"Problemy z małymi naczyniami krwionośnymi w mózgu są prawdopodobnie równie ważnym czynnikiem prowadzącym do pogarszania funkcji poznawczych, jak problemy z dużymi tętnicami - mówi kierowniczka badania, dr Jennifer A. Deal. - W tej chwili nie mamy jednak możliwości obserwowania tak małych naczyń podczas badań obrazowych mózgu. Ale ponieważ naczynia krwionośne w oku i mózgu są bardzo podobne anatomicznie, postawiliśmy hipotezę, że obserwowanie naczyń krwionośnych w obrębie oka pomoże nam zrozumieć, co się dzieje z naczyniami głębiej w mózgu".

Badaniem objęto ponad 12 tysięcy osób, które na początku eksperymentu poddano testom pamięciowym i logicznym. Testy te ponowiono po 6 i po 20 latach. Po około 3 latach od rozpoczęcia obserwacji uczestnikom wykonano również badanie tylnej części oka za pomocą specjalnej kamery siatkówkowej. Średni wiek uczestników wynosił w tym momencie 60 lat.

Wykryto, że w sumie nieco ponad 11,5 tysiąca osób nie miało żadnych objawów retinopatii ani uszkodzenia naczyń krwionośnych w siatkówce. U 365 osób zdiagnozowano łagodną retinopatię, a u 256 - umiarkowaną bądź ciężką.

Po 20 latach obserwacji naukowcy stwierdzili, że osoby z retinopatią o nasileniu od umiarkowanego do ciężkiego częściej osiągały gorsze wyniki w testach pamięci i logicznego myślenia niż osoby ze zdrowymi oczami. Na przestrzeni 20 lat wyniki testów pacjentów z umiarkowaną lub ciężką retinopatią spadły średnio o 1,22 jednostek odchylenia standardowego, a w przypadku osób bez retinopatii sadek wynosił 0,91 jednostek. Po uwzględnieniu dodatkowych czynników okazało się, że różnica między tymi dwiema grupami wynosiła 0,57 jednostek odchylenia standardowego.

"Aby zobrazować rozmiar tego problemu, przypomnijmy, że wcześniejsze badania bazujące na tych samych metodach wykazały, iż wpływ cukrzycy na spadek zdolności poznawczych wynosił 0,21 jednostek odchylenia standardowego - wyjaśnia dr Deal. - Można więc powiedzieć, że zaburzenia integralności siatkówki są dobrym wskaźnikiem stopnia uszkodzenia małych naczyń krwionośnych w mózgu i pozwalają przewidzieć pogorszenie funkcji poznawczych w przyszłości".