Znużenie, senność, brak energii – te dolegliwości są nie tylko uciążliwe, ale też negatywnie wpływają na naszą efektywność w pracy oraz relacje z innymi ludźmi. Stale zmęczony i ospały człowiek z czasem ma trudności z codziennym funkcjonowaniem, wykonywaniem prostych czynności. Objawy chronicznego zmęczenia można jednak łatwo zwalczyć. Wystarczy zmienić nieco swój styl życia i nawyki.

Zmęczenie czy senność?

"Ważne jest, aby zauważyć, że istnieje różnica między zmęczeniem a sennością" – tłumaczy w rozmowie z "The Guardian" Hugh Selsick, badacz bezsenności i konsultant Royal College of Psychiatrists. Jak zatem objawia się zmęczenie? "Brakuje ci energii i koncentracji, jesteś drażliwy. Nie masz motywacji do działania" – wyjaśnia ekspert. I zaznacza, że łatwo pomylić ów stan ze zwykłą sennością. "Senność jest oznaką zaburzenia snu lub niewystarczającej jego ilości, podczas gdy zmęczenie może być spowodowane wieloma innymi czynnikami – najczęściej stresem, bólem, anemią lub problemami hormonalnymi. W takiej sytuacji warto zasięgnąć rady lekarza" – dodaje.

Gdy czujesz zmęczenie – idź spać

Specjaliści zgodnie twierdzą, że odpowiednia ilość snu to jeden z fundamentów zdrowego stylu życia. Zarywanie nocy dla serialu czy książki może mieć opłakane skutki. "Pozostawanie na nogach przez dodatkowe pół godziny, aby obejrzeć jeszcze jeden odcinek serialu, może sprawić, że będziemy czuć się zmęczeni przez 16 godzin następnego dnia.

Z drugiej strony, dodatkowe 30 minut snu może sprawić, że nasze samopoczucie w ciągu dnia ulegnie znacznej poprawie, a efektywność wzrośnie" – przekonuje Selsick. I dodaje, że gdy tylko poczujemy wieczorem zmęczenie i senność, powinniśmy udać się do łóżka. W ten sposób zwiększamy swoje szanse na szybkie zaśnięcie, co jest szczególnie istotne z perspektywy osób, które z zasypianiem mają kłopot.

Wieczorna rutyna warunkiem dobrego snu

Aby uniknąć zmęczenia w ciągu dnia, warto zadbać o wieczorną rutynę. "Unikaj przed snem alkoholu, nikotyny, kofeiny i innych używek, nie jedz też obfitych posiłków późnym wieczorem" – wylicza prof. Martin Marshall, przewodniczący Royal College of General Practitioners. Istotne jest także unikanie ekspozycji na niebieskie światło.

"Oglądanie wieczorem telewizji i korzystanie z urządzeń takich jak smartfony i tablety, może utrudniać zasypianie" – zauważa ekspert. Jeśli chcemy lepiej sypiać, powinniśmy też zacząć regularnie ćwiczyć. "Istnieją naukowe dowody na to, że ćwiczenia redukują stres, co może polepszyć jakość snu. Aktywność fizyczna zwiększa jednocześnie poziom energii, więc należy unikać treningów o zbyt późnej porze" – zastrzega Marshall.

Włącz do diety białko

Jednym z najistotniejszych elementów zdrowego stylu życia jest zbilansowana dieta. W jadłospisie, który doda nam sił, a zarazem pomoże zniwelować zmęczenie, powinno znaleźć się białko. "Dzięki niemu utrzymamy równowagę cukru we krwi i unikniemy kryzysu energetycznego, który pojawia się zwykle w godzinach popołudniowych" – wyjaśnia terapeutka żywieniowa Jackie Lynch.

Produkty bogate w białko często zawierają żelazo, które jest niezwykle cennym składnikiem, zwłaszcza w przypadku diety osób podatnych na anemię. Żelaza szukajmy przede wszystkim w mięsie i rybach. Wśród polecanych przez Lynch produktów są również jajka, orzechy, nasiona i rośliny strączkowe.

Choć zmiany stylu życia i większa dbałość o codzienne rytuały związane ze snem mogą istotnie pomóc nam uporać się z objawami chronicznego zmęczenia, warto pamiętać, że czasem bywa ono symptomem poważnej choroby.

Gdy zmęczeniu towarzyszy brak apetytu i ogólne osłabienie, być może mamy do czynienia z wirusowym zapalenia wątroby typu C, cukrzycą, anemią, chorą tarczycą lub niewydolnością nerek. Jeśli zatem dolegliwości te utrzymują się przez dłuższy czas, warto zasięgnąć opinii specjalisty i wykonać niezbędne do postawienia właściwej diagnozy badania.