W POSK-u uhonorowano prezydenta Kaczorowskiego

Urodzony w Białymstoku prezydent Kaczorowski (1919-2010) był komendantem miejscowej chorągwi Szarych Szeregów, sowieckim więźniem politycznym, zesłańcem na Kołymę, żołnierzem 3. Dywizji Strzelców Karpackich, uczestnikiem bitwy o Monte Cassino, przewodniczącym ZHP poza granicami kraju, ministrem spraw krajowych w rządzie RP na uchodźstwie i prezydentem RP w latach 1989-90.

Jest jedną z 96 osób, które zginęły 10 kwietnia 2010 r. na pokładzie Tu-154 w drodze do Smoleńska na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej wraz prezydentem Lechem Kaczyńskim. Pochowany jest w Świątyni Opatrzności Bożej w Wilanowie.

Symboliczny urząd prezydenta RP na uchodźstwie reprezentował polskie aspiracje niepodległościowe i ciągłość władz II RP mimo cofnięcia im uznania w lipcu 1945 r. przez aliantów. Prawnym umocowaniem działalności władz II RP na wychodźstwie była konstytucja kwietniowa z 1935 r. dopuszczająca taką możliwość.

Po zwycięstwie Lecha Wałęsy w pierwszych po wojnie demokratycznych wyborach prezydenckich, władze RP na czele z Ryszardem Kaczorowskim - mimo zastrzeżeń do politycznego procesu zwanego rozmowami okrągłego stołu, w grudniu 1990 r. przekazały mu na Zamku Królewskim w Warszawie insygnia II RP (Orderów Odrodzenia Polski i Orła Białego), oryginał konstytucji kwietniowej, pieczęcie prezydenckie.

Po likwidacji siedziby polskich władz na uchodźstwie przy 43 Eton Place, biuro byłego prezydenta mieściło się w siedzibie POSK. Był częstym gościem w Polsce, a od 1996 r. objęła go ustawa o byłych prezydentach RP.

W ocenie kombatantów Polskich Sił Zbrojnych godnie reprezentował polskie żołnierskie uchodźstwo, które po konferencji w Jałcie z powodów politycznych zdecydowało się pozostać na Zachodzie. Pojmował pobyt na emigracji jako służbę dla Polski i miał społecznikowską pasję.

"To był człowiek z wielką klasą, obdarzony przy tym niezwykłym poczuciem humoru. Był dla nas wielkim autorytetem, gdy go zabrakło był wielki żal i smutek" – skomentował Jerzy Jarosz związany z Teatrem POSK-u.

Równocześnie z tablicą ostatniego prezydenta RP na uchodźstwie, w POSK-u odsłonięto wczoraj wieczorem także drugą tablicę upamiętniającą wkład dwóch organizacji: Stowarzyszenia Techników Polskich oraz Polish University College, z których inicjatywy 23 lipca 1964 r. podpisano akt powołania POSK-u. Animatorem tej inicjatywy był inż. Roman Wajda (1901-74) aktywny w obu tych organizacjach.

Inż. Jerzy Habdank-Toczyski z oryginalnego grona sygnatariuszy aktu przypomniał, że u podłoża inicjatywy były dwa cele – uratowanie Biblioteki Polskiej, której z początkiem lat 60. rząd brytyjski nie chciał dłużej finansować, oraz umożliwienie polskim organizacjom społecznym i kulturalnym zgromadzenie się pod wspólnym dachem.

"Gdyby obie te organizacje nie wierzyły w POSK i nie wsparły inicjatywy budowy go własnymi środkami, to byśmy go nie mieli. To nie tylko budynek, ale także placówka kulturalna z własnym teatrem, punkt odniesienia dla Polaków w Londynie i niepowtarzalna społeczność" – podsumowała Joanna Młudzińska, przewodnicząca zarządu POSK-u.