To nie ja jestem winny...
Geny a dziedziczenie - fakty
To może być dobrą wymówką: "cóż na to poradzę, moja mama taka była i mam to po niej. Nic się nie da z tym zrobić"... Trzeba przyznać, że brzmi to dość fatalistycznie. Wyklucza też możliwość zmiany swojej osobowości czy też pracę nad swoim charakterem.
Jakie są fakty? Cytując za miesięcznikiem "Zdrowie", geny w 40%, a nawet w 60% wpływają na naszą osobowość. Nie wygląda to za dobrze. Dziedziczymy po naszych rodzicach w 70% inteligencję i w 50% cechy osobowości - zarówno te dobre, jak i złe.
Czy jesteśmy więc skazani na powtarzanie tych samych błędów, zachowań i dokładne podążanie śladami rodziców?
Oczywiście, że nie! Prawdą jest, że cechy odziedziczone mogą próbować zdominować naszą osobowość, ale nie jesteśmy przecież bezwolnymi robotami. Możemy pracować nad sobą i ulepszać swoją osobowość i podążać własną drogą życiową.
Jak wszystko wymaga to jednak wysiłku. Prosty przykład: dziedziczymy po naszych rodzicach talenty i zdolności, jednak kiedy ich nie rozwijamy, nie osiągniemy sukcesu. Ktoś może mieć talent malarski, ale jeśli nie będzie ćwiczył ręki czy w ogóle malował, nie zostanie wielkim artystą.
To samo dotyczy negatywnych cech. Jeśli mój ojciec był kłótliwym i zadziornym, nie znaczy to, że ja mam być taki sam. Mogę być zupełnie innym człowiekiem niż on - choć pewne predyspozycje do tego mogą walczyć we mnie o swoje miejsce.
Nie ma przeznaczenia i to jest zdecydowanie dobra wiadomość. Aby jednak uniknąć naśladowania rodziców i pozwolenia, żeby to geny nami rządziły, potrzebna jest ciężka praca.
Co kształtuje naszą osobowość
Tak naprawdę na naszą osobowość oprócz genów mają wpływ:
- status społeczny
- warunki ekonomiczne
- oglądane filmy, czytane książki
- środowisko
- religia
- kultura kraju, w którym mieszkamy
- nasi rodzice, przyjaciele.
Jest to bardzo ważna wiedza, bo znając czynniki wpływające na nas, możemy zastosować środki zaradcze w pracy nad zmianą osobowości.
Czym jest nasza osobowość? W skrócie wszystko to, co przeżywamy i czego doświadczamy, składa się na to kim jesteśmy. Według pewnej definicji, osobowość to zespół cech wrodzonych i nabytych które wyróżniają człowieka, ale nie zależą wyłącznie od genów.
Ciekawą wypowiedź na temat różnicy między osobowością a charakterem znalazłam na blogu pani Iwony Majewskiej-Opiełka. Cytuję za nią:
„Osobowość jest niejako pokazywaniem się innym ludziom, uzewnętrznianiem tego, co z różnych powodów chcemy pokazać. Charakter to zespół nawyków powodowanych naszym zachowaniem oraz zasady, z którymi działamy. Osobowość można zmienić, a charakter kształtować”
Praca nad sobą
Znowu nakrzyczałeś na swoje dziecko. Zrobiło tylko duże oczy, które momentalnie napełniły się łzami, a usta wygięło w podkówkę. Jak się wtedy poczułeś? A przecież obiecywałeś sobie, że już więcej tego nie zrobisz, tylko cierpliwie je wysłuchasz.
Tak samo poczułeś się po ostatniej kłótni z żoną. Co jest nie tak? Czy to geny po twoim ojcu ciągle biorą górę? On był dokładnie tak samo nerwowy - niecierpliwy raptus, który najpierw wylewał swoje emocje, a potem dopiero myślał. Nasiąkałeś tym przez cały czas, gdy mieszkałeś z rodzicami. Trudno się teraz tego wyzbyć. Co robić?
Wspomnieliśmy wcześniej, że nie ma przeznaczenia. Możemy świadomie pracować nad sobą i zmieniać się na lepsze.
W kolejnym interesującym blogu, który znalazłam - „Życie pod palmami” - autorka Joanna Kus-Martinez, tak ciekawie opisała przemianę:
„Ewolucja i rozwój osobisty to pewien rodzaj mentalnego samobójstwa. Gdy stajesz się kimś innym, przepoczwarzasz się, wchodzisz na wyższy stopień swojego ja. Twoje stare ja umiera” i „Wrodzone cechy nie decydują o naszym życiu. Decyduje o nim tylko i wyłącznie nasze działanie. To co zrobimy, czy pokonamy swoje słabości”.
Podpisuję się pod powyższym cytatem dwoma rękami. Można się zmienić, wypracować nowe nawyki i stać się inną osobą. Już Arystoteles to potwierdził, kiedy powiedział: "Doskonałość nie jest jednorazowym aktem, lecz nawykiem”.
Świadoma praca, wypracowywanie nowych wzorców myślowych i działania, uczenie się nowych zachowań przez wypracowywanie nawyków, to wszystko zaowocuje i ulepszy nasze życie - warto o tym pomyśleć przy okazji rozpoczęcia nowego roku!