Zarabiając za granicą, nie weźmiesz kredytu mieszkaniowego w Polsce

To efekt decyzji Komisja Nadzoru Finansowego (KNF), zgodnie z którą od lipca 2014 r. klienci detaliczni mogą zaciągać kredyty hipoteczne wyłącznie w walucie, w której uzyskują dochód.

Siłą sprawczą powyższego jest zmieniona w czerwcu 2013 r. Rekomendacja S, wydana przez KNF na podstawie art. 137 pkt 5 ustawy z dn. 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe (Dz. U. z 2012 r., poz. 1376, z późn. zm.), dotycząca dobrych praktyk w zakresie zabezpieczonych hipotecznie ekspozycji kredytowych banków.

Istotną zmianą wynikającą z Rekomendacji S było nałożenie na banki od lipca 2014 r. ograniczenia w udzielaniu klientom detalicznym mieszkaniowych kredytów hipotecznych w walucie, w której kredytobiorcy uzyskują dochód. 

Zapis Rekomendacji S brzmi: „Bank powinien udzielać klientom detalicznym kredytów zabezpieczonych hipotecznie wyłącznie w walucie, w jakiej uzyskują oni dochód, także w przypadku klientów o wysokich dochodach”.

W przypadku klientów uzyskujących dochód w kilku walutach, bank powinien zapewnić zgodność waluty kredytu z walutą, w której kredytobiorca uzyskuje najwyższe dochody, a dla pozostałych walut bank powinien założyć ich potencjalny spadek o 20 proc.

„Kredyty walutowe, indeksowane lub denominowane w walutach obcych powinny być produktem oferowanym wyłącznie klientom uzyskującym trwałe dochody w walucie kredytu, zapewniające regularną obsługę i spłatę kredytu” - głosi zapis Rekomendacji.

W praktyce oznacza to, że pracując i zarabiając w Polsce, nie możemy zaciągnąć kredytu w obcej walucie. Dotyczy to także osób legalnie pracujących i zarabiających za granicą, a chcących spłacać kredyt złotówkowy w Polsce, a więc dotyka m.in. takie grupy zawodowe jak marynarze, konsultanci, informatycy, niektórzy pracownicy naukowi czy pracownicy wyższego szczebla zarządzania pracujący dla firm zagranicznych, albo też mieszkańców terenów przygranicznych mieszkających w kraju, a zatrudnionych poza jego granicą, które to osoby większość dochodów otrzymują np. w euro, dolarach czy frankach.

Takie osoby jednak mogą zaciągać kredyty hipoteczne w walucie kraju, w którym uzyskują udokumentowane dochody. Jednak i to nie jest takie proste. Po pierwsze dlatego, że ofert kredytowych w walutach jest obecnie niewiele na naszym rynku, nie wszystkie banki udzielają obecnie kredytów we wszystkich popularnych walutach – w zasadzie takich banków jest tylko kilka. Co więcej, kredyty walutowe są drogie z powodu stosunkowo wysokich marż w porównaniu z kredytami złotówkowymi, ponieważ ich oprocentowanie jest niekiedy bliskie zeru, co z kolei przy wzroście oprocentowania danej waluty spowoduje wzrost oprocentowania kredytu.

Po drugie, osoby zarabiające za granicami Polski mogą też nie spełnić bardziej rygorystycznych warunków dotyczących zdolności kredytowej i wymogów dotyczących wkładu własnego, które wynikających z przepisów oraz wewnętrznych regulacji poszczególnych banków. Przekładając to na codzienne życie „nie wystarczy” zatrudnić się w Szwajcarii czy Niemczech, aby móc zaciągnąć i spłacać kredyt odpowiednio we franku szwajcarskim czy euro, gdyż można nie mieć w praktyce takiej możliwości.

Dodatkowo, zgodnie z zaleceniami KNF opisanymi w Rekomendacji S, które weszły w życie w 2014 r., bank powinien rekomendować klientom detalicznym okres spłaty kredytu nie dłuższy niż 25 lat. Jednak w przypadku decyzji klienta o dłuższym okresie spłaty, bank nie powinien udzielić kredytu na okres dłuższy niż 35 lat. W takich przypadkach zdolność kredytowa będzie wyliczana z uwzględnieniem zdolności kredytobiorcy do uzyskiwania dochodów w całym okresie trwania umowy, a nie tylko na moment zaciągania kredytu.