Spadek liczby pracowników w UK po wprowadzeniu nowego systemu imigracyjnego po Brexicie

Cały, liczący 26 stron dokument można pobrać tutaj.

UKICE ma siedzibę w King's College London (KCL), a autorami nowej analizy są profesor KCL Jonathan Portes oraz John Springford z ośrodka analitycznego Centre for European Reform.

Autorzy raportu stwierdzają, że postbrexitowy system funkcjonował zgodnie z założeniami, tworząc wyraźne zerwanie z trendami imigracyjnymi sprzed Brexitu i zmniejszył zasoby siły roboczej w niektórych sektorach, zwłaszcza w tych wymagających niższych kwalifikacji. Napływ imigrantów zarobkowych spoza UE wzrósł, ale nie o tyle, by zrównoważyć spadek liczby pracowników z UE.

Korzystając z metodologii przedstawionej w swoim opracowaniu, Jonathan Portes i John Springford szacują, że w okresie od stycznia 2021 r. do września 2022 r. nastąpił znaczny niedobór pracowników z UE (460 000), w porównaniu ze wzrostem o około 130 000 pracowników spoza UE. Oznacza to utratę netto około 330 000 pracowników, co stanowi 1% siły roboczej UK.

Wpływ Brexitu na wizy pracownicze różni się znacznie między poszczególnymi sektorami, przy czym branże związane z wyższymi kwalifikacjami zyskują najwięcej na bardziej liberalnym po Brexicie systemie wiz pracowniczych dla wykwalifikowanych pracowników.

W sektorach o niższych kwalifikacjach, takich jak: produkcja, hotelarstwo oraz handel hurtowy i detaliczny, wydano bardzo niewiele wiz pracowniczych; innymi słowy, nowy system w niewielkim stopniu lub wcale nie zastępuje spadku migracji z UE wynikającego z zakończenia swobodnego przepływu.

Z drugiej strony, w niektórych sektorach wymagających wyższych kwalifikacji - ICT, finansowym, zawodowym i technicznym oraz edukacyjnym - wydawanie wiz jest porównywalne ze zmianą netto w zatrudnieniu poza UK, jaka miała miejsce przed pandemią.

Tak więc znaczny wzrost migracji spoza UE po Brexicie skoncentrował się na branżach i zawodach, które i tak były wcześniej stosunkowo otwarte, zwłaszcza na sektorze zdrowia. Sektory najbardziej dotknięte utratą pracowników z UE to między innymi transport i magazyny, handel hurtowy i detaliczny, zakwaterowanie i gastronomia, produkcja, budownictwo oraz administracja i usługi asystenckie.

Dzieje się tak pomimo faktu, że znaczna część miejsc pracy w tych sektorach w zasadzie kwalifikowałaby się do otrzymania wizy dla wykwalifikowanych pracowników.

Autorzy podkreślają, że ich wnioski są z założenia ograniczone, zwłaszcza ze względu na trudności w oddzieleniu zmian napędzanych przez podaż pracy wynikającą z nowego systemu imigracyjnego od zmian wynikających z popytu na pracę. Zwracają też uwagę na szereg istotnych niewiadomych, w tym na znaczny wzrost w ostatnim czasie liczby szlaków imigracyjnych niezwiązanych z pracą, takich jak Ukraina, Hongkong i studenci.

Jednocześnie dodają, że w sektorach najbardziej dotkniętych niedoborem pracowników, jak na razie nie ma zbyt wielu dowodów ani na to, że pracownicy spoza Wielkiej Brytanii są zastępowani przez Brytyjczyków, ani na to, że rośnie poziom płac.