"Jerusalem Post": Polska odbuduje pałac, w którym po raz pierwszy złamano kod Enigmy

Pałac Saski był jednym z najbardziej charakterystycznych budynków w Polsce przed II wojną światową. Przed wojną, w latach 1930-1937, był użytkowany przez Biuro Szyfrów Wojska Polskiego i w tym czasie trzej matematycy, Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski, rozszyfrowali niemiecką maszynę szyfrującą. To położyło podwaliny pod złamanie jej unowocześnionej wersji w czasie wojny przeprowadzone przez Wielką Brytanię i ich sojuszników - pisze "Jerusalem Post".

Izraelski dziennik opisuje jak polscy matematycy stworzyli kopię Enigmy i dzięki niej udało im się odczytać około 75 proc. wszystkich niemieckich przekazów radiowych do 1938 r. Latem 1939 r. na spotkaniu francuskich i brytyjskich kryptologów pod Warszawą polscy matematycy przekazali dwie repliki swoich maszyn Brytyjczykom i Francuzom.

Brytyjski zespół pracujący w Bletchley Park w Wielkiej Brytanii wykorzystał następnie informacje przekazane im w Polsce do odszyfrowania ciągle zmieniających się niemieckich kodów, co mogło skrócić wojnę nawet o trzy lata - podaje gazeta.

Po zatwierdzeniu planów przez polski rząd i rozpoczęciu prac, pałac ma zostać ukończony do 2028 r.

Pałac Saski, który wzniesiono w wyniku rozbudowy XVII-wiecznego pałacu Jana Andrzeja Morsztyna, był wielokrotnie przebudowywany w kolejnych wiekach. W okresie II Rzeczypospolitej był siedzibą Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.

Po zniszczeniu Pałacu Saskiego przez Niemców pod koniec grudnia 1944 r. jedynym śladem po nim pozostał fragment trzech środkowych arkad, w których znajduje się Grób Nieznanego Żołnierza - symboliczna mogiła upamiętniająca bezimiennych żołnierzy poległych w obronie Polski, miejsce obchodów najważniejszych świąt państwowych.