Gen podróżowania - czy istnieje i jak go rozpoznać?

Pewni ludzie po prostu rozkwitają w nowym środowisku, a więdną, wiodąc rutynowy żywot. Inni lubią zmieniać miejsca pracy, eksperymentować z różnymi środkami zmieniającymi świadomość, rzucać się w nieznane sytuacje.

A może właśnie Ty jesteś taką osobą? Jeśli tak, to możliwe, że znajdujesz się w gronie 20% populacji wyposażonej w specyficzną odmianę genu receptora dopaminy DRD4-7R, zwaną potocznie “genem włóczęgostwa”.

DRD4-7R przez 20 lat badał dr Richard Paul Ebstein, profesor psychologii z National University of Singapore. Jego zdaniem, istnieje związek między występowaniem genu a skłonnościami do “poszukiwania nowości i zachowaniami ekstrawertycznymi”.

“Myślę, że wszystkie dane są spójne. Mamy dowody na to, że niektóre allele (wersje genu) występujące u osób poszukujących nowości i świeżych impulsów, pojawiały się także u osób częściej narażających się na ryzyko finansowe. Osoby, u których występuje to alllele, wydają się chętniej podejmować ryzyko” - wyjaśnił naukowiec.

Inne badania powiązały allele z ludzką migracją. W 1999 roku prace naukowców University of California wykazały, iż wersja 7R częściej występowała w kulturach wędrownych niż w osiadłych.

“Dalsze badania ujawniły, że osoby posiadające allele 7R są lepiej zaadaptowane do prowadzenia koczowniczego stylu życia. Naukowcy stwierdzili ponadto, że ludzie ci czuli się gorzej od innych, wiodąc ustabilizowane życie” - można przeczytać w “The Telegraph”.

Profesor Ebstein powstrzymuje jednak wszelkie osoby zakładające z góry, że 7R posiadał Krzysztof Kolumb czy Amelia Earhart.

“Każdy z ludzkich genów tylko w bardzo niewielkim stopniu determinuje osobowość” - wskazał badacz.
Dr Kat Arney, pisarka naukowa, określiła zjawisko bardziej elokwentnie.

“Geny są jak składniki przepisu kulinarnego – poszczególne geny wywierają wpływ na końcowy efekt. Nie istnieje jednak pojedynczy receptor determinujący np. zamiłowanie do włóczęgi. Nawet kolor oczu nie zależy od pojedynczego składnika” - stwierdziła.

Dr Arney, nazywana “Nigellą Lawson nauki”, porusza zagadnienie w swojej debiutanckiej książce “Herding Hemingway’s Cats”. Zachęca w niej czytelników do szerszego spojrzenia na zagadnienie.

“Ten receptor ma związek z bardzo wieloma rzeczami. Czy jest to gen podejmowania ryzyka, swobody obyczajowej, czy ADHD? Nie, to tylko jedna część bardzo obszernego szlaku neuronowego” - wyjaśnia.

Sposób, w jaki funkcjonują receptory, zależy także od kultury i środowiska.

“Środowisko jest tu łyżką dziegciu w beczce miodu. Istnieją badania sugerujące, że skutki wpływu środowiska zmieniają sposób oddziaływania genu” - twierdzi dr Ebstein.

“Nie liczy się to, co posiadasz, lecz co z tym robisz. Nonsensem jest myślenie, że jeden wariant jednego genu decyduje o tym, czy chcesz być Indianą Jonesem, czy nie” - podsumowuje dr Arney.

Faktem jest jednak, że już 5 lat temu naukowcy z University of California Irvine odkryli, że gen DRD4-7R posiada wiele spośród osób w wieku 90 lat i więcej. Według nich, posiadacze DRD4-7R charakteryzują się dużą potrzebą aktywności w sferach fizycznej, intelektualnej i społecznej – cechami powiązanymi z długowiecznością.

"Sam wariant genu prawdopodobnie bezpośrednio nie wpływa na długość życia, ale jest z kolei związany z cechami osobowości, które, jak udowodniono, są ważne dla dłuższego i zdrowszego życia" - wyjaśnia Robert Moyzis, jeden z badaczy, cytowany przez portal Naukawpolsce.pap.pl

DRD4-7R jest częścią systemu dopaminergicznego i ułatwia przekazywanie sygnałów między neuronami, a także odgrywa główną rolę w sieciach mózgowych odpowiedzialnych za uwagę i układ nagrody. Dopamina jest organicznym związkiem chemicznym, który może zostać uwolniona przy użyciu różnych wyzwalaczy: od czekolady po ecstasy, czy wiadomością od ukochanej osoby.

Zdaniem naukowców, DRD4-7R charakteryzuje się mniejszą wrażliwością od dopaminy. Uważa się, że około 20% populacji posiada ten wariant, który według teorii sprawia, iż chętniej poszukują one doświadczeń, które uwalniają więcej dopaminy.

Allele 7R jest jednak także powiązana z podejmowaniem większego ryzyka oraz różnymi zaburzeniami psychicznymi jak ADHD, alkoholizm czy uzależnienia od narkotyków.

Na podstawie:

• The Telegraph: "The ‘wanderlust gene’ – is it real and do you have it?"
• Nauka w Polsce: "Wariant genu sprzyjający długowieczności"