Noto (sycyl. Notu) leży u stóp gór Iblei, około 10 km od wybrzeża Morza Jońskiego. Choć dziś uważane jest za najpiękniejsze barokowe miasteczko na Sycylii, 11 stycznia 1693 r. w miasteczku Noto nastąpił koniec świata... "Wystarczyło kilka minut, by dorobek mieszkańców, wszystko, co zbudowali i zgromadzili, zniknęło pod gruzami. Trzęsienie ziemi spowodowało takie zniszczenia, że miasta nie opłacało się już odbudowywać. Postanowiono zbudować je od nowa, od fundamentów, 13 km dalej od gruzowiska" - podają autorzy przewodnika po Sycylii.

Jak zauważają Bogusław Michalec, Zofia Siewak-Sojka oraz Magdalena Ciach-Bakalarz, nowe Noto zaprojektowali czterej architekci: Rosario Gagliardi, Antonio Mazza, Paolo Labisi i Vincenzo Sinatra. Dzięki ich profesjonalizmowi, Noto jest miastem starannie przemyślanym, opartym na sprawdzonych wzorach architektonicznych (m.in. z Wiednia).

"Wszystko tu znakomicie się z sobą komponuje, nie ma rzeczy zbędnych ani przypadkowych. Właśnie ta harmonia sprawia, że Noto jest uznawane (i nie ma w tym przesady!) za jedno z najpiękniejszych miast europejskich. Barok prezentuje się tu ze swej najlepszej strony, wyrzeźbiony w brzoskwiniowo-miodowym kamieniu" - opisują.

Swego czasu Noto nie było jednolitym miastem. Jak przypominają autorzy, miejsce zamieszkania zależało od przynależności do określonej grupy społecznej. "W trzech dzielnicach mieszkały trzy stany (niektórzy historycy sprowadzają ten podział do dwóch części): najwyżej osiedli się szlachetnie urodzeni i patrycjat, niżej duchowni, miejsce położone najniżej przypadło reszcie mieszkańców" - wyliczają i dodają, że najciekawsze i najbardziej okazałe budowle znajdują się w zamożnej dzielnicy.

Co ciekawe, piękno Noto zostało oficjalnie docenione, bowiem miasto znajduje się na liście UNESCO. "Główną ulicą miasta jest corso Vittorio Emanuele. W splendorach niewiele ustępuje jej biegnąca równolegle via Cavour. To przy tych ulicach i w ich sąsiedztwie usytuowane są reprezentacyjne budowle" - podają.

Co więcej, miasto ma swoją wersję łuku triumfalnego - Porta Reale to pamiątka po wjeździe do miasta w 1838 r. Ferdynanda II.