Czego młodzi Polacy oczekują od Kościoła?

Raport "Kościół w Polsce 2023" przygotowała Katolicka Agencja Informacyjna oraz Instytut Dziedzictwa Myśli Narodowej. Prezentuje on w formie syntetycznej działalność Kościoła w Polsce, zarówno w sferze duszpasterskiej, na polu ewangelizacji, jak i w dziedzinie charytatywnej i społecznej. Zawiera także aktualny obraz polskiej religijności wraz z przemianami, jakich ona doświadcza, w szczególności w młodszym pokoleniu.

Prof. Mirosława Grabowska z Uniwersytetu Warszawskiego przyznała, że, "od co najmniej 5-8 lat można zaobserwować w kraju szybką zmianę religijną". Zastrzegła, że "znacznie szybciej zmienia się poziom praktyk religijnych niż poziom wiary", ale proces ten toczy się jednak niejednolicie w różnych środowiskach społecznych.

Socjolog zaznaczyła, że "na poziomie całego społeczeństwa wiara deklarowana nie zmieniła się w Polsce tak bardzo w ciągu ostatnich 30 lat".

"Zmieniły się natomiast praktyki religijne. Widać to zwłaszcza wśród osób wysoko wykształconych oraz w dużych miastach. W Warszawie, Łodzi, Krakowie, Wrocławia, Poznaniu, a obecnie także w Gdańsku, jest więcej osób niepraktykujących w ogóle, niż praktykujących regularnie. Z danych CBOS wynika, że w 1992 r. praktykujących w tych wielkich miastach było 52 proc., a obecnie jest 28 proc., zaś niepraktykujących było 18 proc., a obecnie jest 40 procent" - poinformowała prof. Grabowska.

Zwróciła także uwagę, że sekularyzacja najszybciej dokonuje się wśród najmłodszych pokoleń.

"W 2015 r., kiedy ci ludzi weszli w badania CBOS z 2022 r., regularnie praktykowało 55 proc., a dziś - 23 proc. Niepraktykujących było wówczas 18 proc., a obecnie wskaźnik ten wyniósł 38 proc." - dodała.

Według raportu, 21 proc. młodzieży, jako przyczynę niewiary lub obojętności, wskazało "osobiste przekonania i przemyślenia", 18,98 proc. "zniechęcenie do Kościoła, jako instytucji"; 9,3 proc. "wiedzę o negatywnych postawach moralnych księży".

Natomiast, na pytanie o najważniejsze źródła osobistej wiary 58,2 proc. zadeklarowało wychowanie religijne w rodzinie; 24,3 proc. osobiste doświadczenia religijne, i 24 proc. dotychczasowe przeżycia i doświadczenia życiowe; 16,2 proc. przykład religijności któregoś z rodziców.

"W badaniu socjologicznym uczniów szkół średnich wśród pięciu najczęściej wybieranych wartości znalazły się: miłość, wielkie uczucie (51,9 proc.), zdobycie ludzkiego zaufania i przyjaciół (50,9 proc.), szczęście rodzinne (46,3 proc.), działanie i dążenie do wybranego celu (45,7 proc.), a także znalezienie własnego miejsca w społeczeństwie oraz poczucie, że jest się w nim przydatnym i potrzebnym (44,7 proc.). Wiara religijna natomiast, jako element nadający sens życiu, została wskazana przez co 10. respondenta" - wynika z raportu.