Stres, herbatka i drinki. Przepis na długowieczność Elżbiety II?

Elżbieta II jest w pracy 24 godziny na dobę od 70 lat. Wykazuje niebywałą odporność psychiczną, choć jej mąż i dzieci nigdy nie dawali o sobie zapomnieć. Jest introwertyczką, która musi wykonywać najbardziej publiczny zawód świata. Jak mieć 96 lat i cieszyć się takim zdrowiem?

Spacery po korytarzach 700-pokojowego pałacu

Biograf Elżbiety II Ingrid Seward twierdzi, że królowa nie uznaje sportów, w trakcie których człowiek się poci. Wybiera za to jazdę konną oraz długie spacery - zwłaszcza po letniej rezydencji królewskiej, czyli szkockim zamku Balmoral leżącym na terenie o powierzchni 50 tys. akrów. 

"Królowa Matka i Elżbieta II zawsze były zapalonymi spacerowiczkami" - zdradza dr Michael Gordon, specjalista medycyny geriatrycznej. "Wiem o tym, ponieważ sir Ian Hill, mój profesor na Uniwersytecie St. Andrews w Dundee, był lekarzem rodziny królewskiej, gdy ta przebywała w Szkocji" - wyjaśnia.

W utrzymaniu dobrej kondycji pomagają także aktywności typu NEAT (non-exercise activity thermogenesis). To energia, którą wydatkujemy wtedy, gdy wchodzimy na schody, zmywamy naczynia czy uprawiamy ogródek.

W wydaniu Elżbiety NEAT jest znacznie bardziej intensywne, niż mogłoby się wydawać - choćby dlatego, że za każdym razem, gdy królowa chce wyjść na dwór, zajmuje jej to ponad pięć minut marszu w jedną stronę po korytarzach 700-pokojowego pałacu Buckingham. Badacze podkreślają, że już codzienny 30-minutowy spacer może pomóc obniżyć ciśnienie krwi i poziom stresu.

Zachowanie bystrości umysłu

W dniu jej 90. urodzin dziennik "The Telegraph" nazwał królową "najciężej pracującą kobietą świata". Jej roczny kalendarz składał się wówczas z ponad 500 obowiązkowych wydarzeń. Wystarczy wspomnieć wizyty w szkołach, szpitalach, wyjazdy zagraniczne, przyjmowanie delegacji, spotkania z premierem i wiele, wiele innych. 

Była brytyjska premier Margaret Thatcher tak wspominała monarchinię w swoich pamiętnikach: "Ministrowie bardzo poważnie traktują regularne spotkania z królową. One przypominają takie nieformalne spotkania biznesowe. Jej Wysokość wnosi do nich ogromne doświadczenie i jest doskonale rozeznana w bieżących sprawach".

Z kolei dr Robert Petrella z University of Western Ontario wskazuje: "Elżbieta II jest liderem, a nie tylko figurantem wielu fundacji, z którymi jest związana. W różnych częściach kraju znajdują się rezydencje, które pozwalają jej zmieniać środowisko i być mentalnie stymulowaną przez zmiany".

Naukowcy zauważają, że wszystko, co rzuca wyzwanie naszemu umysłowi - pozostawanie zaangażowanym w pracy, łamigłówki, gry strategiczne, czytanie, lekcje tańca lub muzyki, debaty i rozmowy - z biegiem lat utrzyma nas w dobrej formie psychicznej. 

Zarządzanie stresem

W żadnym wypadku królowa nie miała bezstresowych rządów ani łatwego życia rodzinnego. Wystarczy wspomnieć o annus horribilis, czyli najgorszych dwunastu miesiącach w życiu Elżbiety II. Dlaczego tak nazwała 1992 rok? Jedno po drugim rozpadały się wówczas małżeństwa bliskich Elżbiety, a związane z tymi skandale zagrażały istnieniu samej monarchii.

20 listopada 1992 r. doszło również do pamiętnego pożaru zamku w Windsorze. Ogień pochłonął aż 119 pokoi w pałacu, a prace remontowe, które rozpoczęły się w jego konsekwencji, trwały przez wiele miesięcy. 

Teraz królowej również nie brakuje trosk. Dwie czarne owce, które przysparzają dziś rodzinie poważnych problemów, to książę Andrzej, drugi z kolei syn Elżbiety II, i Harry, młodszy syn księcia Karola. Na Andrzeju ciążą podejrzenia, w których łączą się ze sobą aspekty obyczajowe i kryminalne. Harry z kolei zapowiedział, że opublikuje wspomnienia, w których "szczerze" opowie o całym swym życiu. Znawcy spraw dworskich obawiają się, że nie wróży to nic dobrego... 

"Jej praca nie polega jedynie na siedzeniu i bycie miłą dla ludzi. Żyje w stresującym środowisku, ale stres wcale nie musi być negatywny" - zauważa dr Gordon. Jak wyjaśnia naukowiec, ​​ciągły stres w życiu daje ludziom kreatywność, wytrwałość i zainteresowanie życiem, o ile nie jest to stres destrukcyjny.

"Przewlekły, destrukcyjny stres sprawia, że ​​czujesz się stale zagrożony. To zwiększa ryzyko udaru mózgu i chorób serca. Badania sugerują, że medytacja, głębokie oddychanie i intonowanie są pomocne w zmniejszaniu poziomu stresu" - podkreśla specjalista medycyny geriatrycznej.

Filiżanka herbaty… i woda jęczmienna

Królowa zawsze przestrzega zwyczaju picia swojej herbaty w porze five o’clock. Niektórzy twierdzą, że sekretem jej długowieczności jest właśnie upodobanie do herbaty, która zawiera przeciwutleniacze pozytywnie wpływające na zdrowie człowieka. "Herbata ma działanie przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwnowotworowe, dobrze wpływa na serce" - przypomina specjalista ds. długowieczności, dr Vincent DeMarco.

Ekspert wskazuje, że różne herbaty mają różne zalety. "Zielona herbata ma najprawdopodobniej najwięcej plusów. Najdłużej żyjące osoby pochodzą z Japonii. Może to wynikać z dwóch czynników: właśnie picia zielonej herbaty oraz jedzenia ryb" - wyjaśnia.

Ulubieńcem królewskiego dworu jest też woda jęczmienna - zwykle aromatyzowana cytryną lub innymi owocami. Ponoć to właśnie jej królowa zawdzięcza brzoskwiniowo-kremową cerę. Jęczmień jest bogatym źródłem rozpuszczalnego i nierozpuszczalnego błonnika; wspomaga pracę nerek, zwłaszcza w sytuacjach stresowych, i może być terapeutyczna dla osób cierpiących na dolegliwości nerek i pęcherza moczowego.

Zdrowa dieta i alkohol (z umiarem)

Wspólną cechą regionów słynących z długowieczności jest zdrowa dieta. Mieszkańcy włoskiej Sardynii czy japońskiej Okinawy, gdzie wiele osób dożywa 90 lat, spożywają głównie produkty roślinne, ryby czy produkty pełnoziarniste i unikają przetworzonej żywności.

Podobnie rzecz ma się w brytyjskiej rodzinie królewskiej. Jedna trzecia Brytyjczyków jest otyła, ale na dworze jada się inaczej niż w typowej brytyjskiej rodzinie. Zamiast smażonych i ciężkostrawnych potraw, w pałacu Buckingham stawia się na świeże owoce i warzywa, a także dziczyznę i lokalnie złowione ryby. Z racji rozmaitych posiadłości ziemskich, dwór ma łatwy dostęp do świeżej, różnorodnej, świeżej, lokalnej żywności.

Na zdrowie i kondycję królowej Elżbiety być może też zbawiennie wpływa... alkohol. Według magazynu "Food and Wine", królowa każdego dnia pije cztery różne drinki, oczywiście rozłożone w czasie.

Nie ma jednak dowodów na to, że alkohol może mieć wpływ na długość życia, ale bardzo wielu 100-latków deklaruje, że w osiągnięciu takiego wieku pomogły im spożywane "procenty" (głównie czerwone wino) - oczywiście w umiarkowanych ilościach.

Królowa nigdy nie miała nadwagi

Według dr Waltera Willetta, przewodniczącego wydziału żywienia w Harvard School of Public Health, oprócz niepalenia, zachowanie szczupłej sylwetki jest prawdopodobnie najważniejszą rzeczą, jaką możemy zrobić, aby zachować zdrowie i żyć dłużej.

Szczupłość ma znaczenie, ponieważ komórki tłuszczowe wytwarzają hormony, które zwiększają ryzyko cukrzycy typu 2. Badanie za badaniem potwierdza, że ​​nadwaga, zwłaszcza w okolicach brzucha, skraca życie.

Stała i dobra opieka lekarska

Rodzina królewska może liczyć na pomoc ze strony najlepszych brytyjskich specjalistów od medycyny. Z drugiej strony, królowa Elżbieta II nigdy nie doświadczyła poważnego kryzysu zdrowotnego.

Wielu Brytyjczyków umiera z powodu raka czy problemów z sercem, których nie udało się odpowiednio wcześnie zdiagnozować. W przypadku członków rodziny królewskiej takie zaniedbanie raczej nie wchodzi w grę.

"Królowa ma regularne badania lekarskie i dostęp do opieki medycznej, która utrzymuje ją w dobrym zdrowiu" - wyjaśnia dr Robert Petrella z Lawson Health Research Institute na University of Western Ontario.

Pies na zdrowie!

Królowa Elżbieta II słynie ze swojej miłości do zwierząt. Szczególne miejsce w jej sercu mają psy rasy corgi.

Tymczasem naukowcy ze State University of New York w Buffalo już w 2001 roku odkryli, że obecność zwierząt pozwala obniżyć ciśnienie tętnicze krwi w sytuacjach stresowych. Naukowcy zalecili grupie wybranych maklerów giełdowych zakup psa. Kiedy biznesmeni znajdowali się w sytuacjach stresowych, ciśnienie krwi właścicieli zwierząt domowych nie osiągało nawet połowy poziomu, jaki stwierdzano u pozostałej grupy testowej.

"Posiadanie zwierząt wpływa bardzo pozytywnie na nasz stan psychiczny oraz fizyczny. Zwierzęta aktywują w naszym organizmie hormon, który wywołuje u nas szczęście" - wyjaśnia Petrella.

Pomagając innym, pomagasz sobie 

Działalność charytatywna jest bardzo ważna dla królowej Elżbiety, patronki ponad 600 organizacji. Podczas swojego Złotego Jubileuszu w 2002 roku poprosiła osoby, które chciały upamiętnić tę okazję, o przekazanie darowizny na rzecz jednej z jej ulubionych organizacji charytatywnych. 

Wiele badań dowiodło, że poświęcanie części swojego czasu dla innych wiązało się z łagodniejszymi objawami depresji, lepszym zdrowiem ogólnym, lepszym funkcjonowaniem, a nawet dłuższym życiem. Poczucie bycia docenianym lub potrzebnym potęgowało związek między wolontariatem a dobrym stanem psychicznym. 

Wiara czyni cuda?

Królowa Elżbieta regularnie uczęszcza na nabożeństwa. W swoim orędziu bożonarodzeniowym w 2000 r. oświadczyła: "Dla wielu z nas nasze przekonania mają fundamentalne znaczenie. Dla mnie nauki Chrystusa i moja osobista odpowiedzialność przed Bogiem stanowią ramy, w których staram się prowadzić swoje życie".

Źródła:

• "Live like the Queen: 12 Royal secrets of longevity", Charmaine Gooden - everythingzoomer.com;
• "The ingredients for a longer life", David Robson - bbc.com;
• "Dla geriatrów królowa Elżbieta II jest zagadką. Jak w wieku 95 lat wytrzymuje kilkugodzinne spotkania?", Iwona Dominik - wysokieobcasy.pl.