Czy szczyt NATO rozwiąże problem bezpieczeństwa w Europie?

Trwają ostatnie przygotowania do szczytu, który już po raz trzeci w swojej historii odbywa się na terenie Wielkiej Brytanii (ostatnio miał miejsce w 1990 roku w Londynie, a jego gospoadrzem była ówczesna premier Margaret Thatcher).

Oczy całego świata będą skierowane na przywódców 28 państw, którzy rozmawiać będą przede wszystkim o sytuacji na Ukrainie i związanymi z nią konsekwencjami na arenie międzynarodowej. Chodzi przede wszystkim o wzmocnienie bezpieczeństwa krajów sojuszniczych w Europie środkowej i wschodniej. 

"Zobaczymy więcej wojskowej działalności w tej części świata, obejmującej szkolenia, ćwiczenia, wzmacnianie zdolności obronnych, zwiększenie rotacji wojsk natowskich. Ale wątpię czy będzie decyzja w kierunku stworzenia czegoś, co można by nazwać stała bazą. NATO obecnie powstrzymuje się przed pójściem w tym kierunku" - tłumaczył wczoraj dyrektor ds. Europy w Radzie Bezpieczeństwa Narodowego przy Białym Domu Charles Kupchan. Wyjaśnił, że byłoby to sprzeczne z aktem założycielskim Rady NATO-Rosja z 1997 roku. Chodzi o dokument, w którym Sojusz zadeklarował, że nie będzie na stałe rozmieszczać znaczących sił bojowych w swoich nowych krajach członkowskich.

Kupchan dodał, że w Walii przywódcy państw NATO będą dyskutować o tym, "jakiego typu infrastruktura jest potrzebna w krajach bałtyckich, Polsce czy Rumunii", by sprostać potrzebom bezpieczeństwa tych państw. Ale zastrzegł, że należy spodziewać się raczej sformułowań o "ciągłych, rotacyjnych ćwiczeniach" aniżeli stałej obecności. Dodał, że USA liczą też na decyzję o utworzeniu w ramach NATO sił natychmiastowego reagowania, gotowych do szybkiego działania w sytuacji nagłego zagrożenia konfliktem niekonwencjonalnym, wojną hybrydową czy choćby atakiem tzw. "zielonych ludzików", jak na Krymie.

Jeżeli chodzi o wzmocnienie bezpieczeństwa samej Ukrainy, to Kupchan zapowiedział, że na szczycie rozważane będzie zarówno "wsparcie w postaci sprzętu, jak i pomoc ekonomiczna", a także zintensyfikowanie ćwiczeń wojskowych NATO z udziałem ukraińskiej armii. Prezydent Ukrainy Petro Poroszenko jest jedynym liderem spoza NATO zaproszonym na walijski szczyt.

Początkowym celem powstałego w 1949 roku NATO była obrona militarna przed atakiem ze strony Związku Radzieckiego i jego satelitów, z czasem jednak organizacja stała się elementem utrzymania równowagi strategicznej między Wschodem i Zachodem. Po rozpadzie Układu Warszawskiego pełni rolę stabilizacyjną, podejmując działania zapobiegające rozprzestrzenianiu konfliktów regionalnych.

Obecnie NATO liczy 28 członków - najnowszymi są Albania i Chorwacja, które weszły w skład organizacji 1 kwietnia 2009. Polska weszła do NATO w 1999 roku.