Udar cieplny czy wyczerpanie organizmu? NHS zaleca zapoznanie się z objawami

Samo wyczerpanie organizmu na skutek upałów nie jest zazwyczaj zagrożeniem szczególnie poważnym, o ile mamy możliwość szybko się ochłodzić. W przypadku udaru cieplnego sytuacja jest już zupełnie inna - jest to stan zagrożenia zdrowia i życia. 

Udar cieplny czy wyczerpanie?

Wyczerpanie organizmu ma miejsce, gdy temperatura naszego ciała jest zbyt wysoka i organizm ma problem, aby to zmienić. Tego rodzaju stan może dotknąć każdego, w tym osoby sprawne fizycznie i zdrowe. Zazwyczaj do upośledzenia funkcji chłodzących organizmu dochodzi po wysiłku fizycznym lub piciu alkoholu na słońcu. Stan wyczerpania może pojawić się nagle (już po kilku minutach) lub stopniowo (w ciągu kilku godzin).

Objawy, których doświadczymy przy wyczerpaniu organizmu z powodu upału, obejmują przede wszystkim nadmierne pocenie się i złe samopoczucie związane z uczuciem gorąca. Są to sygnały, które wysyła nam organizm, abyśmy się ochłodzili.

Dodatkowymi objawami mogą być:

• Ból głowy
• Zawroty głowy i/lub dezorientacja
• Utrata apetytu i nudności
• Skurcze rąk, nóg i mięśni brzucha
• Przyspieszony oddech lub puls
• Temperatura ciała powyżej 38 st. C
• Silne spragnienie

NHS przypomina, że małe dzieci mogą nie być w stanie zasygnalizować powyższych objawów. Należy zwrócić uwagę na ich zachowanie - mogą stać się wiotkie i bardzo senne.

Należy pamiętać, że wyczerpanie cieplne może doprowadzić do udaru. Udar jest stanem zagrożenia życia i oznaką, że organizm nie jest już w stanie poradzić sobie z utrzymaniem bezpiecznej temperatury, która rośnie zbyt szybko. To moment, w którym należy uzyskać natychmiastową pomoc medyczną.

Objawy, które sugerują, iż mamy do czynienia z udarem cieplnym:

• Utrzymujące się złe samopoczucie po 30 minutach odpoczynku w chłodnym miejscu i wypiciu dużej ilości wody
• Zanik pocenia się pomimo faktu, iż jest gorąco
• Temperatura ciała powyżej 40 st. C
• Przyspieszony oddech i/lub poczucie duszności
• Otępienie
• Atak padaczki
• Utrata przytomności

Zdolność organizmu do regulowania temperatury nie jest w pełni rozwinięta u osób młodych i może być dodatkowo upośledzona np. przez chorobę, leki lub inne czynniki. Jest ona również mocno ograniczona u osób w podeszłym wieku i z nadwagą lub otyłością.

Co robić, gdy ktoś ma oznaki wyczerpania cieplnego?

NHS radzi, aby takim osobom umożliwić chwilę odpoczynku w chłodnym miejscu. Idealnie nadaje się do tego klimatyzowane pomieszczenie, ale - jeśli nie ma do niego dostępu - może to być np. miejsce w cieniu.

Dodatkowo warto rozważyć:

• Zdjęcie zbędnych ubrań, aby odsłonić jak najwięcej skóry
• Ochłodzenie skóry wszystkim, co mamy pod ręką (wilgotny kawałek materiału, woda, okłady). Kluczowe rejony skóry to szyja oraz pachwiny.
• Wachlowanie wilgotnej skóry 
• Upewnienie się, że dana osoba pije dużo płynów.