Crowdfunding: Poles more often support other people's projects

Crowdfunding to sposób pozyskiwania przez internet funduszy na przedsięwzięcia biznesowe i kulturalne o ściśle sprecyzowanym celu, zakładający otrzymanie materialnego lub symbolicznego prezentu w formie podziękowania dla osób wspierających projekt.

Największe światowe portale crowdfundingowe zapewniają finansowanie kreatywnym projektom wartym nawet miliony dolarów. Także w Polsce innowacyjne projekty mają szansę na realizację dzięki wsparciu finansowemu osób, które wierzą w ich słuszność i sukces. Do niedawna pewną barierą były nieprecyzyjne przepisy, które nie nadążały za postępem technologicznym.

W Polsce działa kilka portali zajmujących się crowdfundingiem. Skala działalności osób korzystających z nich jest różna - od małych projektów za kilkaset złotych, polegających np. na rozdaniu przechodniom powstańczych opasek w godzinę "W" - po zakrojone na szeroką skalę przedsięwzięcia podróżnicze czy wydawnicze za setki tysięcy złotych. Do tych ostatnich można zaliczyć zebranie 16 lipca w 24 godziny przez portal PolakPotrafi.pl rekordowej sumy 100 tys. zł - w projekcie reaktywacji pisma o grach komputerowych z lat 90. - "Secret Service".

Wydawca będącego w trakcie reaktywacji "Secret Service" Robert Łapiński podkreśla, że crowdfunding to i dobra forma na sprawdzenie realnego zapotrzebowania na produkt, mierzonego - jak mówi - "nie tylko entuzjastycznymi okrzykami", ale też w sposób wymierny - w formie gotówki. "Obserwując reakcje czytelników starego 'Secret Service', które były bardzo liczne i niezwykle pozytywne, spodziewaliśmy się dobrego efektu. Ale tego, co się wydarzyło, nie spodziewaliśmy się. W pierwsze dobie osiągnęliśmy cel i padły wszystkie rekordy polskiego crowdfundingu" - przyznaje Łapiński.

Polacy zbierają na portalach crowdfundingowych na wydanie płyty, gry planszowej lub komputerowej, ale też na organizację warsztatów filmowych dla dzieci z domów dziecka, przygotowanie aplikacji do nauki języka obcego, wyjazd na mistrzostwa świata w ju jitsu i motocrossie, zorganizowanie festiwalu rockowego, wyprawę dostawczym żukiem do Afryki, stworzenie kanału telewizyjnego, budowę jachtu.

Zagranicznym liderem crowdfundingu jest portal kickstarter.com. Od jego uruchomienia w 2009 roku ponad 6 milionów ludzi zobowiązało się do przekazania miliarda dolarów na sfinansowanie 65 tys. kreatywnych projektów. Stephen Heleker, który zebrał poprzez portal 21 tys. dolarów na film krótkometrażowy "Smoke", mówi o zjawisku crowdfundingu: "Najbardziej demokratyczny sposób, w jaki sztuka kiedykolwiek była tworzona". W 2013 roku projekty wsparły 3 miliony osób z 214 krajów.

Nieodłączną częścią crowdfundingu są nagrody przyznawane przez twórców projektów osobom decydującym się na udzielenie finansowego wsparcia. Ich wartość najczęściej zmienia się w zależności od wysokości wpłaty ofiarodawców. Mogą to być gadżety z podróży, wydany komiks, osobiste spotkanie, album ze zdjęciami miejscowości mijanych w drodze lub ludzi poznanych w trasie podróży, czy bilet na prapremierę ufundowanego spektaklu.