Cookie Consent by Privacy Policies Generator website
Menu

Cała prawda o chlebie - czy na pewno tuczy?

Cała prawda o chlebie - czy na pewno tuczy?
Nie ma to jak piętka ciepłego chleba z masłem na śniadanie... (Fot. Getty Images)
Czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego prawie wszyscy ludzie lubią chleb? Od tysiącleci, od kiedy nauczyliśmy się zbierać trawy, a potem uprawiać zboża, chleb towarzyszy ludziom w codziennej diecie. W wielu kulturach jest obowiązkowym składnikiem każdego posiłku. W czym wobec tego tkwi jego sekret? Czy to tylko tradycja i przyzwyczajenie wyniesione z domu - czy jednak coś więcej?
Reklama
Reklama

Ma znaczenie religijne, obrzędowe, szczególnie dla katolików. Jest symbolem dostatku i pomyślności. Stanowi przedmiot wielu dzieł sztuki. Chleb jest pożywieniem człowieka od co najmniej 10 tysięcy lat!

Część z nas wciąż pamięta z czasów dzieciństwa wszechobecny zapach chleba na ulicach, gdzie małe osiedlowe piekarnie lub sklepy sprzedające świeży chleb były niemal na każdym kroku. Nic, dosłownie nic, nie smakowało tak dobrze, jak kromka świeżego chleba z cudownie chrupiącą skórką z masłem. Dla wielu mam do dziś kromka chleba z masłem jest ratunkiem przy wychowywaniu niejadków, bo co jak co, ale jednak chleb lubią prawie wszystkie dzieci.

Nie rezygnuj całkiem z chleba!

Chleb, poza swoim niezwykłym smakiem, posiada też wartości odżywcze niezbędne do funkcjonowania naszego mózgu, a zwłaszcza mózgu dzieci. Jak zapewniają dietetycy, produkty zbożowe - w tym pieczywo - to bogate źródło witamin z grupy B: B1, B2, PP, a także witaminy E. Im wyższy typ mąki użytej do produkcji chleba, tym więcej tych witamin zawiera.

W jasnym chlebie znajdziemy jedynie 20-30% witamin w porównaniu do całego ziarna, z którego jest zrobione. W ciemnym pieczywie dodatkowo znajdziemy żelazo, miedź, cynk, magnez, a także mangan. W mące pełnoziarnistej, najlepiej razowej, znajdziemy 1,8% składników mineralnych w całej masie, a w mące jasnej 0,5%. 

Zboża zwierają w swoim składzie łatwo przyswajalne białko, które dodatkowo w procesie przygotowania pieczywa jest często wzbogacane białkiem mlecznym lub serwatkowym. Dzięki temu chleb staje się bardzo dobrym źródłem białka, z którego najlepiej przyswajalne jest białko owsiane, żytnie, kukurydziane i pszenne.

Dbasz o linię? Wybierz ciemniejsze pieczywo, na przykłąd grahamkę. (Fot. Getty Images)

Mimo że chleb pszenny zawiera w swoim składzie więcej białka, to białko z chleba żytniego jest łatwiej przyswajalne przez człowieka. Przeciętnie chleb zawiera od 4 do 10-15% białka, co z kolei pozwala zaspokoić nawet do 20-35% codziennego zapotrzebowania na białko w diecie. Co więcej, chleb wzbogacony ziarnami pozwala uzupełnić codzienną dietę w kwasy tłuszczowe oraz minerały. Orzechy, otręby, ziarna - w tym siemię lniane - i błonnik poprawiają pasaż jelitowy, co ma wpływ na zdrowie jelit, poziom cukru oraz utrzymanie wagi.

Produkcja chleba jest jedną z największych na świecie, a przeciętny Polak zjada rocznie ok. 50 kg chleba, choć obecnie wiele osób w trendzie dbania o swoją wagę lub zdrowy tryb życia rezygnuje z chleba w swoim codziennym jadłospisie. Obawa przed przyjęciem zbyt dużej ilości węglowodanów lub wpływu na zdrowie ulepszaczy czy konserwantów - dodawanych do chleba, by sztucznie podnieść jego walory smakowe i trwałość - sprzyja decyzji o odrzuceniu tego jakże ważnego składnika naszej diety z codziennego menu.

Kiedy chleb może być tuczący?

Nie można powiedzieć jednoznacznie, że chleb jest żywnością tuczącą lub nie. Wszystko zależy od ilości, pory jego spożywania, stanu zdrowia i metabolizmu osoby, która go zjada. Można zatem rozpatrywać, czy chleb jest tuczący dla konkretnej osoby, a nie w globalnym ujęciu.

Chleb jest żywnością, która dostarcza przede wszystkim węglowodanów. Jest to główna przyczyna, za sprawą której spożywanie nadmiaru chleba sprzyja przybieraniu na wadze. Duża ilość węglowodanów w diecie przyczynia się do podnoszenia poziomu glukozy we krwi, zwiększonego wydzielania insuliny i zmniejszenia wrażliwości insulinowej komórek.

Chleb jasny zawiera mniej błonnika i ma wyższy indeks glikemiczny (IG = 70-95) niż chleb ciemny (IG = 50). Dlatego dla kontroli masy ciała i lepszego stanu zdrowia polecany jest chleb ciemny.

Trzeba także zwrócić uwagę, że w przeliczeniu na 100 g chleb chrupki uważany za "dietetyczny" wcale nie jest mniej kaloryczny niż zwykły. Dlatego podczas odchudzania nie należy zjadać jego dużych ilości.

Z pewnością chleb może być tuczący dla osób z zaburzoną gospodarką węglowodanową, insulinoopornością i cukrzycą typu II. Szczególnie niewskazane jest wtedy jedzenie chleba na śniadanie, ponieważ rano, tuż po przebudzeniu odpowiedź insulinowa jest najwyższa.

Oczywiście chleb jedzony często i w dużych ilościach, np. jak w typowej polskiej diecie, na śniadanie, drugie śniadanie i kolację będzie sprzyjał zwiększaniu masy ciała. Tak samo zadziała każdy produkt węglowodanowy (makaron, kasza, ryż, ziemniaki, słodycze).

Takimi kanapkami można się najeść! (Fot. Getty Images)

Jaki powinien być dobry chleb?

Jednak chleb chlebowi nie jest równy. W morzu reklam i wielości jego rodzajów oferowanych przez piekarnie i supermarkety, czasem trudno się zorientować, jakie pieczywo wybrać. Jakie więc są zalety dobrego chleba?

  • Dobry chleb szybko syci i utrzymuje uczucie nasycenia przez długi czas. Często jedna czy dwie kromki wystarczą, by zaspokoić nasze zapotrzebowanie energetyczne na co najmniej 4 godziny.
  • Dobry chleb broni się smakiem sam, bez dodatkowych ulepszaczy.
  • Dobry chleb utrzymuje swoją świeżość bez dodatku konserwantów.
  • Dobry chleb jest przygotowywany na zakwasie, którego fermentacja podnosi wartości odżywcze chleba wzbogacając go w potrzebne nam minerały i witaminy.
  • Dobry chleb jest zawsze przygotowywany z dobrej jakości mąki i z sercem.
  • Dobry chleb musi dojrzeć, zanim go wsadzimy do pieca, by zachował wilgoć i świeżość na dłużej.

Od dłuższego czasu coraz popularniejsze staje się wypiekanie chleba w domu. Na YouTubie, różnego rodzaju blogach i profilach na Facebooku i Instagramie, można znaleźć przepisy podawane przez pasjonatów wypieków w domu. O tym, czy dany chleb jest dobry dla was i czy wam smakuje przekonacie się robiąc go samemu.

Problemem jest to, że przygotowanie chleba zawsze wiąże się czasem, który trzeba na to poświęcić. Najpierw musimy przygotować pierwszy zakwas, potem zaczyn, a z niego ciasto, któremu musimy dać wyrosnąć i w końcu wsadzić chleb do piekarnika, gdzie też musi się piec przez odpowiednią ilość czasu.

Nawet gdy zakwas sam rośnie – to jednak my musimy go dokarmiać, chleb sam rośnie, jednak my musimy pilnować tego procesu, chleb sam się wypieka w piekarniku, tak, jednak temu też musimy poświęcić naszą uwagę by go nie przypalić. I na pewno nie jest to czynność, która w całości zakończy się w jedną godzinę, jak to zwykle ma miejsce podczas pieczenia ciast czy innych potraw.

Zrobienie własnego bochenka chleba daje ogromną satysfakcję i zawsze świetnie smakuje (w końcu zrobiliśmy go sami). Pozwala też kontrolować jakość składników, które dodajemy do chleba poprzez wybór mąki, drożdży, ziaren, wody, mleka czy innych potrzebnych składników. Większość z nas woli jednak sprawę wypieku i produkcji chleba oddać specjalistom, którzy zdobywali potrzebną do tego wiedzę i praktykę latami.

Dzisiaj na rynku dostępne są różne rodzaje chleba. (Fot. SPARK)

Na rynku dostępne są tysiące rodzajów chleba. Typowe dla każdej kultury, jak chociażby bagietka paryska, włoska ciabatta, polski czy niemiecki chleb razowy, płaski chleb turecki czy arabski, rumuńska franzela czy inne. Czasami trudno się odnaleźć w mnogości oferowanych produktów. Najlepiej zdać się na informację przekazywane przez piekarnie lub sprzedawców, którzy są stale i na bieżąco informowani o nowościach i właściwościach wprowadzanych na rynek chlebów.

Jak pisała Jodi Picoult, "prawdziwa miłość jest jak chleb. Potrzebuje odpowiednich składników, trochę ciepła i odrobiny magii, żeby wyrosnąć..." 

Twoja ocena:

Już zagłosowałeś!

Aktualna ocena: 5.18 / 11

Reklama
Reklama

Waluty


Kurs NBP z dnia 28.03.2024
GBP 5.0474 złEUR 4.3191 złUSD 4.0081 złCHF 4.4228 zł
Reklama

Sport


Reklama
Reklama