UK media: Warsaw's post-war reconstruction can be a valuable lesson for Ukraine
O wystawie, którą można było oglądać do niedzieli, 3 września, napisały dziennik "The Guardian" i miesięcznik "The Critic".
"Idea Warszawy jako miasta-feniksa, odbudowanego z ruin po II wojnie światowej, jest kluczową częścią tożsamości polskiej stolicy. Teraz wystawa rzuciła nowe światło na innowacyjny sposób, w jaki wysiłek odbudowy wykorzystał ruiny i gruzy do stworzenia nowego miasta. Wystawa przekonuje, że gruz jest dla Warszawy tym, czym marmur z Carrary dla Rzymu czy kamień portlandzki dla Londynu. Wystawa pokazuje, w jaki sposób miliony cegieł zostały wykorzystane w nowych budynkach i jak ogromne ilości gruzu zostały pokruszone, aby stworzyć nowy materiał budowlany znany jako gruzobeton, wykorzystywany przy budowie wielu powojennych projektów" - napisał "The Guardian".
ð¬ð§The Guardian: Architects look to Warsaw for lessons on rebuilding Ukraine from rubble. https://t.co/FPjDJMs5eO
— Polish Embassy UK ðµð± (@PolishEmbassyUK) September 8, 2023
Według kuratora wystawy, Adama Przywary, powojenna historia oferuje coś więcej niż tylko ciekawostki historyczne, bo istnieją dwa obszary o współczesnym znaczeniu: idea zrównoważonej architektury i to, jak można te doświadczenia wykorzystać do odbudowy Ukrainy.
Jak zauważa gazeta, odbudowa Warszawy stała się prekursorem współczesnych debat na temat zrównoważonego budownictwa, w których zyskuje na popularności koncepcja "architektury cyrkularnej". "Każdego roku Unia Europejska produkuje więcej gruzu z budowy i rozbiórki, niż w Warszawie powstało podczas sześciu lat wojny" - mówi Przywara.
Wystawę odwiedzili architekci i urbaniści, którzy szukają inspiracji w warszawskich doświadczeniach, pracując nad odbudową ukraińskich miast zniszczonych wskutek rosyjskiej inwazji.
"Najlepszym rewanżem na Rosjanach byłoby zbudowanie czegoś lepszego z samych gruzów, które stworzyli. Jest to symboliczne i zrównoważone, ale musiałoby być również opłacalne ekonomicznie. W Warszawie przeprowadzono eksperymenty, aby zobaczyć koszty i musielibyśmy to zrobić również na Ukrainie" - oznajmiła Natasza Kozub, architektka z Charkowa należąca do kolektywu architektoniczno-urbanistycznego Ro3kvit.
ð£Jeszcze tylko do jutra możecie zwiedzić wystawę „Zgruzowstanie Warszawy 1945–1949" w @muzeumwarszawy, opowiadającą o fenomenie odbudowy stolicy.
— Kulturalna Warszawa (@kulturalnawawa) September 2, 2023
ðA jeśli nie zdążycie - to polecamy oprowadzanie online, które prowadzi kurator Adam Przywara https://t.co/Ynz9TkMKCx pic.twitter.com/TplASFNXo0
Jak przypomina "The Guardian", Warszawa została zniszczona w zaplanowany, całościowy sposób przez siły niemieckie pod koniec 1944 r., co było odwetem za Powstanie Warszawskie. Kilka dzielnic zostało zrównanych z ziemią, a 84 proc. budynków na lewym brzegu Wisły zostało zniszczonych.
"Polscy projektanci, inżynierowie i architekci, którym powierzono odbudowę miasta, stanęli przed herkulesowym - i pod wieloma względami zupełnie bezprecedensowym - zadaniem. Miasto zostało zrównane z ziemią, a jego centrum zostało zasypane dziesiątkami milionów metrów sześciennych gruzu i śmieci. Oznaczało to, że pozostałości po zniszczonych budynkach, a także kopce śmieci, musiały zostać usunięte, ale także dokładnie przesiane w poszukiwaniu cennych rzeczy i wszelkich materiałów budowlanych, które można by poddać recyklingowi podczas odbudowy" - wyjaśnia z kolei "The Critic".
Po Powstaniu Warszawskim niewiele zostało z przedwojennej Warszawy. Niemiecka wojna zrujnowała ją w ponad 80%. Po 1945 r. przyszedł czas ją odbudować. O tym heroicznym wyczynie opowiada wystawa @muzeumwarszawy „Zgruzowstanie Warszawy 1945–1949".https://t.co/gGJCziaOjF
— Instytut Strat Wojennych im. Jana Karskiego (@ISWKarskiego) August 2, 2023
"Zubożały kraj nie posiadał żadnych realnych rezerw materiałowych ani zdolności finansowych do zakupu nowych materiałów. Infrastruktura i fabryki potrzebne do ich wytworzenia już nie istniały" - zaznacza.
"Powojenny niedobór, zniszczenia i brak materiałów budowlanych oznaczały, że odbudowa wymagała radykalnych innowacji w technikach wyburzania i budowania. Ograniczający brak materiałów budowlanych spowodował niezwykłe eksperymenty z nowymi technikami budowlanymi" - dodaje.
Czytaj więcej:
Jak niemieckie media przypominają o 84. rocznicy wybuchu II wojny światowej?
"Wielka Brytania, USA i Francja wypowiedziały wojnę Hitlerowi nie po to, by bronić Polski"
Znane niemieckie firmy rodzinne nadal nie rozliczyły się z nazistowską przeszłością