał, że osoby publiczne powinny być bardziej świadome i odpowiedzialne za słowa wypowiadane w mediach.

"Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy styka się z mową nienawiści niemal od początku istnienia. Widzimy wyraźnie, że zjawisko się nasila, ma coraz większy wpływ na wiele wydarzeń w Polsce. Im szybciej znajdziemy skuteczne sposoby na walkę z tym zjawiskiem, tym szybciej uda nam się zejść z drogi coraz ostrzejszego konfliktu" - podsumował prezes WOŚP.

Dyrektorka Zespołu ds. Równego Traktowania w Biurze RPO Anna Błaszczak-Banasiak wyjaśniła, że w Polsce mowa nienawiści jest karana, jednak nie jest zdefiniowana w żadnym przepisie prawnym. "Co do zasady należałoby to określić, nie tylko w zakresie tego, czym jest mowa nienawiści, co przekracza tę granicę, którą w moim przekonaniu jest godność drugiego człowieka. Należałoby też dookreślić, kogo szczególnie chcemy chronić przepisami o mowie nienawiści" - wskazała Błaszczak-Banasiak.

"W Polsce można legalnie być nienawistnikiem, ale pod warunkiem, że nie nawołujesz do nienawiści i nie znieważasz, czy nie przekraczasz granicy, którą jest godność człowieka. Co do zasady polskie przepisy karne nie karzą za to, że jest się rasistą, czy homofobem, karzą za nawoływanie do nienawiści" - wyjaśniła.

Podczas debaty wskazano na pomysł wprowadzenie tzw. ślepego pozwu. Chodzi o sytuację, w której w postępowaniu cywilnym poszkodowany nie musi sam identyfikować hejtera, ale może złożyć pozew przeciwko osobie anonimowej, a to na sądzie spoczywać będzie obowiązek ustalenia danych sprawcy.