Z czym utożsamiają się Polacy?

W drugiej kolejności Polacy utożsamiają się ze swoim regionem (32 proc.), z całym krajem (32 proc.), rzadziej z miejscowością, w której mieszkają (22 proc.). Biorąc pod uwagę pierwsze i drugie identyfikacje ogółem, można powiedzieć, że ponad trzy czwarte badanych utożsamia się ze społecznością lokalną (77 proc.), ponad połowa z Polską (57 proc.), ponad dwie piąte zaś z regionem, w którym żyje (44 proc.). Co dziesiąty wskazuje w tym kontekście Europę (10 proc.). Jak wynika z raportu CBOS, identyfikacje Polaków oparte na wspólnocie terytorialnej są "raczej stabilne" i nie zmieniły się istotnie od 2001 r.

Zdaniem twórców raportu, identyfikacje z miejscowością, w której się żyje, zależą od zakorzenienia we wspólnocie lokalnej. Ponadto poczucie związku z lokalną społecznością najbardziej różnicuje religijność. "Badani uczestniczący w praktykach religijnych przynajmniej 1–2 razy w miesiącu częściej niż praktykujący co najwyżej sporadycznie utożsamiają się z lokalną wspólnotą. Najrzadziej z miejscowością, w której żyją, identyfikują się osoby w ogóle niebiorące udziału w praktykach religijnych" - wyjaśniono.

CBOS podaje również, że blisko trzy czwarte badanych (74 proc.) deklaruje zainteresowanie historią miejscowości, w której mieszka, w tym jedna piąta ogółu (21 proc.) bardzo interesuje się historią lokalną. Z raportu wynika, że prawie połowa badanych (49 proc.) twierdzi, że wie, w jakim zaborze znajdowała się ich miejscowość przed wybuchem I wojny światowej w roku 1914. Ogromna większość z nich (88 proc.) udzieliła prawidłowej odpowiedzi na to pytanie.

Wśród wydarzeń, które w szczególnym stopniu wpłynęły na losy ich miejscowości, badani najczęściej wymieniają II wojnę światową: działania wojenne, prześladowania ludności cywilnej, walki partyzanckie czy zmiany terytorialne będące bezpośrednim wynikiem wojny (ogółem 23 proc.). Ponadto 6 proc. wskazuje jako istotny dla losów swojej miejscowości okres PRL, 5 proc. – zdarzenia z lat 1918–21, a więc z czasów odzyskania niepodległości i następującego później ustalania granic, tyle samo (5 proc.) – wydarzenia od roku 1989.

Badanie "Aktualne problemy i wydarzenia" przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich (face-to-face) wspomaganych komputerowo (CAPI) w dniach 7–14 czerwca 2018 r. na liczącej 989 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców. Ponad połowa badanych (53 proc.) mieszka w miejscowości, w której się urodziła. Wśród pozostałych najliczniejszą grupę stanowią ci, którzy osiedlili się w obecnym miejscu zamieszkania już jako dorosłe osoby wiele lat temu (30 proc.).