How many UK earthquakes have struck, how often do they occur and why?

Do tej pory ponad 5 tys. osób zginęło, a "tysiące innych zostało rannych" w wyniku potężnego trzęsienia ziemi, które nawiedziło południowo-wschodnią Turcję, w pobliżu granicy z Syrią. Kataklizm zaczął budzić pytania o to, jak bezpieczna jest Wielka Brytania i czy podobne wydarzenia mogą mieć miejsca także na Wyspach.

Kiedy było ostatnie trzęsienie ziemi w Wielkiej Brytanii?

We wrześniu 2020 r. w hr. Bedfordshire odnotowano dwa trzęsienia ziemi w ciągu jednego dnia i cztery w okresie dwóch tygodni. Mieszkańcy zgłaszali, że "ich domy się trzęsły".

Epicentrum wstrząsów o magnitudzie 3,0 i 2,1 st. zarejestrowano w mieście Leighton Buzzard około 8:32 i krótko po 12:30 22 września - potwierdził wówczas organ British Geological Survey (BGS).

"Najpierw huknęło, a później pojawił się prawdziwy wstrząs" - informowała wówczas w mediach Sheila O’Connell, mieszkanka Leighton Buzzard. Inna osoba z miasta oceniła, że "wstrząs niemal wyrzucił ją z łóżka".

W rzeczywistości - jak informuje "Evening Standard" - w Wielkiej Brytanii występuje więcej trzęsień ziemi, niż mogłoby się wydawać.

Dlaczego w Wielkiej Brytanii występują trzęsienia ziemi?

Glenn Ford - sejsmolog z BGS - wyjaśnił, że trzęsienia ziemi w UK zdarzają się regularnie. Nie jesteśmy o nich jednak informowani tak często z uwagi na fakt, iż "w większości nie są po prostu odczuwalne".

Ekspert wskazał, że zazwyczaj odczuwalna skala wstrząsów wynosi ok. 10 proc. ich prawdziwej siły. 

Dodał, że w Wielkiej Brytanii co roku występują około trzy trzęsienia ziemi o sile 3,0. "To miliard razy mniejsza siła niż choćby niszczycielskie trzęsienie ziemi o sile 9 stopni w skali Richtera w japońskim Tohoku, które miało miejsce w 2011 roku" - podkreślił.

Eksperci twierdzą, że trzęsienie ziemi w Bedfordshire 2020 rozpoczęło się głęboko pod ziemią w ukrytych liniach uskoków. Dr Matthew Blackett, wykładowca zagrożeń naturalnych na Coventry University, nazwał te wstrząsy "bardzo dziwnymi".

"Wydaje się, że było to trzęsienie ziemi na skutek jakiegoś ukrytego problemu pod skorupą. Kolejne z kolei związane były z korektą linii uskoków, aby przywrócić stabilność. Skorupa musi się dostosowywać, aby pozostawać stabilna. Tego właśnie doświadczyli mieszkańcy Leighton Buzzard" - dodał.

Ile trzęsień ziemi miało miejsce w Wielkiej Brytanii i jak często one występują?

Większość trzęsień ziemi w Wielkiej Brytanii jest tak małych, że nie można ich odczuć, ponieważ Wielka Brytania nie leży na linii uskoku między płytami tektonicznymi.

Według danych British Geological Survey, każdego roku mieszkańcy Wielkiej Brytanii odczuwają od 20 do 30 trzęsień ziemi, a setki mniejszych są rejestrowane przez czułe instrumenty.

Na przykład w ciągu 50 dni do 22 września 2020 r. włącznie w całej Wielkiej Brytanii zarejestrowano łącznie 39 trzęsień ziemi. Ich siła wynosiła od 0,1 do 3,0 w skali Richtera. Wiele wstrząsów występuje u wybrzeży kraju.

"Trzęsienie ziemi o sile 4,0 stopni ma miejsce w Wielkiej Brytanii mniej więcej co dwa lata. Z grubsza co 10–20 lat doświadczamy wstrząsów o sile 5,0 stopni. Badania sugerują, że największe możliwe trzęsienie ziemi w Wielkiej Brytanii może mieć jednak siłę około 6,5 stopni" - przekazał organ BGS. Trzęsienie o magnitudzie 6,2–6,9 oznacza występowanie dużych wstrząsów, które powodują znaczne zniszczenia.

Jakie było do tej pory trzęsienie ziemi o największej sile w kraju?

Największe znane trzęsienie ziemi w Wielkiej Brytanii miało miejsce w pobliżu Dogger Bank w 1931 roku i miało siłę 6,1 st. (magnituda 5,5–6,1 to średnie wstrząsy, powodujące mniejsze uszkodzenia budynków).

Wstrząs ten odnotowano ok. 100 km od brzegu. Był on jednak wystarczająco silny, aby uszkodzić budynki na wschodnim wybrzeżu Anglii.

Ostatnie poważne trzęsienie ziemi - o sile 5,2 w skali Richtera - nawiedziło Market Rasen w hr. Lincolnshire w 2008 roku i było odczuwalne nawet w Newcastle i Londynie.