The Supreme Court is considering the legality of a plan to deport immigrants to Rwanda

Wielka Brytania zawarła umowę z Rwandą w kwietniu zeszłego roku, ale – mimo że przekazała temu krajowi już 140 mln funtów - jeszcze ani jedna osoba nie została tam odesłana.

Pierwszym lotem, w czerwcu 2022 roku, miało polecieć 47 osób, ale wskutek odwołań składanych przez prawników nielegalnych imigrantów, na pokładzie samolotu znajdowało się tylko siedmiu. Samolot jednak nie wystartował wcale, bo odlot został wstrzymany przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, który oświadczył, że brytyjscy sędziowie muszą najpierw zbadać zgodność z prawem całego planu.

W pierwszej instancji, w Wysokim Trybunale, sędziowie uznali, że wprawdzie te konkretne osoby nie miały możliwości przedstawić swoich argumentów, ale sam plan deportacji jest zgodny z prawem.

Przeciwnicy planu odwołali się do Sądu Apelacyjnego, który pod koniec czerwca tego roku uznał, choć niejednomyślnie, że Rwanda nie może być uważana za bezpieczny kraj, zatem dopóki rząd nie wykaże, iż deportowani tam nie będą narażeni na ryzyko ich odesłania do kraju, z którego uciekli, cały plan jest niezgodny z prawem. Rząd odwołał się od tego orzeczenia do Sądu Najwyższego, który jest ostatnią instancją w brytyjskim systemie sądowniczym.

Jeśli Sąd Najwyższy podtrzyma obiekcje Sądu Apelacyjnego, to zakończy na dobre plan deportacji do Rwandy. Mogłoby to też mieć, w zależności od uzasadnienia, implikacje dla ewentualnych analogicznych umów z innymi krajami.

Jeśli natomiast odrzuci te obiekcje, rząd będzie mógł zacząć odsyłać nielegalnych imigrantów, choć w praktyce zajmie to zapewne co najmniej kilka tygodni. Teoretycznie jest możliwe, że ETPC znowu będzie interweniować, choć trudno będzie obronić tezę, że brytyjscy sędziowie nie mieli wystarczająco dużo czasu na zbadanie spawy, a to było uzasadnieniem pierwotnej interwencji.

W założeniu groźba szybkiej deportacji do Rwandy miała być czynnikiem zniechęcającym kolejnych potencjalnych nielegalnych imigrantów przed podejmowaniem prób przedostanie się do Wielkiej Brytanii.

Przez pierwsze dziewięć miesięcy tego roku do Wielkiej Brytanii przedostało się przez kanał La Manche 24 830 nielegalnych imigrantów, co oznacza spadek o jedną czwartą w stosunku do analogicznego okresu 2022 roku.