Jakub Tomczak odbędzie dwa wyroki równocześnie

Polak został skazany na dwie kary dożywocia przez sąd w Wielkiej Brytanii. Wobec wymaganego przez prawo dostosowania kar orzeczonych za granicą do polskiego kodeksu w lipcu br. Sąd Okręgowy w Poznaniu oznaczył wymiary kar dla Tomczaka na 12 i 10 lat więzienia. Uznał wtedy, że ponieważ polskie prawo nie przewiduje równoległego odbywania kar, skazany ma odbyć kary więzienia jedną po drugiej.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu, rozpatrując odwołanie obrońców Tomczaka od orzeczenia sądu okręgowego, zapytał Sąd Najwyższy o sposób wykonania kary. SN w listopadzie odmówił podjęcia uchwały w sprawie zagadnienia prawnego, wskazał jednak w uzasadnieniu, jak należy je zastosować.

Jak wyjaśniła rzeczniczka Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, Elżbieta Fijałkowska, z uzasadnienia SN wynikało, że obie kary powinny być wykonywane równocześnie.

"Sąd dostosował do polskiego prawa wyrok skazujący wydany przez sąd w Wielkiej Brytanii. Postanowienie jest prawomocne, mężczyzna będzie odbywać równocześnie dwie kary pozbawienia wolności - 12 i 10 lat. Oznacza to, że spędzi w więzieniu 12 lat" - poinformowała Fijałkowska.

Według reprezentującego Jakuba Tomczaka mec. Wojciech Wizy, wtorkowe orzeczenie sądu jest satysfakcjonujące.

"Ono satysfakcjonuje, jeżeli weźmiemy pod uwagę punkt odniesienia, jakim było orzeczenie sądu okręgowego. Jakub spędziłby w więzieniu 22 lata. Jeżeli sąd w Wielkiej Brytanii orzekł o równoczesności, to konsekwentnie domagaliśmy się tego, by ta równoczesność została zachowana, pomimo zmiany tych kar jednostkowych" – oświadczył Wiza.

W 2008 r. Tomczak został skazany w Wielkiej Brytanii na dwie kary dożywocia - jedno za gwałt, drugie za ciężkie pobicie w 2006 r. mieszkanki Exeter. Brytyjski sąd orzekł wtedy, że skazany ma odbywać dwie kary dożywocia równocześnie, zaś o warunkowe zwolnienie może ubiegać się po 9 latach.

Wcześniej polski sąd zgodził się na wydanie Jakuba Tomczaka brytyjskiemu wymiarowi sprawiedliwości na podstawie Europejskiego Nakazu Aresztowania (ENA), warunkując zgodę tym, że ewentualną karę oskarżony odbędzie w Polsce.

W lipcu br. Sąd Okręgowy w Poznaniu zdecydował, że skazany odbędzie, jedną po drugiej, kary 12 i 10 lat więzienia. Właśnie ta kwestia wzbudziła wątpliwość SA w Poznaniu, który na wniosek obrońców wystąpił z pytaniem do SN.

Jakub Tomczak nigdy nie przyznał się do winy. Podstawą wyroku sądu w Exter była zbieżność jego materiału DNA ze znalezionym na ciele ofiary; dowód był kwestionowany przez obronę.

Ofiarę gwałtu i pobicia, za które skazano Polaka, wówczas 48-letnią, znaleziono w lipcu 2006 r. nagą, nieprzytomną i bliską śmierci. Doznała ona poważnego urazu głowy. Jej obrażenia były tak ciężkie, iż nie pamiętała, co się stało. Przez resztę życia wymagała stałej opieki. Zmarła w kwietniu 2010 r.

W marcu weszła nowelizacja Kodeksu postępowania karnego, która zezwala na zmianę kar dla Polaków wydanych za granicą na podstawie ENA. Jeśli kara orzeczona przez obcy sąd przekroczy maksymalny pułap przewidziany w naszym prawie, polskie sądy muszą złagodzić wyrok.

Przy dostosowywaniu kary do polskiego kodeksu, obrońcy wnioskowali, by Tomczak mógł się ubiegać o przedterminowe zwolnienie po sześciu latach, tak jak wynika to z polskich przepisów. Mec. Wiza nie
wykluczył skierowania wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie. Jak stwierdził, trybunał powinien ocenić, czy również w tym przypadku nie powinno się stosować zasady rozstrzygania różnic w prawie poszczególnych państw na korzyść skazanego.

Jak poinformował reprezentujący skazanego mec. Mariusz Paplaczyk, dozwolone jest podawanie pełnego brzmienia nazwiska Jakuba Tomczaka. W Polsce nie toczyło się żadne postępowanie w sprawie jego winy, nie dotyczyła go zatem zasada domniemania niewinności.