Settled status: Rosną obawy w związku ze zbliżającym się końcowym terminem na składanie wniosków

Pomiędzy sierpniem 2018 a marcem 2021 roku aż 5,42 mln osób aplikowało do systemu. Spośród nich 2,6 mln otrzymało settled status, a 2,2 mln tymczasowy pre-settled status, po upływie którego trzeba aplikować ponownie (potrzebne jest 5 lat pobytu w UK). Reszta aplikacji albo spotkała się z odmową, albo błędy w nich zawarte spowodowały, że były nieważne.

Polacy stanowią jedną z największych - obok Rumunów i Litwinów - grup aplikujących i otrzymujących ten status. Wciąż jednak pokutują opinie, że ci, którzy posiadają obowiązującą niegdyś rezydenturę stałą nie muszą się rejestrować (system rezydentur nie podlega pod EU Settlement Scheme, dlatego osoby posiadające rezydentury także zobowiązane są się zarejestrować - przyp. red.). Podobnego zdania często są osoby, które mieszkają w UK dłużej niż 5 lat, ale nie posiadają brytyjskiego paszportu - twierdząc, że są "automatycznie" zarejestrowane (w przypadku statusu osiedlenia nie ma opcji "automatycznej" - przyp. red.).

Zwraca na to uwagę prof. Catherine Barnard z Trinity College w Cambridge, ekspertka ds. prawa europejskiego i przytacza przypadek, gdy została zapytana o settled status przez Europejczyka mieszkającego w Wielkiej Brytanii przez 40 lat. "Mężczyzna był przekonany, że nie potrzebuje settled status, a takich ludzi może być dużo więcej" - zauważa prof. Barnard. 

Po 30 czerwca wszyscy obywatele UE (z wyjątkiem Irlandczyków i osób posiadających już brytyjski paszport), którzy nie zarejestrowali się do EU Settlement Scheme, będą przez władze brytyjskie postrzegani jako nielegalni imigranci. Oznacza to, że stracą prawo do wynajmowania mieszkania, pracy, posiadania konta bankowego czy prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej.

Dr Alexandra Bulat, szefowa Young Europeans Network - organizacji prowadzącej kampanię na rzecz praw obywateli UE w UK - podkreśla, że sytuacja może stać się bardzo trudna dla wielu osób i że prawdopodobnie konieczne będzie wprowadzenie fizycznego potwierdzenia statusu osiedlenia. Obecnie takie potwierdzenie otrzymuje się w formie listu drogą email.

Swój status można też sprawdzić i uzyskać potwierdzenia dla pracodawcy poprzez rządową stronę: https://www.gov.uk/guidance/settled-status-for-eu-citizens-and-their-families-translations.pl#po-zoeniu-wniosku

Więcej informacji po polsku: https://www.gov.uk/guidance/settled-status-for-eu-citizens-and-their-families-translations.pl#overview