Sankcje związane z zasiłkami dotyczą częściej osób czarnoskórych i mniejszości etnicznych

Czarnoskórzy wnioskodawcy tzw. Universal Credit mają 58% większe prawdopodobieństwo otrzymania kary niż osoby białe, podczas gdy mieszane grupy etniczne - 72%, a Azjaci - 5% - wynika z danych opublikowanych przez Ministerstwo Pracy i Emerytur (DWP).

Sankcje związane z zasiłkami od dawna budzą w Wielkiej Brytanii kontrowersje. Stosowane są one wobec osób uznawanych za uchylające się od pracy. Jeżeli urzędnik stwierdzi, że pobierający zasiłek nie stawia się na rozmowę w urzędzie pracy lub odrzuca zaproponowaną mu ofertę, może podjąć decyzję o sankcjach.  

Kary są różne, w tym także finansowe, a wypłaty świadczeń są wstrzymywane na okres nawet do sześciu miesięcy. Naraża to często ukaranych wnioskodawców na skrajne trudności, w tym konieczność korzystania z banku żywności, zadłużenie finansowe, czy nawet pogorszenie zdrowia fizycznego i psychicznego.

Jak zauważa "The Guardian", nikt nie posunął się do stwierdzenia, że ​​dysproporcje te świadczą o rasizmie strukturalnym lub dyskryminacji rasowej w urzędach pracy, ale od rządu oczekuje się wyjaśnienia i uzasadnienia tych liczb oraz zagwarantowania, że ​​osoby z mniejszości etnicznych, ubiegające się o świadczenia, będą traktowane uczciwie przez system świadczeń.

Ministerstwo przestrzegło jednak przed wyciąganiem jednoznacznych wniosków z tych liczb, podkreślając, że planuje opublikować w tym roku własną analizę wraz ze szczegółowymi podziałami etnicznymi. "Analizujemy najnowsze dane dotyczące sankcji za zasiłki, aby ustalić przyczyny różnic w nakładanych karach w różnych grupach demograficznych" - wyjaśnił rzecznik DWP.

Jednak David Webster z Glasgow University, czołowy ekspert ds. sankcji za zasiłki, uważa, że chociaż statystyki miały pewne ograniczenia, ujawniły one "rażące" dysproporcje etniczne, które stwierdzono również w poprzednich badaniach dotyczących wypłacania zasiłku dla bezrobotnych i dla osób poszukujących pracy.

"Różnice etniczne ukazane w statystykach niekoniecznie wskazują na dyskryminację rasową lub rasizm strukturalny, ale ich skala budzi obawy. DWP nie może oczekiwać, że zostanie to bez echa – musi wyjaśnić i uzasadnić te dysproporcje" – podsumował Webster.

W Wielkiej Brytanii jest około 7 milionów osób ubiegających się o Universal Credit. W latach 2023–2024 sankcje nałożono na nieco mniej niż 440 000 osób ubiegających się o ten zasiłek. 

Rządząca Partia Pracy zasugerowała w swoim manifeście wyborczym z 2024 r., że utrzyma sankcje dotyczące świadczeń, obiecując, że będą "konsekwencje" dla bezrobotnych wnioskodawców, którzy nie podejmą pracy, jeśli nawet są w stanie to zrobić.